Obecnie w procesie produkcji żywności dla ludzi powstaje wiele produktów ubocznych, które mogą być traktowane jako odpady i następnie utylizowane. Tak naprawdę są one bardzo przydatne - są powszechnie wykorzystywane w przemyśle paszowym, gdyż stanowią cenny składnik w żywieniu zwierząt hodowlanych.
W poniższym artykule wyjaśniamy, czym tak naprawdę są uboczne produkty pochodzenia zwierzęcego, jak można je wykorzystać i jakie korzyści z tego wynikają. Koniecznie czytaj dalej!
Definicja ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego
Uboczne produkty pochodzenia zwierzęcego, nazywane również skrótowo UPPZ, PUPZ, to produkty otrzymane ze zwierząt, które nie są przeznaczone do spożycia przez ludzi. Najczęściej powstają one w trakcie procesów takich jak ubój dla celów spożywczych, wytwarzanie wyrobów pochodzenia zwierzęcego, jak na przykład produkty mleczne, a także w trakcie usuwania zwierząt martwych i podczas stosowania środków zwalczających choroby. Uboczne produkty pochodzenia zwierzęcego dzielą się na 3 kategorie: ● kategoria 1 - to produkty, które nadają się do zniszczenia, są one niebezpieczne, gdyż pochodzą od zwierząt chorych na choroby zakaźne albo zatrutych substancjami chemicznymi lub lekami. Nie mogą one przedostać się do łańcucha żywnościowego ani zagrażać środowisku; ● kategoria 2 - to materiał nie do spożycia przez zwierzęta, gdyż niesie ze sobą ryzyko mikrobiologiczne lub zawiera substancje i zanieczyszczenia w ilościach przekraczających dozwolone normy; ● kategoria 3 - to produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego, które nie są przeznaczone do spożycia przez ludzi i pochodzą od zwierząt, które nie wykazują żadnych objawów chorobowych.
Rodzaje ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego wykorzystywanych w żywieniu zwierząt
W żywieniu zwierząt wykorzystuje się wiele ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego. Na ogół są to mączki z kości, skóry, i krwi oraz tłuszcze, które w inny sposób byłyby odpadami. Poniżej przedstawiamy właściwości i zastosowania najpopularniejszych z nich.
Mączka rybna
Mączka rybna to produkt wytwarzany z całych dzikich ryb i produktów ubocznych z ryb. Do jej produkcji może być użyty prawie każdy rodzaj owoców morza, ale zazwyczaj jest wytwarzana z dziko złowionych, małych ryb morskich, zawierających wysoki procent ości i oleju. Proces produkcji mączki rybnej polega na gotowaniu surowca, a później jego suszeniu i mieleniu. Produkt końcowy występuje w postaci brązowej mąki. Mączka rybna do odżywczy dodatek do pasz. Zawiera dużo białka, witamin, minerałów i niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Mączka rybna jest dodatkiem białkowym w mieszankach paszowych głównie dla ryb, ale także i dla świń oraz drobiu.
Mączka z kaczki
Mączka z kaczki jest robiona z uzyskanych w rzeźniach produktów ubocznych kaczek lub tusz. Surowiec jest podgrzewany, gotowany, suszony, prasowany i mielony na jednorodną i jasnobrązową mączkę. Mączka z kaczki to świetne źródło łatwo przyswajalnego i smacznego białka dla domowych zwierząt. Jest także bogata w witaminę A, B3 oraz minerały. Mączka z kaczki jest podawana zwierzętom, by poprawić siłę ich kości, wzrost mięśni i tkanek, wzmocnić odporność oraz wspomóc inne procesy metaboliczne.
Mąka z krwi
Mączka z krwi jest wytwarzana z krwi zwierzęcej, pozyskiwanej przy uboju świni lub drobiu w rzeźni. Jest ona suszona, a następnie mielona. Mączka z krwi jest bogata w białko, witaminy, minerały i lizynę. Jest stosowana głównie w diecie zwierząt gospodarskich, w celu dostarczenia lizyny. Dodanie mączki z krwi do diety zwierząt może pomóc w produkcji tkanek, dzięki zwiększeniu spożycia białka. Zaś zawarta w niej lizyna wpływa na prawidłowe funkcjonowanie procesów metabolicznych i enzymatycznych związanych z przemianą węglowodanów. Poza tym mączka z krwi jest również dobrze przyswajalna i można ją łatwo połączyć z innymi składnikami.
Tłuszcz zwierzęcy
Tłuszcz zwierzęcy również jest pozyskiwany z odpadów i produktów ubocznych uboju zwierząt. Jego produkcja polega na gotowaniu, odsączaniu i prasowaniu surowca, a produkt końcowy jest stały albo przybiera postać pasty. Tłuszcz zwierzęcy jest suplementem dostarczającym zwierzętom niezbędnych kwasów tłuszczowych i lipidów, które przyczyniają się do ich wzrostu i pomagają zwiększyć ich odporność na choroby. Poza tym tłuszcz zwierzęcy jest wysokostrawny. Jest to ważny składnik w paszy, mający kluczowe znaczenie dla wydajności hodowli.
Zalety wykorzystania ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego w żywieniu zwierząt
Wykorzystanie ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego w żywieniu zwierząt ma przede wszystkim dobry wpływ na zdrowie i wydajność zwierząt. Są dobrym źródłem białka, witamin i minerałów, które są niezbędne w żywieniu zwierząt. Kolejną zaletą jest to, że wykorzystanie produktów kategorii 3 przyczynia się do zmniejszenia ilości odpadów i ma pozytywny wpływ na środowisko. Wszystkie te produkty, wykorzystane w odpowiedni sposób w żywieniu zwierząt, mogą przyczynić się do zwiększenia efektywności wykorzystania surowców i zmniejszenia wpływu działalności rolniczej na środowisko naturalne.
Podsumowanie
Uboczne produkty pochodzenia zwierzęcego, które powstają w trakcie produkcji żywności dla ludzi, lub podczas innych procesów, mogą być wykorzystywane jako wartościowe składniki w żywieniu zwierząt hodowlanych. Takie produkty jak mączka rybna, z kaczki, z krwi oraz tłuszcz zwierzęcy są niezbędnymi dodatkami paszowymi, gdyż dostarczają zwierzętom ważnych składników odżywczych. Warto zauważyć, że wykorzystanie ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego jest ważne nie tylko ze względu na zapewnienie wartościowej paszy dla zwierząt. Jest to też korzyść dla środowiska, gdyż redukuje się ilość odpadów. Źródła: 1. http://www.gdansk.wiw.gov.pl/uboczne-produkty 2. https://www.wetgiw.gov.pl/nadzor-weterynaryjny/uboczne-produkty-pochodzenia-zwierzecego 3. https://swiatrolnika.info/informacje/uboczne-produkty-pochodzenia-zwierzecego.html 4. https://sozosfera.pl/odpady/odpad-a-produkt-uboczny-pochodzenia-zwierzecego/