Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Magazyn

17 maja 2015 r.
22:03

Jak radziecki inżynier uratował strop przez zawaleniem. Historia MDK w Puławach

0 2 A A
Dom Harcerza - siedziba placówki w latach 1951-1963 (fot. M. Spóz)
Dom Harcerza - siedziba placówki w latach 1951-1963 (fot. M. Spóz)

O pogmatwanej historii Młodzieżowego Domu Kultury w Puławach.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

Niedawno Młodzieżowy Dom Kultury obchodził 60-lecie. Można zaryzykować, że ten jubileusz jest zasługą ludzi, którzy w nim pracowali. Po tylu przewrotach politycznych, zmianach nazwy, adresu, struktury, doprawdy trzeba było niezwykłego uporu i zaangażowania, żeby tę placówkę utrzymać i prowadzić na wysokim poziomie.

Trudne początki

W latach 1949–1952 praktycznie we wszystkich miastach wojewódzkich i powiatowych istniały ośrodki ZHP. W 1950 roku otrzymały nazwę Domów Harcerza.

– Organizatorem tych placówek był ZHP do momentu, kiedy organizację uznano za niezgodną z ówczesną ideologią – wyjaśnia Robert Och, historyk. – Nadzór nad domami przejmuje Związek Młodzieży Polskiej, co jest wstępem do wchłonięcia organizacji harcerskiej. W końcu ZHP zostaje przemianowane na Organizację Harcerską z innymi hasłami, ideologią, przygotowaniem, bardzo upolitycznioną, etc.

Puławski Dom Harcerza został powołany uchwałą Zarządu Powiatowego ZMP 3 marca 1950 roku. Działalność rozpoczyna 20 maja. Osobą odpowiedzialną za jego zorganizowanie jest Kazimierz Danilczuk, pracownik Zarządu Wojewódzkiego ZMP. Władze powiatowe na siedzibę wyznaczyły kamienicę przy ul. Zwycięstwa w centrum miasta.

Uczestnicy Domu Harcerza w oczekiwaniu na gości rosyjskich w dniu 27.10.1953 r.

 

Nowa siedziba

– Budynek z białego kamienia należał do doktora Sowiakowskiego, który z rodziną wyjechał do Szczecina – opowiada R. Och. – To był dom zbudowany przed wojną przez Jana Albrychta dla Jana Kleniewskiego, właściciela Kluczkowic. Lekarz odkupił go od Kleniewskiego. Ciekawy był sposób zadysponowania tym domem. Uchwała Zarządu Powiatowego ZMP z 1951 roku zobowiązywała „do opróżnienia przez Prezydium Miejskiej Rady Narodowej lokalu przy ul. Zwycięstwa 46 i oddania go do zagospodarowania przez Dom Harcerza”. Zwróćmy uwagę – organizacja młodzieżowa nakazuje Radzie Narodowej wykonanie polecenia!

Stanisław Jednacz we wspomnieniach tak opisuje tę kamienicę: „Ta jednopiętrowa kamienica położona w centrum miasta posiadała 4 izby do prowadzenia zajęć. Początkowe wyposażenie to: 10 krzeseł, 2 stoły (wypożyczone), 1 akordeon, 1 radioodbiornik. Znajdowały się tam też dwie czy trzy szafki z kompletem narzędzi do obróbki drewna i metalu. Szafki narzędziowe otrzymano ze zlikwidowanej kwatery głównej ZHP zaś pozostały sprzęt zakupiono za pieniądze przekazane z Zarządu Wojewódzkiego ZHP”.

Stanisław Jednacz wśród zespołu artystycznego Domu Harcerza

 

Nowy szef

W zajęciach uczestniczyły nie tylko dzieci z Puław lecz także z okolicznych wiosek. Uczestnictwo było dobrowolne i mogły wybrać sekcję zgodnie z zainteresowaniami. Ale młodzież specjalnie się nie garnęła i Dom Harcerza został podporządkowany Wydziałowi Oświaty. Uczniowie wtedy raczej byli zmuszani do uczęszczania na zajęcia. Pierwsze sekcje to były: artystyczna, techniczna, wychowania fizycznego i naukowa.

