Kto przejmie budynek komendantury byłego niemieckiego obozu zagłady w Bełżcu?

Cała sprawa zaczęła się gdy kolejarze potraktowali nieruchomość jako zwykłą parcelę przeznaczoną pod zabudowę jednorodzinną i usługi. Zamierzali zbyć ją drogą nieograniczonego przetargu. Wycofali ofertę w chwili, kiedy okazało się, że historyczne domy z działką chce kupić niemiecka Fundacja im. Stanisława Hantza, która m.in. organizuje edukacyjne wyjazdy Niemców do takich miejsc jak Bełżec, Majdanek czy Sobibór. Fundacja planowała przekształcić budynki komendantury w ośrodek muzealno-wystawienniczy, będący uzupełnieniem miejscowej filii Państwowego Muzeum na Majdanku. Sam patron fundacji był więźniem obozów w Auschwitz i Gross-Rosen.

Po odstąpieniu od przetargu PKP S.A. wydała oświadczenie, z którego wynikało, że powodem takiej decyzji był brak zainteresowania nieruchomością ze strony Muzeum na Majdanku i gminy Bełżec.

Tymczasem wójt Bełżca, jak i muzealnicy zapewniali, że kolejarze nie złożyli im żadnej propozycji w tej sprawie. Już po tym oświadczeniu zarządzający nieruchomościami przedstawiciel PKP S.A. skontaktował się z wójtem Andrzejem Adamkiem z zapytaniem, czy przyjąłby historyczną nieruchomość.

Wójt wtedy wyraził taką wolę.

Tymczasem ostatnie wspólne oświadczenie PKP S.A. i Ministerstwa Kultury i DN wyklucza gminę z grona instytucji uprawnionych do nieodpłatnego ubiegania się o dawną komendanturę.
Czytamy w nim, że „PKP S.A. dokłada starań, by doszło do możliwie najszybszego przekazania nieruchomości. Intencją spółki od początku było, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, umożliwienie wykorzystania obiektu w celu godnego upamiętnienia ofiar dawnego obozu w Bełżcu. Od lat jest to również jeden z najważniejszych obszarów działań Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego”.

– PKP jest wdzięczne za zainteresowanie obiektem oraz wsparcie ze strony Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zależy nam na tym, aby proces przekazania nieruchomości przebiegał w sposób sprawny i w pełni transparentny – mówi Grzegorz Tomaszewski, Dyrektor Zarządzający ds. Nieruchomości w PKP S.A.

Naturalnym „spadkobiercą” historycznych budynków komendantury wydaje się teraz Muzeum na Majdanku, do którego należy też Muzeum – Miejsce Pamięci w Bełżcu. Zgodnie ze stanowiskiem dyrekcji tej placówki samo przejęcie byłej komendantury nie rozwiązuje całego problemu.

Konieczny jest generalny remontu obydwu budynków i ich adaptacja na cele muzealne. Będzie to bardzo trudna i kosztowna inwestycja.