Kiedyś areszt Gestapo i UB. Teraz będzie muzeum?

Obecnie w budynku przy ul. Warszawskiej 5a znajdują się lokale komunalne. A w latach 1939-1944 mieścił się tu areszt śledczy Gestapo, a od roku 1944 do 1956 siedziba Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego.

– Na ścianach zachowały się oryginalne inskrypcje więźniów m.in. Żołnierzy Wyklętych z AK, WiN i NSZ, a w piwnicach są oryginalne cele i drzwi z judaszami. Z tego względu to miejsce to ewenement na skalę regionalną – podkreśla Magier.

Przez cele aresztu UB w latach 1944-1956 miało się przewinąć nawet ponad 1700 osób. Radzyński historyk prowadzi tu badania. Ich efekty prezentuje m.in. na faceboookowym profilu "TAK dla Muzeum w katowni Gestapo/UB w Radzyniu Podlaskim”.

– Chcemy m.in. w ten sposób zmobilizować władze Radzynia do działania. Bo tak to sobie wyobrażam, że muzeum będzie prowadzone przez samorząd. Poza tym ważne, by pokazać ludziom, że takie miejsce w Radzyniu się zachowało – tłumaczy Dariusz Magier.

Na budynku jest co prawda tablica informacyjna, ale, jak się okazuje, nie do końca oddaje prawdę historyczną. "W podziemiach tego domu zamienionego na więzienie Gestapo zachowały się na ścianach wydrapane gwoździem podpisy więźniów.” – taki napis widnieje na tablicy. – Informacja ta zawiera zarówno przemilczenia, nieścisłości jak też ewidentną nieprawdę – uważa radny miejski Robert Mazurek (PiS), który na ostatniej sesji rady złożył interpelację, aby zdjąć tablicę.

Wspólnie z Magierem opracowali nowy napis: "W tym budynku w latach 1939-44 znajdował się areszt śledczy niemieckiego Gestapo, zaś w latach 1944-56 komunistycznego Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. Na ścianach cel znajdują się inskrypcje wyryte przez więzionych tu polskich patriotów.”

– Władze miasta przychylają się do interpelacji radnego Roberta Mazurka. Odsłonięcie nowej tablicy planowane jest na 11 listopada 2015 r. – informuje Anna Wasak, rzecznik burmistrza miasta.

A co z muzeum? – Jestem zdecydowanym zwolennikiem powstania muzeum. Musimy upamiętnić ofiary terroru zarówno hitlerowskiego jak i komunistycznego – mówi burmistrz Jerzy Rębek.