Mała, czarna i bardzo tania. Plantatorzy mają problem z porzeczkami

- Jest tragicznie - rozkłada ręce pan Stanisław, właściciel ok. 2 ha plantacji czarnej porzeczki w powiecie kraśnickim (na zdjęciu). - Jestem w trakcie zbiorów. Myślę, że będą porównywalne jak w ubiegłym roku. Przypuszczam też, że pieniądze ze sprzedaży owoców pokryją jedynie koszty kombajnu, za wynajęcie którego muszę zapłacić. Za inne rzeczy będę musiał zapłacić z własnej kieszeni. Z zabiegów pielęgnacyjnych nie można przecież zrezygnować.

- Sytuacja jest naprawdę zła - potwierdza Piotr Baryła, wiceprezydent IBA - Międzynarodowego Stowarzyszenia Porzeczki Czarnej, wiceprezes Krajowego Stowarzyszenia Plantatorów Czarnych Porzeczek. Jest też współwłaścicielem ok. 20 ha plantacji czarnej porzeczki niedaleko Lublina. - W naszym gospodarstwie oddajemy owoce do zakładów przetwórczych. W sobotę cena za czarną porzeczkę na tłoczenie była w granicach 50 gr. za kg. Na skupach cena jest o około 15 groszy niższa.

Zdaniem przetwórców, powodem tak niskiej ceny jest nadprodukcja, która była widoczna już w ubiegłym roku. Wzrosła liczba plantacji, większe są zbiory, a to nie idzie w parze z popytem.

Zarząd Krajowego Stowarzyszenia Plantatorów Czarnych Porzeczek podkreśla, że tak źle jeszcze nie było.

"Z danych uzyskanych od producentów porzeczki wynika, że tegoroczna produkcja, w wyniku wystąpienia niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, będzie niższa od roku ubiegłego o min 20 proc.” - czytamy w liście zarządu KSPCP do Krajowej Unii Producentów Soków. - Wiemy, że warunki pogodowe (przymrozki, a niedawno upały) spowodowały spadki plonów w wielu krajach europejskich, w tym w Niemczech o 30 proc., a we Francji 40- 60 proc.”

W piśmie do KUPS wyliczają też, że koszt wyprodukowania 1 kg porzeczki to 2,50 zł. Władze KSPCP żądają wyjaśnień. - W innym przypadku nawoływać będziemy producentów do zaniechania zbiorów i likwidacji plantacji, co również sami czynić będziemy - zapowiadają.

- Jako stowarzyszenie nie mamy żadnego wpływu na decyzje podejmowane przez naszych członków - mówi Barbara Groele, dyrektorka Krajowej Unii Producentów Soków (KUPS). - Szacują cenę w zależności od tego, jak w danym sezonie kształtuje się rynek europejski czy nawet globalny na półprodukty z czarnych porzeczek.

I dodaje: Wiemy, że sytuacja jest trudna. Już w ubiegłym roku na spotkaniu z producentami wskazywaliśmy, że plantacji czarnej porzeczki przybywa. Aby cena za koncentrat wzrosła musiałby się zmienić sytuacja na rynku europejskim. Tam sprzedajemy ok. 80 proc. zagęszczonego soku z czarnych porzeczek. Tymczasem zapotrzebowanie na ten koncentrat od wielu lat jest raczej stabilne.

Powierzchnia zasiewów 18 514,55 ha
Plon 51,9 q/ha
Zbiory 960 622 q

*dane za 2013 r. Urzędu Statystycznego w Lublinie

Polska porzeczką stoi

Polska jest największym na świecie producentem czarnych porzeczek i najważniejszym ich dostawcą na rynki międzynarodowe. Produkujemy około 57 proc. porzeczek w skali Europy i blisko 53 proc. w świecie.

W 2011 r. zbiory czarnych porzeczek wyniosły 124,6 tys. ton, a w ubiegłym roku - 144 tys. ton. Według IERiGŻ, w tym roku zbiory będą na podobnym poziomie. W 2013 r. w skupie porzeczki kosztowały średnio 1,75 zł za kg. (PAP)