Masz umowę o dzieło? Ubezpiecz się dobrowolnie

Jeśli ktoś pracuje wyłącznie na umowę o dzieło i nie ma innego tytułu do ubezpieczeń, wtedy może ubezpieczyć się dobrowolnie. Dotyczy to zarówno składek na ubezpieczenia społeczne, jak i zdrowotne.

– Opłacanie składek na ubezpieczenie emerytalno- rentowe ma wpływ na długość okresów składkowych, które decydują o naszym stażu ubezpieczeniowym. Staż ubezpieczeniowy ma natomiast w starym systemie znaczenie przy ustalaniu prawa do emerytury oraz jej wysokości – wyjaśnia Małgorzata Korba, rzecznik ZUS w Lublinie. – W nowym systemie każda odprowadzona składka emerytalna powiększa stan konta w ZUS i OFE. Odprowadzanie składek na ubezpieczenie chorobowe jest z kolei warunkiem starania się o świadczenia z tytułu choroby i macierzyństwa.

Dobrowolne chorobowe

Do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego mogą być zgłoszone wyłącznie osoby, które są objęte obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalno-rentowym. Chodzi więc m.in. o pracujących na umowę-zlecenie, umowę agencyjną, o osoby wykonujące pracę nakładczą, duchownych oraz prowadzących własną działalność gospodarczą i osoby współpracujące przy prowadzeniu tej działalności.
Objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym nie następuje automatycznie.

– Zleceniodawca zgłosi nas do ubezpieczenia chorobowego tylko wtedy, gdy złożymy wniosek o objęcie tym ubezpieczeniem – zaznacza Korba. – Składki chorobowe są finansowane z przychodu ubezpieczonego. Wynoszą 2,45 proc. podstawy wymiaru składek, czyli kwoty identycznej, jak dla składki emerytalnej i rentowej.

Kto może płacić dobrowolne składki

Do dobrowolnego opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe mają prawo przede wszystkim te osoby, które już wcześniej były obowiązkowo ubezpieczone, np. pracownicy po rozwiązaniu umowy o pracę.

– Taką możliwość mają też obywatele Polski, którzy podlegali dobrowolnym ubezpieczeniom społecznym w okresie wykonywania pracy za granicą w podmiotach zagranicznych lub na terytorium Polski w podmiotach zagranicznych nieposiadających w Polsce swojej siedziby ani przedstawicielstwa. W ich przypadku mówimy o kontynuowaniu ubezpieczeń – wyjaśnia rzecznik.

Powiększ swoje konto

Jeśli takie osoby nie mają już żadnego tytułu do ubezpieczeń, mogą w dowolnym momencie przystąpić do nich dobrowolnie i opłacać je za siebie. W ten sposób będą powiększać stan swoich indywidualnych kont emerytalnych w ZUS i w OFE oraz wydłużać okresy składkowe.

Osoba, która nie była wcześniej obowiązkowo ubezpieczona, może opłacać za siebie składki w sytuacjach wymienionych w art. 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

– Chodzi m.in. o małżonków pracowników placówek dyplomatycznych; osoby, które opiekują się członkiem rodziny uprawnionym do zasiłku pielęgnacyjnego czy studentów i doktorantów, o ile, oczywiście, nie mają obowiązku odprowadzać składek z innego tytułu – mówi Małgorzata Korba.

Złóż wniosek

Wniosek zgłoszenia do ubezpieczeń składa się w placówce ZUS na formularzu ZUS ZUA. Po zgłoszeniu co miesiąc należy opłacać składki od zadeklarowanej kwoty – nie niższej niż minimalne wynagrodzenie, które od 1 stycznia 2011 r. wynosi 1386 zł. Taki ubezpieczony składa tylko pierwszą deklarację rozliczeniową w ZUS. Jeśli nie zmienia deklarowanej podstawy wymiaru składek, nie musi dostarczać do zakładu kolejnych deklaracji – pracownicy ZUS tworzą je za niego.

Dobrowolne zdrowotne

Jeśli zależy nam tylko na bezpłatnej opiece zdrowotnej, a nie mamy żadnego innego tytułu do ubezpieczenia, możemy podpisać umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia. Na jej podstawie opłacamy co miesiąc składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. podstawy wymiaru składki.

O tym, jaka powinna być podstawa wymiaru dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego, mówi art. 68 ustawy dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.