Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Magazyn

5 grudnia 2008 r.
10:01
Edytuj ten wpis

Czarno-biały lot nad krwawą przeszłością

Autor: Zdjęcie autora Dominik Smaga
0 0 A A

Unikatowe zdjęcia lotnicze Lublina z czasów wojny po wielu latach leżenia w archiwum wreszcie ujrzały światło dzienne. W każdym centymetrze kwadratowym fotografii kryje się spory kawał historii. Tej wielkiej i tej małej.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować
Zobacz lotnicze zdjęcie Lublina w powiększeniu


Zdjęcia znalazły się przypadkiem, w trakcie żmudnych poszukiwań. A oba te stwierdzenia w tym konkretnym wypadku wcale się nie wykluczają.

Przypadkiem w archiwum


Wykonane przez Niemców fotografie pewnie nigdy nie ujrzałyby światła dziennego, gdyby nie zapaleniec, Zygmunt Walkowski, emerytowany pracownik warszawskiej Wytwórni Filmów Dokumentalnych. Walkowski pasjonuje się historią, zwłaszcza przebiegiem Powstania Warszawskiego. I właśnie w poszukiwaniu fotografii do zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego trafił do Stanów Zjednoczonych.


A dokładnie do narodowego archiwum w College Park, gdzie znajdują się miliony zdjęć wykonanych zarówno przez Niemców, jak i aliantów.

Tędy leciał

To olbrzymi, dobrze strzeżony gmach. - Nie można tam nawet wnieść niczego do pisania. Papier i ołówki dostaje się od pracowników - opowiada Zygmunt Walkowski. W USA przekopywał się przez wielką masę zdjęć wykonanych przez Niemców. Fotografie były opatrzone sygnaturami. Co jest na fotografiach, tego Walkowski nie wiedział, bo katalog nie był opisany. A bez takiej wiedzy szukanie właściwych fotografii przypominało szukanie igły w stogu siana.

Pomogła dedukcja. Dokumentalista zauważył, że numer sygnatury jest zbieżny ze współrzędnymi geograficznymi, na których wykonane zostało zdjęcie. Później poszło już łatwiej - z tą wiedzą można było łatwo odtworzyć trasę przelotu samolotów zwiadowczych. A jeszcze znajomy z Lublina zadzwonił do Walkowskiego i poprosił, by zwrócił uwagę, czy w amerykańskich zbiorach nie znajdują się przypadkiem jakieś lubelskie zdjęcia.

Przypadkiem się znajdowały.

Nalot

Po kilkudziesięciu latach światło dzienne ujrzało pięć lotniczych zdjęć Lublina wykonanych przez Niemców. Fotografie pochodzą z dwóch lotów zwiadowczych.

Pierwszy odbył się 10 maja 1944 r., dokładnie dzień przed radzieckim nalotem na miasto. Druga część zdjęć pochodzi z 14 października 1944 roku, gdy miasto było już zajęte przez Sowietów. - Widać, że Niemcy koncentrowali się na umocnieniach - mówi historyk Krzysztof Mucha, który badał zdjęcia.

Dla historyków to bogate źródło informacji o wojennym dramacie.

Obozy przejściowe

Na fotografiach dokładnie widać niemiecki obóz przy ul. Krochmalnej. - Jest więcej wspomnień więźniów, niż dokumentów potwierdzających istnienie tych obozów - mówi Jacek Wołoszyn z lubelskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. Zdjęcia, które przywiózł Walkowski, są bodajże pierwszymi, na których można dostrzec obóz, w którym gromadzeni byli ludzie przewidziani do wywiezienia na roboty na terenie III Rzeszy.

Na zdjęciach uwiecznione zostały też baraki obozu przejściowego przy ul. Wrońskiej, w pobliżu przyzakładowego lotniska dawnej fabryki samolotów. - Stąd pędzono ich szosą do właściwego obozu koncentracyjnego - pokazuje Krzysztof Tarkowski z muzeum na Majdanku. A chodzi właśnie o tę szosę, którą po wojnie nazwano Drogą Męczenników Majdanka.

