Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Magazyn

17 kwietnia 2008 r.
13:57
Edytuj ten wpis

Hartwiga godziny we mgle

0 0 A A

Za młodu nienawidził zdjęć. Co rano musiał płukać odbitki pod lodowatą wodą z kranu na podwórku domu przy ul. Staszica w Lublinie.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować
Wolał urwać się do kazimierskiej restauracji Berensa, żeby podglądać malarzy podczas zakrapianych alkoholem kolacji. Dziś za jego zamglone pejzaże znad Bystrzycy kolekcjonerzy płacą ciężkie dolary.

Najpierw chciałem być malarzem - powiedział po latach. Pierwsze lekcje malarstwa i rysunku brał u Henryka Wiercińskiego. Do wykonania pierwszej fotografii zmusił go ojciec, Ludwik Hartwig, który w 1918 roku przy ul. Narutowicza 19 otworzył zakład fotograficzny.

- Była to niezwykła budowla, bo na środku rosła akacja. Pracownia miała szklany dach i ściany - mówi Julia Hartwiga, siostra Edwarda, znakomita poetka polska.

Pierwsza fotografia

Pewnego dnia Edward dostał od ojca aparat Zeiss Ikon 9x12 ze statywem i trzy kasety. - Idź na Stare Miasto, ja cię proszę - powiedział do syna Ludwig Hartwig.

Poszedł. Zrobił trzy zdjęcia na podzamczu. Urzekły go malownicze domki żydowskie zatopione w mgle.

- Już te pierwsze zdjęcia z lat dwudziestych pokazywały, że kochał mgłę, która spowijała piaszczyste drogi pod Lublinem czy Bystrzycę o świcie. Wymykał się bladym świtem, najczęściej przez okno. Jak rano wstawała mgła, był w swoim żywiole. Wracał zmoczony, zabłocony. Szczęśliwy - mówi Julia Hartwig.

Co fotografował? Okutaną w chusty stróżkę, zamiatającą wierzbową miotłą Ulicę Złotą. Smukłe Cyganki palące papierosy w bramach o gotyckim sklepieniu. Zakonnika klęczącego na posadzce kościoła Dominikanów oświetlonego smugą światła wpadającego przez okno.

Pracownia

Pojawia się we wspomnieniach Edwarda, jego siostry Julii, Józefa Czechowicza i lubelskiej cyganerii.

Edward urodził się w Moskwie. - W Lublinie Hartwigowie osiedlili się w 1917 roku. Zamieszkali w dwupokojowym mieszkaniu w kamienicy Semadeniego przy ul. Poczętkowskiej, łączącej Krakowskie Przedmieście z ul. Radziwiłłowską - mówi Joanna Zętar z Ośrodka Brama Grodzka Teatr NN, która opiekuje się archiwum fotograficznym po Hartwigu.

Ponieważ architekt nie zgodził się na wycięcie drzewa na podwórku, Ludwig Hartwig obudował go przeszkloną konstrukcją, która przypominała pracownię malarza. - Ogrzewało się ją za pomocą żelaznego piecyka, wodę nosiło wiaderkami z podwórka, do płukania zdjęć służyła balia - wspomina Julia Hartwig.

Buda miała klimat cygańskiego wozu, zawsze w niej było pełno ludzi. Od Józefa Czechowicza, przez Zenona Kononowicza, Stanisława Filipiaka, Stanisława Michalaka po Zygmunta Kałużyńskiego.

Czechowicz

Czechowicz cicho mówił, wolno chodził. Nigdzie się nie spieszył. Któregoś dnia przyszedł do pracowni Hartwiga z aparatem fotograficznym. Okazało się, że fotografia to jego druga pasja. Edward pokazywał mu swoje zdjęcia Lublina. Jego zaułki, torfowiska, wierzby.

Czechowicz zamyślał się nad tymi pejzażami. Być może wtedy rodził się pomysł na "Poemat o mieście Lublinie”.
- Z tej fotograficznej przyjaźni zostało kilkanaście bardzo dobrych zdjęć poety - mówi Joanna Zętar.

Jak na ironię Edward Hartwig spotkał Czechowicza na kilkanaście minut przed śmiercią poety. Wychodził od fryzjera. Porozmawiali trochę. Hartwig poszedł do domu. Czechowicz usiadł na fotelu fryzjerskim.

Za chwilę na Lublin spadły pierwsze bomby. Hartwig schował się w korytarzu kamienicy przy Karkowskim Przedmieściu. Jedna z bomb zniszczyła zakład fotograficzny ojca i syna. Druga przebiła zakład fryzjerski na wylot.

