Jelena Czyżowa "Czas kobiet”

Jak trzy wiedzmy z Makbeta albo trzy wróżki z bajki - sąsiadki z komunałki zajmują się dziewczynką. Choć mała nie mówi - uczą ją francuskiego, spędzają z nią mnóstwo czasu, zabierają do teatru, dbają.

Jedna z sąsiadek jest arystokratką, a w jej w domu rodzinnym mówiło się po francusku. Druga nie skończyła podstawówki, trzecia pochodzi ze wsi ale kochał się w niej hrabia. Łączy je starość, tragiczne wojenne doświadczenia i samotność. I to, że pamiętają oblężenie Leningradu. Opresja świata współczesnego nie jest dla nich niczym niezwykłym.

Dopełnieniem tej dziwnej rodziny jest matka dziewczynki, pracownica w jednej z leningradzkich fabryk. Chyba najtragiczniejsza z bohaterek, jej "czas” jest najgorszy.

Jedyną nadzieją tej chwilami przejmującej i przesmutnej opowieści jest najmłodsza z bohaterek. Utalentowana artystycznie dziewczynka ma szansę na ratunek, na lepsze życie. Czytelnik nie zostaje w poczucie bezsensu i rozpaczy.

Ktoś kto miał za sobą kontakt na przykład z epickim rozmachem Ludmiły Ulickiej doceni kameralny walor "Czasu kobiet”. Można powiedzieć, że o ile u Ulickiej narrator – jak w "Zielonym namiocie” czy "Przypadkach doktora Kukockiego” szybuje nad miastem, to u Czyżowej przysiada na parapecie jednego mieszkania.
Mężczyźni, którzy sięgną po "Czas kobiet” zakończą lekturę westchnięciem ulgi, że są facetami. Kobietom zostaje westchnięcie: dobrze, że nie żyjemy w tamtych czasach.

Jelena Czyżowa - rosyjska powieściopisarka i eseistka dostała za swoją powieść Rosyjskiego Bookera 2009, nagrodę dla najlepszej książki w języku rosyjskim.


Jelena Czyżowa "Czas kobiet”
Przełożyła: Agnieszka Sowińska
Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2013