Język ukraiński a rosyjski - czym się różnią?

Obecnie w mediach można znaleźć ogromną ilość komunikatów w języku ukraińskim, co jest spowodowane aktualną sytuacją w tym kraju. Wiele osób uważa, że język ukraiński jest niemalże identyczny jak język rosyjski - nic bardziej mylnego. Mimo tego, że mają bardzo podobny alfabet i oba należą do tej samej grupy języków wschodniosłowiańskich, to istnieją między nimi zauważalne różnice. Dla ludzi nieznających podstaw ukraińskiego i rosyjskiego, rozróżnienie tych dwóch języków może przyprawić o zawrót głowy. Jakie są podstawowe różnice między językiem ukraińskim a rosyjskim?

Powstanie języka ukraińskiego i rosyjskiego

Język rosyjski i ukraiński mają te same korzenie i należą do grupy języków wschodniosłowiańskich. Warto zaznaczyć, że były kiedyś uznawane jedynie za dialekty języka prasłowiańskiego, jednakże szybko zaczęły podążać we własnym kierunku. Niemniej jednak po rozpadzie Rusi Kijowskiej, owe dialekty przekształciły się w dwa odrębne języki.

Różnice leksykalne obu języków słowiańskich wynikają z tego, iż język rosyjski w dużej mierze zachował elementy języka staro-cerkiewno-słowiańskiego, a ukraiński o wiele więcej czerpie z języka prasłowiańskiego. Faktem jest, że historia Polski i Ukrainy się ze sobą ściśle wiąże (kiedyś Lwów należał do Królestwa Polskiego), co również przyczynia się do splotu języków.

Polityka Piotra Wielkiego sprawiła, że Rosja była pod wpływem krajów zachodnioeuropejskich. W związku z tym słownictwo ściśle związane z kulturą i rozwojem techniki było zapożyczone z języka francuskiego, niemieckiego i holenderskiego.

Rozłam między językiem rosyjskim a ukraińskim był przypieczętowany rozwojem twórczości literackiej. Rosyjski język literacki przede wszystkim opierał się na wyrazach pochodzenia staro-cerkiewno-słowiańskiego, które były chętnie wykorzystywane w utworach Aleksandra Puszkina. Powieści ukraińskie bazowały na języku potocznym, opracowanym na podstawie języka prasłowiańskiego.

Znaczące różnice między językiem rosyjskim a ukraińskim były widoczne już w XVII wieku, kiedy to w okolicach Moskwy posługiwano się rosyjskim, a ukraińskojęzyczne tereny wchodziły w skład poszczególnych państw, takich, jak I Rzeczpospolita i Austro-Węgry. Biorąc pod uwagę fakt, iż język ukraiński znalazł się pod wpływem austriackiej niemczyzny, rumuńskiego, polskiego i węgierskiego, owe języki coraz bardziej się od siebie oddalały.

Język ukraiński i rosyjski - podobieństwa

Ukraiński i rosyjski na pierwszy rzut oka mogą wydawać się językami bardzo do siebie podobnymi, jednakże oprócz zbliżonego alfabetu - zwanego cyrylicą - nie ma między nimi zbyt wiele zbieżności.

Należy wspomnieć, że przed rozpadem Związku Radzieckiego, rosyjski był językiem urzędowym na Ukrainie, wówczas niemalże każdy mieszkaniec tego kraju był w stanie zrozumieć i porozumiewać się za pomocą tego języka. Można zatem śmiało rzec, że oba języki były wykorzystywane równolegle, a osoby mówiące zarówno w języku ukraińskim, jak i rosyjskim doskonale się rozumiały. Ta sytuacja uległa zmianie, gdy młode pokolenie Ukraińców nie miało bezpośredniego kontaktu z językiem ukraińskim w szkole i telewizji. Słowa wypowiedziane w języku ukraińskim są w wielu przypadkach zupełnie niezrozumiałe dla Rosjan, a niektórzy językoznawcy twierdzą, że ukraiński jest bardziej związany z językiem polskim, aniżeli rosyjskim.

Tłumaczenie języka rosyjskiego i ukraińskiego

Biorąc pod uwagę odmienny alfabet, wiele osób uważa, że tłumaczenie tych dwóch języków jest bardzo trudne. Ta czynność może być sporym utrudnieniem dla tych, którzy nie mają do tego odpowiednich uprawnień. Należy pamiętać o tym, że jeśli dana osoba zna jedynie ukraiński - nie będzie w stanie dobrze przetłumaczyć tekstu w języku rosyjskim. Aby mieć stuprocentową pewność przekładu, warto udać się do specjalistycznego biura tłumaczeń, gdzie tłumacz przysięgły języka ukraińskiego zagwarantuje poprawną transliterację imion i nazwisk.

Tłumacz rosyjskiego oferuje profesjonalny przekład z różnych branż w formie ogólnej, specjalistycznej, pisemnej i ustnej. Dokumenty zapisane cyrylicą mogą być związane zarówno z marketingiem, jak i działalnością sektorów farmaceutycznych i medycznych. Bez względu na rodzaj tłumaczeń, każde biuro zapewnia bezpieczeństwo powierzonych danych.

Różnice między jednym językiem a drugim

Mimo wielu wspólnych słów, podobnego alfabetu i gramatyki, istnieje wiele odmiennych cech, różniących oba języki. Warto dodać, że ukraiński brzmi bardziej śpiewnie, spokojnie i łagodnie, rosyjski zaś uważany jest twardy i sztywny języki, w którym często słychać napięcie. Jest to spowodowane między innymi tym, że naród rosyjski wypowiada wiele głosek z większym naciskiem. W języku ukraińskim występuje zaś akcent łagodny i swobodny, który wykazuje się dużą stałością morfologiczną.

Faktem jest, że w języku ukraińskim znaleźć można bardzo dużo wyrazów zapisywanych i brzmiących podobnie jak w języku rosyjskim. Większość z nich to zapożyczenia pochodzące przeważnie z czasów ZSRR lub skutki wspólnych korzeni. Niemniej jednak ponad połowa ukraińskich słów pokrywa się bardziej z językiem polskim, aniżeli rosyjskim. Jednakże niektóre z nich mogą brzmieć podobnie, jednak w wielu przypadkach ich znaczenie jest zupełnie inne.

Na początku XVIII wieku w Rosji dokonano unowocześnienia cyrylicy, którą nazwano grażdanką. W alfabecie rosyjskim znajduje się 21 spółgłosek, 10 samogłosek oraz 2 znaki, natomiast w alfabecie ukraińskim występują 33 litery i dodatkowo apostrof. Należy jednak pamiętać, że niektóre litery oznaczają odmienne głoski, niż w wersji rosyjskiej.

Pisownia ukraińska w stosunku do rosyjskiej:

• „Ее” – czyt. jak polskie „Ee” i rosyjskie „Ээ”,
• „Єє” – czyt. jak polskie „JE/je” i rosyjskie „Ее”,
• „Іі” – polskie „Ii’, rosyjskie „Ии”,
• „Її” – polskie „JIji”,
• „Щщ” – polskie „SZCZszcz”,
• „Гг” – czyt. jak polskie „h”,
• „Ґґ” – polskie „Gg”, rosyjskie „Гг”,
• „Ии” – polskie „Yy” i rosyjskie „Ыы”.

Fonetyka ukraińska również różni się od rosyjskiej, ponieważ system spółgłoskowy jest bardzo podobny do czeskiego lub polskiego. W języku ukraińskim nie występuje „akanie”, czyli wymawianie nieakcentowanego „o” jako „a”.

Podsumowanie

Język ukraiński może na pozór wydawać się bardzo podobny do języka rosyjskiego, jednakże, jak widać, są to dwa różne języki, kształtujące odrębną tożsamość narodową. Dlatego po bliższym zapoznaniu się z historią powstania obu języków, można śmiało stwierdzić, że w dużym stopniu się od siebie różnią. W końcu Rosja i Ukraina to dwa różne państwa o odmiennych tradycjach.