Moda, seks i antykoncepcja

Seks jako siła napędowa reklamy różnych produktów wykorzystywany jest od dawna. Kobieca płodność i kwestia aborcji były też dźwignią licznych kampanii wyborczych. Czy jednak antykoncepcja może być modna? W tym roku – tak.
Trzy znane Polki: piosenkarka Reni Jusis, aktorka Katarzyna Skrzynecka i stylistka Joanna Horodyńska zgodne są co do jednego:
antykoncepcja nie musi być tematem tabu.
Dlatego śmiało eksponują plastry antykoncepcyjne, które z jednej strony zapewniają im bezpieczeństwo, a z drugiej zwalniają z obowiązku codziennego pamiętania o antykoncepcji.
Publicznie opowiadają, że przy ich aktywnym stylu życia ma to nieocenione zalety. Jednocześnie panie robią to, co lubią najbardziej: kreują nowy trend – modę na antykoncepcję. Trudno jednak powiedzieć, kiedy dotrze do uboższych środowisk, w których najpopularniejszą, bo najtańszą metodą wciąż jest „szklanka wody zamiast”. O tym, jak często zawodzi, przypominają znajdowane co jakiś czas na śmietnikach martwe noworodki i nielegalne, doskonale funkcjonujące podziemie aborcyjne.
Historia antykoncepcji
ma tradycję długą jak cywilizacja. Pierwszy etap stanowiło dzieciobójstwo, kolejny – wywoływanie poronień, a dopiero potem starano się zapobiegać ciąży. Starożytni stosowali „prezerwatywy” z jelit zwierzęcych i rybich pęcherzy. Westalkom w Rzymie zakładano do macic kamienie szlachetne. W starożytnej Grecji stosowano dopochwowo wywary z ziół, drzew i krzewów lub olejek cedrowy czy maść ołowiową.
Średniowieczne wiedźmy, czyli kobiety wiedzące jak stosować zioła, przyrządzały „herbatki” wczesnoporonne. Najczęściej stosowanymi roślinami były: piołun, mirra, ruta, bylica, wierzba, jałowiec i wiele innych. Żyjący w XVIII w. Casanova wspomina w swoich pamiętnikach o zakładaniu do pochwy połówki wyciśniętej cytryny, która spełniała rolę kapturka naszyjkowego.
Za prekursora antykoncepcji uważany jest biblijny Onan, który wypuszczał nasienie na ziemię, czyli stosował stosunek przerywany. Do połowy XX w. była to główna metoda. W 1931 roku w laboratoriach firmy Schering rozpoczęto badania nad preparatami hormonalnymi. Gregory Goodwin Pincus na I Międzynarodowej Konferencji Planowania Rodziny w Tokio w roku 1955 przedstawił wyniki prac nad tabletką doustną. W 1960 r. zarejestrowana została w Stanach Zjednoczonych.
Tak rozpoczęła się rewolucja seksualna
ze swoim sztandarowym hasłem: róbcie miłość – nie wojnę. Antykoncepcja nowej generacji broniła jednak tylko przed niepożądaną ciążą. Nie chroniła jednak przed chorobami wenerycznymi. W 1980 roku rozpoznano pierwsze przypadki AIDS w Stanach Zjednoczonych. Dziś jest to już pandemia, obejmująca swym zasięgiem wszystkie kontynenty świata.
W Polsce pierwsze zakażenia zarejestrowano w 1985 roku, a pierwsze zachorowania na AIDS rok później. W początkowych latach dominowały zachorowania wynikające z zakażeń poprzez stosunki homoseksualne. Od 1991 roku pojawił się problem zachorowań w następstwie zakażeń związanych z dożylnym używaniem narkotyków.
Teraz dane WHO mówią, iż zarówno w Polsce, jak i na świecie większość zakażeń HIV następuje na skutek kontaktów heteroseksualnych. Mimo to nadal panuje mylne przekonanie, że HIV to problem narkomanów i homoseksualistów, a osobom spoza tych grup zakażenie nie grozi.
Beztroski seks
może być przyczyną wielu innych groźnych chorób, także nowotworowych –przestrzegają lekarze.
– Może nie jest to zbyt eleganckie porównanie, ale gdy rozmawiam z młodymi dziewczynami, często je stosuję – mówi dr Wanda Skrzypczak, ordynator oddziału ginekologiczno–położniczego Szpitala im. Jana Bożego w Lublinie. – To jest tak, jak z akwarelkami: każda ma czystą barwę, ale woda, w której zanurza się pędzelek, po dotknięciu każdej z nich – jest bura. Dobrodziejstwo antykoncepcji nie zdejmuje z nikogo obowiązku rozsądnego myślenia.
W ostatnich latach znacznie obniżyła się granica inicjacji seksualnej, współżycie rozpoczynają już szesnastolatki. I chociaż nie milkną narzekania na poziom edukacji seksualnej, to świadomośc konieczności planowania prokreacji najwyraźniej jest coraz większa.
Jolanta Kulesza, kierownik działu sprzedaży hurtowni farmaceutycznej Cefarm przyznaje, że z roku na roku rośnie sprzedaż środków antykoncepcyjnych. I nie ma to żadnego związku z polityką państwa –specyfiki te są pełnopłatne, chociaż do ich zakupu niezbędna jest recepta.
Jak wyjaśnia dr Skrzypczak, żadnych środków farmakologicznych, także antykoncepcyjnych, nie wolno przyjmować bez uprzedniej konsultacji z lekarzem i dokładnych badań.
– Każda kobieta, gdy wejdzie w okres dojrzałości, powinna przynajmniej raz do roku przejść dokładne badania. Niezależnie od tego, czy rozpoczęła już współżycie – dodaje dr Skrzypczak. – Chociaż młodzież przechodzi teraz inicjację seksualną znacznie wcześniej niż kiedyś, to na macierzyństwo kobiety decydują się coraz później. A wtedy często pojawiają się problemy.
Najpopularniejsza wśród kobiet jest antykoncepcja hormonalna. Ginekolodzy przestrzegają jednak, że bezwzględnymi przeciwwskazaniami do jej stosowania są: ciążą, nowotwory, choroby wątroby, choroby układu sercowo-naczyniowego, otyłość, nadciśnienie, długotrwałe unieruchomienie oraz palenie papierosów. Lekarze zalecają także dużą ostrożność w wyborze tej metody u kobiet z obniżonym nastrojem i depresją, ryzykiem osteoporozy oraz planujących ciążę w okresie krótszym niż dwa lata.