Mglarz

Zaczynał fotografować o czwartej rano, kiedy nad Lublinem unosiły się mgły.
- Przedwojenny Lublin miał charakterystyczną topografię. Z wielu kierunków widać było zwartą panoramę Starego Miasta i żydowskiego Podzamcza. Nad Czechówką i Bystrzycą rosły wierzby. Widziany przez nie Lublin był sielskim miastem - mówi Tomasz Pietrasiewicz z Ośrodka Brama Grodzka - Teatr NN, który często spaceruje wzdłuż obu rzek.

Edward Hartwig mieszkał przez pewien czas na Wrotkowie. Zbudował tam chałupę, bo tam były najpiękniejsze mgły. Godzinami ślęczał nad Bystrzycą.

"Szedłem na torfowiska nad Bystrzycą. A tam codziennie były mgły. Jak na zamówienie. Wchodziłem w zupełnie inny świat. I chyba przez dwa lata obsyłałem wszystkie wystawy fotograficzne zdjęciami w mgiełce. Nazywali mnie nawet "mglarzem”. Potem się nasyciłem tą mgłą i zostawiłem ją w spokoju” napisał we wspomnieniach opublikowanych w książce "Czechowicz” przez Ośrodek Brama Grodzka Teatr NN.

Edward Hartwig

Jeden z najbardziej znanych polskich fotografików XX wieku. Urodził się w 1909 roku w Moskwie, zmarł w 2003 roku w Warszawie. W drugiej połowie lat trzydziestych studiował w Instytucie Grafiki w Wiedniu, w pracowni prof. Rudolfa Kopitza, co wpłynęło znacznie na jego fotografie.

Hartwig był laureatem wielu nagród i wyróżnień, kilkakrotnie uczestniczył w wystawach 10 Fotografików Świata oraz 10 Wielkich Fotografików Świata FIAP we Włoszech.

Prace Edwarda Hartwiga znajdują się w zbiorach m.in.: Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Murray Forbes Collection w Cambridge (Massachusetts, USA), Biblioteki Narodowej w Warszawie, Portrait Collection Museum of Fine Arts w Houston

Pozostałe informacje

Tajemnice nadwiślańskiego miasteczka. Spaceruj i poznaj Kazimierz

Tajemnice nadwiślańskiego miasteczka. Spaceruj i poznaj Kazimierz

Dobrobyt i bogactwo Kazimierza nad Wisłą czy poznawanie tajemnic miejscowych kamienic to przykłady nowych, tematycznych spacerów z przewodnikiem. Do skorzystania z tej oferty w zbliżającym się sezonie zachęca ich organizator - Muzeum Nadwiślańskie.

Włoskie ziarna do parzenia espresso i nie tylko

Włoskie ziarna do parzenia espresso i nie tylko

Picie espresso o poranku daje możliwość błyskawicznego pobudzenia organizmu do działania. Już sam zapach mocnej kawy sprawia, że organizm otrzymuje zastrzyk energii, a każdy łyk aromatycznego naparu natychmiast przegania oznaki zmęczenia. Do przyrządzenia espresso doskonale sprawdzają się kawy ziarniste, które można zmielić w ekspresie z młynkiem. Najlepszym wyborem nie tylko do espresso są kawy włoskie tradycyjne o doskonałym składzie. Sprawdź, jakie ziarna kawy warto wybierać do espresso i nie tylko.

Bakterie lubią place zabaw. Naukowcy badają lubelskie piaskownice

Bakterie lubią place zabaw. Naukowcy badają lubelskie piaskownice

Place zabaw – uwielbiają je dzieci i…bakterie. Naukowcy z KUL badają, na jakie patogeny narażone są maluchy w tych miejscach.

Najlepsze programy do pulpitu zdalnego

Najlepsze programy do pulpitu zdalnego

Czy warto kupić łóżka tapicerowane?

Czy warto kupić łóżka tapicerowane?

Łóżka tapicerowane bez zagłówka, z zagłówkiem czy szufladami, wybór nie należy do prostych. Wydawać się może, że takie łóżka sprawdzą się wszędzie, lecz nie jest to prawda. Przeczytaj ten artykuł i dowiedz się więcej.

Ludzie teatru z medalami. Złota Maska dla Magdaleny Sztejman
Zdjęcia
galeria

Ludzie teatru z medalami. Złota Maska dla Magdaleny Sztejman

Międzynarodowy Dzień Teatru po raz pierwszy świętowano w 1961 roku. Został zainicjowany przez Międzynarodowy Instytut Teatralny ITI, którego obecna siedziba znajduje się w Paryżu. Święto uchwalono, aby upamiętnić otwarcie festiwalu „Teatr Narodów” 27 marca 1957 roku. 