– Dom zaczął żyć swoim życiem kiedy jego kierownikiem został Stanisław Jednacz przeniesiony do Puław z Parczewa – opowiada historyk. – Tak opisuje to Barbara Miluska: „Dla 27-letniego wówczas Stanisława Jednacza okazało się to wielkim wyzwaniem. Przede wszystkim nowo mianowany kierownik zdawał sobie sprawę z faktu, iż jego wiedza jest mówiąc eufemistycznie mocno niewystarczająca. Ogrom zadań, jakie musiał wykonać, wymagał tytanicznego wręcz wysiłku, a przede wszystkim znajomości zagadnień dotąd mu zupełnie obcych (administracja, finanse). Zaczął więc od lektury. Czytał, studiował dziesiątki książek, broszur i formularzy. Miał krytyczny umysł i ogromne poczucie odpowiedzialności. To pobudzało go do działania. Wziął też udział w centralnych kursach dla kierowników domów harcerza i starał się perfekcyjnie zorganizować pracę”.

Cenny podarunek

Jednacz pełnił funkcję 10 lat mimo wielu przeciwności i nacisków na bardziej ideologiczny niż kulturalny profil placówki. Zorganizował nowe sekcje – stolarską, modeli lotniczych, taneczną, żywego słowa, instrumentalną i wokalną, wychowaniafizycznego. W zajęciach brało udział ok. 100 dzieciaków pod okiem trzech instruktorów.

Zespół modelarstwa lotniczego Domu Harcerza - 1952 r.

 

– Bolączką były warunki lokalowe – opowiada historyk. – Kamienica była imponująca z zewnątrz, ale wewnątrz posiadała tylko 4 pomieszczenia. W 1953 roku postanowiono adaptować strych. Ale, po zleceniu ekspertyz okazało się, że konstrukcja sufitu i podłogi była zbyt słaba i trzeba je wzmocnić metalową szyną. Jednak w tamtych latach nie było łatwo o materiał. Jednacz wspomina: „Pod nieobecność kierownika placówki instruktorka Olga Kultys pojechała do budującego się Pałacu Kultury w Warszawie i poprosiła radzieckiego głównego inżyniera o odpowiednia szynę. Wykorzystując nastroje polityczne szynę tę otrzymała. Po kilku tygodniach systemem gospodarczym ów dźwigar został wmontowany, a pomieszczenia przystosowane do zajęć teatrzyku lalek i żywej sceny”.

Wypadało się zrewanżować za tak hojny dar! Dom Harcerza w rocznicę Rewolucji Październikowej zorganizował spotkanie z dziećmi pracowników rosyjskich pracujących na budowie Pałacu Kultury. Był poczęstunek, występy i zabawa taneczna.

Zmiana szyldu

Ponieważ w 1956 roku następują zmiany polityczne, dotykają one również kultury. Rozporządzeniem Ministra Oświaty w 1957 roku Dom Harcerza zostaje przemianowany na Dom Kultury Dzieci i Młodzieży. Kierownikiem zostaje Stanisław Jednacz, po nim Bronisław Kopciał, później Zofia Chmielewska i Stefan Krzewiński. W 1961 roku placówce nadano imię Stefana Żeromskiego.

– W 1963 roku Inspektor Oświaty w Puławach przydzielił domowi budynek przy ulicy Gdańskiej 4 – mówi R. Och. – Przed wojna była to żydowska szkoła Henryka Adlera. Działała do września 1939 roku, po wojnie była tam Szkoła Podstawowa nr 3, która przeniosła się do nowej Tysiąclatki.

Budynek przy ul. Gdańskiej - siedziba MDK w latach 1963-2005

 

Pod dyrekcją Stefana Krzewińskiego placówka rozwija się dynamicznie. Instruktorzy chodzą do szkół i zachęcają uczniów do udziału w zajęciach. Powstają nowe koła zainteresowań m.in. fotograficzne, radiotechniczne, turystyczne, języków obcych.