Prezerwatywy – (3 sztuki) 2 – 9 zł
Cilest – (21 tabletek) 24 zł
Diane – (21 tabletek) 18 zł
Marvelon – (21 tabletek) 21 zł
Mercilon – (21 tabletek) 23 zł
Plastry Evra – (3 sztuki) 48 zł
Patentex Oval – (plemnikobójczy) 20 zł
Colpotex Owal – (plemnikobójczy) 8,50 zł
Spirale antykoncepcyjne – 42 – 68 zł
Środki wczesnoporonne – (2 tabletki) 50 zł
(ceny hurtowe, do których należy doliczyć do 20 proc. marży aptecznej)

Skuteczność to odsetek niepowodzeń przypadający na 100 kobiet, które współżyją systematycznie przez rok. Jeżeli skuteczność wynosi np. 1-2 to znaczy tyle kobiet na 100 regularnie stosujących daną metodę zajdzie w ciążę w ciągu roku.
* Abstynencja: 0
* Tabletki antykoncepcyjne: 0,05 – 0,5
* Wkładki domaciczne: 0,1 – 6,0
* Metoda termiczna: 0,8 – 1,4
* Metoda Billingsów: 0,9 – 12
* Środki plemnikobójcze: 4 – 25
* Prezerwatywa dla mężczyzn: 5 – 8
* Stosunek przerywany: 15 – 28
* Kalendarzyk małżeński: 20 – 24
* Metody antykoncepcji po stosunku – skuteczne, ale nie polecane
(Z internetowej strony www.wpadka.pl)

*8.815 zakażonych
*co najmniej 5.067 zakażonych w związku z używaniem narkotyków
*1.426 zachorowań – 691 chorych zmarło
W maju 2004 r. poinformowano o uprzednio nie zgłoszonych:
*55 zakażeniach obywateli polskich, wśród których było:
*17 zakażonych w związku z używaniem narkotyków,
*5 osób zakażonych drogą ryzykownych kontaktów heteroseksualnych,
*2 osoby – mężczyźni homo- i biseksualni;
*1 dziecko matki zakażonej HIV;
*30 osób bez informacji o drodze zakażenia.
Wśród nowo wykrytych zakażonych było 36 osób płci męskiej i 16 płci żeńskiej. Zakażeni byli w wieku od 13 do 59 lat
(dane od początku epidemii (1985 r.) do końca maja 2004 roku)