Pociągiem na święta. Kolej uruchamia dodatkowe wagony

Pociągiem na święta. Kolej uruchamia dodatkowe wagony

PKP Intercity uruchomiły dodatkowe wagony na Wielkanoc. Wzmocnione zostały najpopularniejsze kursy, również do Lublina czy Białej Podlaskiej.

Racibórz: Nieodkryty Skarb Polski

Racibórz: Nieodkryty Skarb Polski

W sercu Polski, z dala od zgiełku popularnych turystycznych destynacji, leży Racibórz – miasto o niepowtarzalnym uroku i bogatej historii, które czeka, by zostać odkryte przez ciekawych świata podróżników. Niniejszy artykuł ma na celu odkrycie rodzinnych atrakcji i aktywności w Raciborzu, przemawiając zarówno do serc dorosłych, jak i budząc zachwyt w oczach najmłodszych. Racibórz, choć mniej znany, skrywa w sobie mnóstwo atrakcji, które sprawiają, że jest to idealne miejsce dla rodzin poszukujących wyjątkowych doświadczeń. Zapraszamy do odkrycia tego, co sprawia, że Racibórz jest obowiązkowym punktem na mapie każdego podróżnika pragnącego poznać autentyczne piękno Polski.

Hetman z pewną wygraną w meczu otwarcia 18. kolejki zamojskiej okręgówki

Hetman z pewną wygraną w meczu otwarcia 18. kolejki zamojskiej okręgówki

W meczu otwarcia 18. kolejki najciekawszej ligi świata Hetman Zamość pokonał bez żadnych problemów Potok Sitno

Manicure na wiosnę 2024 – sprawdź tegoroczne trendy!

Manicure na wiosnę 2024 – sprawdź tegoroczne trendy!

Zima powoli odchodzi w zapomnienie, a my z utęsknieniem wyczekujemy pierwszych promieni wiosennego słońca. Wraz z nadejściem nowego sezonu, przychodzi czas na zmiany - nie tylko w naszej szafie, ale również w kosmetyczce. Dzisiaj podpowiemy Ci, jaki kolor paznokci na wiosnę 2024 będzie najmodniejszy i jakie lakiery do paznokci Avon warto wybrać, aby być na topie!

Największe centrum rehabilitacji w regionie. Prace już ruszyły

Największe centrum rehabilitacji w regionie. Prace już ruszyły

W Białej Podlaskiej powstaje największe centrum rehabilitacji w regionie. To inwestycja filii Akademii Wychowania Fizycznego.

Jak się ubezpieczyć w podróży, aby nie dopłacać do opieki medycznej?

Jak się ubezpieczyć w podróży, aby nie dopłacać do opieki medycznej?

Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak zabezpieczyć się finansowo podczas podróży, aby uniknąć dodatkowych kosztów związanych z opieką medyczną? Co zrobić, aby wakacje były nie tylko niezapomniane, ale i bezpieczne? W tym artykule znajdziesz kluczowe informacje, jak wybrać odpowiednie ubezpieczenie podróżne, aby cieszyć się spokojnym wypoczynkiem bez obaw o nieprzewidziane wydatki.

Nowoczesne oświetlenie zewnętrzne domu – postaw na design i funkcjonalność

Nowoczesne oświetlenie zewnętrzne domu – postaw na design i funkcjonalność

Od pewnego czasu zastanawiasz się nad nowym oświetleniem zewnętrznym swojego domu, jednak nie masz pewności, jakie lampy wybrać? Zależy Ci na tym, aby oświetlenie było zarazem designerskie i funkcjonalne? Koniecznie zapoznaj się z naszymi poradami!

Życie ma ostatnie słowo. Rozpoczyna się Triduum Paschalne
Dzień Wschodzi
film

Życie ma ostatnie słowo. Rozpoczyna się Triduum Paschalne

Rozpoczyna się Triduum Paschalne. To najważniejszy czas dla katolików w całym roku liturgicznym. - Śmierć i zmartwychwstanie dają nam szansę na nieskończoność, wieczność. To święta życia, chociaż wspominamy dramatyczne wydarzenia: pojmanie, więzienie, bicie, drogę krzyżową i wreszcie samo ukrzyżowanie.

Młodzi wyborcy zdecydują o wyniku wyborów. Kto jeszcze?
wybory 2024

Młodzi wyborcy zdecydują o wyniku wyborów. Kto jeszcze?

Wybory parlamentarne w ubiegłym roku pobiły frekwencyjny rekord- do urn poszło ponad 74 proc. wyborców. Z badania ekspertów uniwersytetu SWPS wynika, że w wyborach samorządowych to młodzi wyborcy będą mieli kluczowy wpływ na frekwencję i ich wynik.

ALARM24

Widzisz wypadek? Jesteś świadkiem niecodziennego zdarzenia?
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

Kliknij i dodaj swojego newsa!