Lokatorzy kontra spółdzielnie. Kupili mieszkania za złotówkę, mogą mieć problem

– Mam umowę o wykupie mieszkania z jednym podpisem – martwi się pan Adam, mieszkaniec lubelskiego Czechowa. – Byłoby fatalnie, gdyby trzeba było ponownie iść do notariusza. Musiałbym zwalniać się z pracy, a mój pracodawca niechętnie się na to zgadza. A co gorsza trzeba by było pewnie znowu płacić.

Podczas wielkiej akcji wykupu mieszkań spółdzielczych za "złotówkę” (w rzeczywistości było to ok. 800–1000 zł) spółdzielnie przed notariuszem reprezentował i podpis składał zwykle jeden członek zarządu lub pełnomocnik. Szkopuł w tym, że zgodnie z prawem spółdzielczym pod umowami powinny być podpisy dwóch osób. Sprawę ujawniła "Gazeta Prawna”.

– Na początku akcji, gdy umów było niewiele, do notariusza chodziliśmy sami, by podpisywać umowy – mówi prezes Spółdzielni Mieszkaniowej im. Łukasińskiego w Zamościu Jerzy Nizioł. – Potem było już fizycznie niemożliwe, aby umowy podpisywali członkowie zarządu spółdzielni. Ustanowiliśmy pełnomocnika, który podpisywał je w imieniu zarządu.

Podobnie było w Lubelskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. – Nie wysyłaliśmy przypadkowych ludzi. Pełnomocnik miał notarialne pełnomocnictwo do reprezentowania zarządu. Jeśli notariusz podpisał umowy z jednym podpisem ze strony spółdzielni, a sąd to zatwierdził, to chyba było to zgodne z prawem – uważa Jan Gąbka, prezes LSM.

– Takie akty są akceptowane – potwierdza rzecznik Sądu Okręgowego w Lublinie Artur Ozimek. – W części wstępnej aktu jest napisane, że pełnomocnik ma upoważnienie do jego podpisania od pozostałych członków zarządu spółdzielni.

Odmienne stanowisko reprezentuje Krajowy Związek Lokatorów i Spółdzielców. – Nie ma wyjątków w prawie. Umowy z jednym podpisem są nieważne – twierdzi Andrzej Krzyżański, prezes KZLiS. – Cała wina leży po stronie spółdzielczej administracji – prezesa i zarządu, którzy nie przestrzegali prawa.

– U nas wykupiono 3,5–4 tys. mieszkań. Dziennie można było podpisać 10–11 aktów – wylicza Jan Gąbka. – Przez rok nie robilibyśmy nic innego, tylko je podpisywalibyśmy. Pozostała działalność spółdzielni byłaby sparaliżowana.

W zamojskiej SM im. Łukasińskiego może być około tysiąca umów z jednym podpisem, w Chełmskiej Spółdzielni Mieszkaniowej – podobnie.

– Wykupione mieszkania były już przedmiotem sprzedaży albo postępowania spadkowego – zwraca uwagę na inny aspekt sprawy Natalia Gołub, zastępca prezesa ChSM ds. gospodarki zasobami mieszkaniowymi. – "Odkręcić” to teraz to rzecz niewyobrażalna.

Co dalej? Znawca Prawa spółdzielczego prof. Henryk Cioch powiedział "Gazecie Prawnej”, że trzeba będzie podpisać nowe umowy o wykupie mieszkań.

O zajęcie stanowiska w sprawie Związek Lokatorów i Spółdzielców zwrócił się do Ministerstwa Sprawiedliwości. Czeka na odpowiedź.