– Kolejna zmiana następuje w 1969 roku –mówi R. Och. – Placówka dostaje nową nazwę obowiązująca do dziś – Młodzieżowy Dom Kultury. Znów powstają nowe pracownie zgodne z duchem zainteresowań młodych ludzi. Pracownia teatralna, taneczna, a także zostaje zorganizowana młodzieżowa orkiestra dęta. Miała mundury, występowała z różnych okazji. Pierwszy przemarsz ulicami miasta odnotowano we wrześniu 1991 roku. Co się z nią stało? Chyba działała przy Zespole Szkół Chemicznych.

Aktualny adres

Ze względu na zły stan budynku MDK znów się przeprowadza. Tym razem ma to być willa przy ul. Sieroszewskiego 4, także z historią. Willa wybudowana była jako siedziba księdza prawosławnego. Później, przed wojną była tu Szkoła Instruktorek Wiejskich, w czasie okupacji Szkoła Gospodyń Wiejskich prowadzona przez Halinę Szalkiewiczową.

– Jednak jest tu mniej pomieszczeń – opisuje R. Och. – Nie ma miejsca na salę taneczną, choć takie zespoły działały. Zmniejszyła się liczna pracowni z 12 do 6. Mimo to MDK działa prężnie, choć musiał dostosować się do nowych warunków. Udało się zaadaptować stylowe piwnice w których ulokowano galerię wystawienniczą. Znakomicie działa Teatr Gdańska 4, który zachował taka nazwę na pamiątkę poprzedniego adresu. Wokół willi jest duży ogród w którym odbywają się różne wydarzenia kulturalne.

Fot. Z archiwum Muzeum Oświatowego w Puławach nadesłał Robert Och

Pozostałe informacje

Tutaj wybory to czysta formalność. Kandydat na wójta jest jeden

Tutaj wybory to czysta formalność. Kandydat na wójta jest jeden

Kiedy nie ma konkurencji, to głosowanie staje się formalnością. Tak jak w gminie Obsza w powiecie biłgorajskim. Tam już wiadomo, kto zostanie wójtem. Znany jest też skład prawie połowy nowej rady. Jak to możliwe?

Święta spędzi za kratkami. Wszystko przez narkotyki

Święta spędzi za kratkami. Wszystko przez narkotyki

To nie będzie wesoła Wielkanoc dla 21-latka z gminy Trawniki. Młody mężczyzna został zatrzymany z taką ilością narkotyków, że sąd postanowił go aresztować tymczasowo na 3 miesiące.

Roztrzaskał głowę Matce Boskiej. Zarzut obrazy uczuć religijnych dla 43-latka

Roztrzaskał głowę Matce Boskiej. Zarzut obrazy uczuć religijnych dla 43-latka

Nie tylko za zniszczenie mienia, ale również obrazę uczuć religijnych odpowie 43-latek z Lubartowa, który dokonał dewastacji przydrożnej kapliczki z figurą Matki Boskiej.

Motor Lublin wzmacnia sztab szkoleniowy. Nowy asystent z Finlandii

Motor Lublin wzmacnia sztab szkoleniowy. Nowy asystent z Finlandii

Sporo pozmieniało się w ostatnich tygodniach, jeżeli chodzi o sztab szkoleniowy Motoru. Goncalo Feio w roli pierwszego trenera zastąpił Mateusz Stolarski. Prawą ręką 31-latka został za to Przemysław Jasiński. A w czwartek klub z Lublina poinformował, że w zespole pojawił się nowy asystent – pochodzący z Finlandii Rasmus Jansson.

Pieniądze leżą na unijnym stole. Minister o eurograntach

Pieniądze leżą na unijnym stole. Minister o eurograntach

Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, minister funduszy i polityki regionalnej, w środę odwiedziła Puławski Park Naukowo-Technologiczny. Zachęcała do aplikowania o granty przyznawane przez Komisję Europejską.