Przeszłość w gruzach

Niemcy udokumentowali też zniszczenia spowodowane bombardowaniem. Białe plamy na Starym Mieście to miejsca po zburzonych kamienicach. Takie plamy widać tuż za Bramą Krakowską przy Jezuickiej i Bramowej. Z góry można sobie popatrzeć na nieistniejące dziś skrzydło Ratusza, na znacznie węższą niż dzisiaj ul. Świętoduską, na wieżę ciśnień na pl. Bernardyńskim (dzisiejszy pl. Wolności), zakłady Chevroleta w miejscu powojennej Fabryki Samochodów Ciężarowych.

Zdjęcia utwierdziły też niektórych badaczy w przekonaniu, że tkwili w błędzie wskazując, gdzie dokładnie znajdowała się rampa kolejowa rzeźni przy Łęczyńskiej (po wojnie nazwanej ul. Turystyczną), z której Niemcy wywozili Żydów do obozu w Bełżcu. - Dysponowaliśmy tylko planami tej bocznicy przed jej wybudowaniem - mówi Marcin Fedorowicz z Ośrodka Brama Grodzka-Teatr NN, który starał się o upamiętnienie tego miejsca.

Zrzutka na kabel

Są też okruchy całkiem drobnej historii. Z góry widać miejsce przebiegu podziemnego kabla, który Sowieci poprowadzili od rzeźni do swojej ziemianki na Zadębiu. Właśnie temu kablowi okoliczni mieszkańcy zawdzięczają to, że po wojnie mieli prąd. Zrzucili się i odkupili kabel.

Zdjęcia są na tyle dokładne, że samo porównywanie tego, jak wyglądało miasto wówczas, a jakie jest teraz wciąga tak, że można przy tym spędzać całe godziny. Teraz zajmą się tym historycy lubelskich muzeów, którzy otrzymali zdjęcia do badań.

Pozostałe informacje

Nowoczesne szafy do sypialni, które pomieszczą wszystko!

Nowoczesne szafy do sypialni, które pomieszczą wszystko!

Sypialnia to miejsce, gdzie oddajemy się błogiemu relaksowi. Kojarzy nam się ze spokojem, harmonią i wygodą. Służy również do organizacji naszych ubrań. To tam, wstajemy rano i szykujemy się do pracy lub na uczelnię. By zapanował ład i porządek w Twojej strefie ubraniowej, potrzebujesz pojemnej oraz stylowej szafy! W tym artykule przedstawimy Ci kilka najlepszych rozwiązań do sypialni. Przygotuj swoją ulubioną kawę lub herbatę i przejdź z nami po wyjątkowych modelach szaf!

Przyjechał do komendy złożyć zawiadomienie, wyszedł... z zarzutami
film

Przyjechał do komendy złożyć zawiadomienie, wyszedł... z zarzutami

To nie tak miało wyglądać. 51-letni obcokrajowiec zgłosił się do komendy w Krasnymstawie, aby złożyć zawiadomienie, a opuścił ją z zarzutami. Bo okazało się, że sam popełnił przestępstwo.

Strony internetowe w erze cyfrowej: rola, znaczenie, przyszłość

Strony internetowe w erze cyfrowej: rola, znaczenie, przyszłość

Strony internetowe stały się nie tylko wizytówkami firm w wirtualnym świecie, ale też kluczowymi narzędziami w strategiach marketingowych, sprzedaży i komunikacji. Niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa czy branży, w jakiej działa, posiadanie stron internetowych jest fundamentem obecności online, otwierającym drzwi do rynku globalnego. Sprawdź znaczenie witryn online w dzisiejszym świecie.

Dworzec Lublin rośnie w nowe połączenia
Dzień Wschodzi
film

Dworzec Lublin rośnie w nowe połączenia

Ponad trzy czwarte przewoźników przeniosło się na teren Dworca Lublin. Komunikacyjna rewolucja wkroczyła w drugi etap. Od wczoraj z nowego dworca operuje dodatkowo 50 przewoźników. Wcześniej było ich 20.

Przemycali migrantów z Białorusi do Polski. Dwaj Ukraińcy zatrzymani

Przemycali migrantów z Białorusi do Polski. Dwaj Ukraińcy zatrzymani

Pomagali w przerzutach ludzi przez Białorusi do Polski, a później przewozili ich w rejon granicy z Niemcami. Funkcjonariusze straży granicznej z Białej Podlaskiej zatrzymali właśnie dwóch Ukraiców, którzy działali w grupie specjalizującej się w organizowaniu nielegalnej migracji.

Dwóch chętnych do remontu Centralki. Kto wykona remont za ponad 3 mln zł?

Dwóch chętnych do remontu Centralki. Kto wykona remont za ponad 3 mln zł?

Dwie zamojskie firmy zgłosiły się do przetargu na remont zabytkowego Domu Centralnego na Starym Mieście w Zamościu. Oferta każdej z nich przekracza nieco założony przez miasto budżet.

"Jesus Christ Superstar" – Premiera w Operze Lubelskiej
24 marca 2024, 17:00

"Jesus Christ Superstar" – Premiera w Operze Lubelskiej

Porywająca rock opera „Jesus Christ Superstar”, w gwiazdorskiej obsadzie już w niedzielę w Operze Lubelskiej.

Górnicy z Bogdanki żądają podwyżki. Dzisiaj wielka pikieta przed siedzibą zarządu

Górnicy z Bogdanki żądają podwyżki. Dzisiaj wielka pikieta przed siedzibą zarządu

Sytuacja w kopalni zaczyna dochodzić do punktu wrzenia. Związkowcy nie mogą się dogadać z zarządem kopalni w kwestii podwyżek. Dlatego dzisiaj (19 marca) staną z wielką pikietą przed siedzibą zarządu. Tymczasem na 12 kwietnia zwołano nadzwyczajne walne zgromadzenie Lubelskiego Węgla Bogdanka SA. Jednym z punktów jest podjęcie uchwał w sprawie zmiany w składzie Rady Nadzorczej spółki.

Zapaśnicy Cementu-Gryfa Chełm zdobyli kolejne trzy medale

Zapaśnicy Cementu-Gryfa Chełm zdobyli kolejne trzy medale

Bardzo dobry występ reprezentantów Cementu-Gryfa Chełm podczas mistrzostw Polski U 15 w stylu klasycznym rozegranych w Janowie Lubelskim

W środę kulminacja protestów rolników. Ardanowski: Ustępstwa KE są nieznaczące

W środę kulminacja protestów rolników. Ardanowski: Ustępstwa KE są nieznaczące

Polityka unijna szkodzi rolnictwu - mówił były minister rolnictwa i rozwoju wsi Jan Krzysztof Ardanowski na zorganizowanej w poniedziałkowy wieczór konferencji. Odniósł się w ten sposób do rolniczych protestów.

Nowi funkcjonariusze złożyli ślubowanie i rozpoczęli służbę
ZDJĘCIA/WIDEO
galeria
film

Nowi funkcjonariusze złożyli ślubowanie i rozpoczęli służbę

Za nami już drugi w tym roku nabór w szeregi policji. Tym razem uroczyste ślubowanie złożyło 33 funkcjonariuszy.

Kolejny szczęśliwy gracz z Lubelskiego!

Kolejny szczęśliwy gracz z Lubelskiego!

Dokładnie 437 187,60 zł to wygrana w grze Mini Lotto, która padła w Kozubszczyźnie.

Polski Cukier Start Lublin walczył do końca, ale minimalnie przegrał z Treflem Sopot [zdjęcia]
galeria

Polski Cukier Start Lublin walczył do końca, ale minimalnie przegrał z Treflem Sopot [zdjęcia]

W poniedziałkowy wieczór emocji w hali Globus było co niemiara. Polski Cukier Start po pierwszej kwarcie prowadził z Treflem Sopot 26:16. Niestety, w końcówce goście przechylili szalę na swoją stronę i mimo naprawdę ambitnej postawy gospodarzy, to rywale wracali do domu ze zwycięstwem (85:84).

W organizmie 3 promile, a samochód już stracony

W organizmie 3 promile, a samochód już stracony

39-letni chełmianin może pożegnać się ze swoim samochodem. Pod wpływem alkoholu spowodował kolizję, a zgodnie z nowymi przepisami jest orzeczenie przepadku pojazdu należącego do kierującego.

Pijany 18-latek zakończył jazdę w rowie

Pijany 18-latek zakończył jazdę w rowie

Nietrzeźwy kierowca mercedesa zderzył się z innym pojazdem i wpadł do rowu. Policja zabezpieczyła jego pojazd na poczet przyszłej kary.

ALARM24

Widzisz wypadek? Jesteś świadkiem niecodziennego zdarzenia?
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

Kliknij i dodaj swojego newsa!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium