Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Zamość

17 grudnia 2009 r.
8:08
Edytuj ten wpis

Kiedyś to były święta... O dawnych zwyczajach i wróżbach wigilijnych

0 2 A A

Kasza jaglana powinna pojawić się na stole, bo wtedy będzie w domu pieniędzy pod dostatkiem. Łyżek i widelców lepiej z ręki nie wypuszczać, bo to wróży biedę, a nawet głód. Wigilijnych przesądów przestrzegano w wielu domach.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować
– Ludzie wierzyli w większość tych wróżb niemal bez zastrzeżeń – mówi 73-letnia Stefania Fiut z Turobina. – Trzeba przyznać, że wiele z nich się sprawdzało.

Pani Stefania mieszkała w latach 50 w maleńkim Żabnie, niedaleko Żółkiewki. Pamięta niezwykłą, tajemniczą atmosferę przedświątecznych przygotowań.

– Obowiązywał ścisły post i wszyscy go przestrzegali – opowiada. – Nikt w Wigilię nie zjadł nawet odrobiny masła, nie wypił mleka. Bo co dobre dla ciała, złe jest dla duszy.

Unikali kobiet

Dzień wigilijny był pełen magii. Gospodynie od rana przygotowywały posiłki, mężczyźni paszę dla zwierząt, a dzieci dekorowały izby słomianymi pająkami i firankami.

Wszyscy starali się być pogodni. Wierzono, że złość mogła "rozciągnąć” się na cały rok. Młodzież zwracała uwagę na szczekanie psów. Dlaczego? Zapewniano, że z tamtej strony wsi, z której ono dobiega, pojawi się niebawem przyszły mąż lub żona.

Jeśli rankiem jako pierwszego zobaczyło się mężczyznę wróżyło to pomyślność i zdrowie. Kobiet trzeba było unikać. To była zła wróżba. Nie wolno było też pożyczać gospodarskich i kuchennych przedmiotów, bo razem z nimi z domu mogło odejść szczęście.

Płonące drzewka

Kobiety przygotowywały na wigilię 12 potraw, a w biedniejszych domach 8. U pani Stefanii na stole nie mogło zabraknąć kapusty z grochem, klusek z makiem i wonnej polewki z suszu. No i oczywiście kaszy jaglanej.

– Tłumaczono dzieciom, że jak jej zabraknie w domy nie będzie pieniędzy – mówi pani Stefania.
Na choince wieszano ciastka, jabłka i orzechy. Były też świece. Mocowano je na choinkach ostrożnie.

– Służyły do tego bardzo niestabilne uchwyty – wspomina 64-letnia Alicja Gwiazdowska, której rodzina mieszkała w podzamojskim Jarosławcu. – Wystarczyło, że ktoś choinkę trącił już drzewko się paliło! Strażacy mieli pełne ręce roboty, bo ilość pożarów na wsi była zawsze największa właśnie w wigilię!

Wieczerza na stojąco

Posiłek zaczynano, gdy na niebie zabłysła pierwsza gwiazdka. Wtedy gospodyni wnosiła do izby snop zboża zwany królem lub Żydem. W regionie hrubieszowskim była to cała ceremonia. Kobieta składała zebranym życzenia, a potem gospodarz obsypywał "na szczęście” domowników jęczmiennym ziarnem. Wtedy dzielono się opłatkiem, ludzie składali sobie życzenia i zaczynał się posiłek zwany wilją lub pośnikiem.

W niektórych domach jadano na stojąco. W ten sposób wyrażano gotowość pójścia do nowonarodzonego Jezusa, aby mu służyć. Były też ścisłe zasady. Nie wolno było odejść od stołu wigilijnego do końca wieczerzy, bo to zapowiadało chorobę, a nawet śmierć. Łyżek też nie można było z wypuszczać z rąk. To wróżyło głód i biedę.

Zamiast prezentu jabłko

Przy wigilijnym stole było jedno wolne miejsce. W regionie hrubieszowskim zostawiano także dodatkowy talerz dla zmarłych, bo wierzono, że dusze najbliższych posilają się w nocy. Po wieczerzy wyciągano spod obrusa źdźbło siana. Dzięki jego długości można było oszacować ilość lat, które zostały człowiekowi do końca życia.

– Po posiłku śpiewano kolędy – mówi pani Alicja. – Dzieci mogły bawić się na słomie. Ale prezentów dla nich nie było. Musiały zadowolić się tylko cukierkami, ciastkami i pieczonymi jabłkami. Gospodarze dzielili się opłatkiem zwierzętami domowymi zwierzętami. Potem szło się na pasterkę.

Pani Stefania uważa, że takich świąt jak przed laty już nie ma. Z rozrzewnieniem wspomina radość z Bożego Narodzenia, rozśpiewanych kolędników ze śmiercią, królem Herodem, Aniołem i Diabłem a nawet smak dawnych potraw. Nawet śnieg dawniej był inny niż dzisiaj.

– Były takie święta, że między chałupami powstawały prawdziwe białe ściany – wspomina pani Stefania. – Trzeba było kopać tunele w śniegu, żeby dojść do kościoła. Teraz wszystko się jakoś zmieniło.

Pozostałe informacje

Dieta pudełkowa we Włocławku: Idealne rozwiązanie dla zabieganych

Dieta pudełkowa we Włocławku: Idealne rozwiązanie dla zabieganych

W dzisiejszych czasach, gdy tempo życia jest szybsze niż kiedykolwiek, wielu z nas boryka się z wyzwaniem zachowania zdrowego trybu życia. Znalezienie czasu na regularne przygotowywanie zbilansowanych posiłków staje się prawdziwym wyzwaniem, szczególnie dla tych, którzy żyją w ciągłym pośpiechu. W odpowiedzi na te potrzeby, coraz większą popularność zyskuje dieta pudełkowa. We Włocławku, to rozwiązanie cieszy się rosnącym zainteresowaniem, oferując mieszkańcom miasta wygodny sposób na utrzymanie zdrowego odżywiania bez konieczności poświęcania cennego czasu.

Dokonali napadu stulecia, teraz usłyszeli zarzuty

Dokonali napadu stulecia, teraz usłyszeli zarzuty

Niemal dokładnie 2 lata temu grupa trzech mężczyzn napadła na jubilera w Lublinie. Ukradli biżuterię o wartości około 3 mln zł. Teraz oni i ich wspólnicy usłyszeli zarzuty.

Do wyborów - dzisiaj Henryk Łucjan z KO
Do wyborów
film

Do wyborów - dzisiaj Henryk Łucjan z KO

Do wyborów coraz bliżej. Dzisiaj w cyklu prezentującym kandydatów zapraszamy do obejrzenia rozmowy Henrykiem Łucjanem. Był m.in. założycielem Lubelskiej Giełdy Rolno — Ogrodniczej w Elizówce oraz jako prezes Fundacji rozwoju Lubelszczyzny inicjatorem budowy Inkubatora Przedsiębiorczości. Kandyduje do sejmiku wojewódzkiego z listy Koalicji Obywatelskiej.

Mikołaj Raczyński (Wisła Grupa Azoty Puławy): Wierzę, że od teraz zaczniemy marsz w górę tabeli

Mikołaj Raczyński (Wisła Grupa Azoty Puławy): Wierzę, że od teraz zaczniemy marsz w górę tabeli

Wisła Grupa Azoty Puławy sprawiła swoim kibicom trochę radości z okazji nadchodzących Świąt Wielkanocnych i w efektownym stylu pokonała Olimpię Elbląg 4:0. Jak czwartkowe spotkanie podsumowali trenerzy obu drużyn?

Gdzie zgłosić się po pomoc lekarską w czasie świąt? [LISTA]

Gdzie zgłosić się po pomoc lekarską w czasie świąt? [LISTA]

Lekarz rodzinny nie przyjmuje w nocy i w okresie świąt. W województwie lubelskim jest 27 placówek, w których znajdziesz doraźną pomoc medyczną.

Od samorządu szkolnego po kabaret
WIDEO
film

Od samorządu szkolnego po kabaret

Do studia Dziennika Wschodniego zawitał Kabaret FiFa-RaFa, czyli Ola i Mateusz Kwiatkowscy. Zapytaliśmy ich o zbliżający się 16 kwietnia występ, jakie były początki kabaretu i czy łatwiej tworzy się skecze gdy jest się małżeństwem.

Świąteczna prognoza pogody
Pogoda
film

Świąteczna prognoza pogody

Dla naszych czytelników przedstawiamy specjalną świąteczną prognozę pogody przygotowaną przez meteorologa — Krzysztofa Siwka z Instytutu Nauk o Ziemi i Środowisku UMCS. W roli pogodynki Gabriela Szewczyk.

Jeszcze tylko dzisiaj można wyznaczyć pełnomocnika do głosowania
WYBORY 2024

Jeszcze tylko dzisiaj można wyznaczyć pełnomocnika do głosowania

Pełnomocnika, który zagłosuje w ich imieniu, mogą zgłosić osoby z orzeczonym umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności i takie, które ukończyły 60 lat.

Koniec sagi transferowej. Wilfredo Leon zostanie siatkarzem Bogdanki LUK Lublin

Koniec sagi transferowej. Wilfredo Leon zostanie siatkarzem Bogdanki LUK Lublin

Wszystko wskazuje na to, że Wilfredo Leon od nowego sezonu będzie zawodnikiem Bogdanki LUK Lublin.

Wielkanoc wśród zwierząt. ZOO w Zamościu otwarte całe święta

Wielkanoc wśród zwierząt. ZOO w Zamościu otwarte całe święta

Muzea i galerie będą w święta zamknięte, ale do Ogrodu Zoologicznego w Zamościu można się wybrać także w wielkanocną sobotę, niedzielę i poniedziałek.

Uniwersytet Medyczny w Lublinie na czele cyfrowej rewolucji: pionierski projekt zmienia oblicze okulistyki
Dzień Wschodzi
film

Uniwersytet Medyczny w Lublinie na czele cyfrowej rewolucji: pionierski projekt zmienia oblicze okulistyki

W dynamicznie rozwijającym się świecie medycyny cyfrowej Uniwersytet Medyczny w Lublinie osiągnął znaczący kamień milowy, kończąc pierwszy etap innowacyjnego projektu w dziedzinie okulistyki. To czterolecie badań, wspomaganych przez serię grantów, zaowocowało przełomem w sposobie diagnozowania i leczenia chorób oczu, przy wykorzystaniu najnowszych osiągnięć technologicznych i sztucznej inteligencji.

Wielkanocne kontrole na drogach

Wielkanocne kontrole na drogach

Policja zapowiedziała wzmożone kontrole na drogach w czasie świąt wielkanocnych. Mundurowi zapowiadają brak taryfy ulgowej.

Azoty Puławy kończą rundę zasadniczą domowym meczem z Górnikiem Zabrze

Azoty Puławy kończą rundę zasadniczą domowym meczem z Górnikiem Zabrze

Na zakończenie sezonu zasadniczego Azoty Puławy zmierzą się w sobotę z Górnikiem Zabrze. Pierwszy gwizdek o godzinie 15.

Dzisiaj decyzja prezydenta ws. tabletki „dzień po”

Dzisiaj decyzja prezydenta ws. tabletki „dzień po”

Wprowadzenie antykoncepcji awaryjnej dla osób od 15 roku życia to jedna ze 100 obietnic rządu Donalda Tuska. Dzisiaj mija konstytucyjny termin na decyzję prezydenta.

Wielki Piątek – jak go świętować?

Wielki Piątek – jak go świętować?

Drugi dzień Triduum Paschalnego to dla katolików dzień powagi, skupienia i postu. Co jeszcze warto wiedzieć o tej dacie?

ALARM24

Widzisz wypadek? Jesteś świadkiem niecodziennego zdarzenia?
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

Kliknij i dodaj swojego newsa!