Gwarancja dobrej przyszłości dla Lubelszczyzny

Gwarancja dobrej przyszłości dla Lubelszczyzny

Szanowni Mieszkańcy, po październikowych wyborach do Sejmu, czekają nas wielkie zmiany. Aby można było je przeprowadzić do końca i odzyskać jako społeczeństwo kontrole nad naszym krajem, musimy zwyciężyć w Wyborach Samorządowych, które odbędą się 7 kwietnia.

Pamięć o nich musi trwać. Historie Dzieci Zamojszczyzny trafią do sieci

Pamięć o nich musi trwać. Historie Dzieci Zamojszczyzny trafią do sieci

Z przepastnych archiwów, do których dostęp mają nieliczni, dokumenty zaświadczające o tragicznej historii dziesiątek tysięcy dzieci wysiedlonych w czasie II wojny światowej z Zamojszczyzny zostaną zdigitalizowane i udostępnione online.

Pałac Potockich w Radzyniu Podlaskim już otwarty

Pałac Potockich w Radzyniu Podlaskim już otwarty

Dzięki środkom z Funduszy Europejskich Pałac Potockich w Radzyniu Podlaskim odzyskał swój blask. Ponownie jest architektoniczną perłą województwa lubelskiego. 17 marca br. po wielomiesięcznym remoncie ta rokokowa rezydencja magnacka została uroczyście otwarta.

Zderzenie osobówek centrum uzdrowiska. Zawinił 82-latek

Zderzenie osobówek centrum uzdrowiska. Zawinił 82-latek

82-latek tak feralnie włączał się do ruchu przy ul. Paderewskiego w Nałęczowie, że kierowany przez niego nissan zderzył się z citroenem.

Wielkanoc w podziemiach i staromiejskich zaułkach. Przewodnicy czekają
1 kwietnia 2024, 14:00

Wielkanoc w podziemiach i staromiejskich zaułkach. Przewodnicy czekają

Pierwszego dnia kwietnia, czyli w Poniedziałek Wielkanocny zostanie otwarta dla zwiedzających trasa podziemna w oficynie zamojskiego ratusza.

Kandydatki KO chcą Lubelskiej Rady Kobiet
Wybory 2024

Kandydatki KO chcą Lubelskiej Rady Kobiet

Kandydatki Koalicji Obywatelskiej chcą utworzyć Lubelską Radę Kobiet. Jej celem ma być m.in. zwiększenie udziału kobiet w sferze politycznej czy gospodarczej, a także przeciwdziałanie dyskryminacji.

Województwo lubelskie wesprze finansowo Motor Lublin

Województwo lubelskie wesprze finansowo Motor Lublin

W czwartek wicemarszałek województwa lubelskiego Zbigniew Wojciechowski poinformował, że Motor Lublin otrzyma 400 tysięcy złotych w ramach promocji gospodarczej regionu.

Z szafy na komendę. Kryjówka nie wyszła

Z szafy na komendę. Kryjówka nie wyszła

Poszukiwany przez sąd 33-latek ukrył się przed policjantami w szafie. Nic to nie dało. Mężczyzna spędzi rok za kratkami.

Urządzamy pokój dla nastolatka w 2024!

Urządzamy pokój dla nastolatka w 2024!

Pokój nastolatka to nie tylko miejsce do spania czy nauki – to przestrzeń, w której młodzi ludzie mogą wyrażać siebie, odpoczywać i rozwijać swoje pasje. W 2024 roku trendy w aranżacji tego wyjątkowego miejsca kładą nacisk na funkcjonalność, personalizację oraz technologię, aby sprostać potrzebom i życzeniom młodego pokolenia. Oto kilka kluczowych kierunków, które pomogą stworzyć idealną przestrzeń dla każdego nastolatka.

Filmowcy znowu będą kręcić. Szlabany na niektórych ulicach

Filmowcy znowu będą kręcić. Szlabany na niektórych ulicach

Lublin znów stanie się planem zdjęciowym. Ekipa filmowa będzie kręcić od 2 do 5 kwietnia. A mieszkańców czekają utrudnienia, bo niektóre ulice będą zamknięte.

ALARM24

Widzisz wypadek? Jesteś świadkiem niecodziennego zdarzenia?
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

Kliknij i dodaj swojego newsa!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium