Praca dla studenta: Umowa-zlecenie bez składek

Umowa-zlecenie zawarta z uczniem lub studentem, który nie ukończył 26 roku życia, nie podlega oskładkowaniu. – To znaczy, że wynagrodzenie z umowy-zlecenia nie będzie pomniejszane o składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne – tłumaczy Małgorzata Korba, rzecznik ZUS w Lublinie. – Nie zapłaci ich też ze swoich środków zleceniodawca.

W konsekwencji, okres pracy na umowę-zlecenie nie będzie okresem składkowym liczonym do emerytury. Zleceniobiorca-student nie uzyska też w tym okresie prawa do zasiłku chorobowego, gdyby musiał pójść na zwolnienie lekarskie.

Kiedy zgłoszenie

Pracujący uczeń lub student mają jednak prawo do bezpłatnej opieki zdrowotnej. Są zwykle objęci ubezpieczeniem zdrowotnym jednego z rodziców. Jeśli nie ma takiej możliwości, to studenta zgłasza do ubezpieczenia zdrowotnego uczelnia.  

– Dopóki uczeń lub student nie skończy 26 roku życia, zleceniodawca nie zgłasza go do ubezpieczeń w ZUS. Nawet jeśli zatrudnia młodego człowieka w okresie wakacji. Inaczej jest, gdy utraci on status ucznia bądź studenta – dodaje Korba.

Uczniowie nie płacą

Z umowy-zlecenie ucznia gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły ponadpodstawowej nigdy nie opłaca się składek, także w wakacje. Uczeń zachowuje swój status do końca roku szkolnego, czyli do 31 sierpnia każdego roku. Dotyczy to także roku, w którym ukończył szkołę.

– Absolwent szkoły ponadgimnazjalnej będzie mieć status ucznia do końca września, gdy w październiku tego samego roku rozpoczyna studia – wyjaśnia rzecznik. – Musi jednak przedstawić zleceniodawcy zaświadczenie z uczelni wyższej, które potwierdza przyjęcie na studia od października. W takiej sytuacji także we wrześniu przed rozpoczęciem studiów za absolwenta nie trzeba będzie opłacać składek.

Student i absolwent

Student traci swój status w dniu ukończenia studiów lub skreślenia z listy studentów. Zleceniodawca powinien zgłosić go w ZUS do obowiązkowych ubezpieczeń od następnego dnia.

– Wątpliwości budzi często u zleceniodawców okres wakacji pomiędzy ukończeniem studiów licencjackich a rozpoczęciem uzupełniających studiów magisterskich. Zgodnie z obecnymi zasadami w tym czasie absolwent nie jest studentem i należy za niego opłacać składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, nawet jeśli nie ukończył jeszcze 26 lat – wyjaśnia Korba.

Na podyplomowych

Za datę ukończenia studiów uznaje się datę złożenia egzaminu dyplomowego. W przypadku kierunków lekarskiego, lekarsko-dentystycznego i weterynarii jest to data złożenia ostatniego wymaganego planem studiów egzaminu, a w przypadku farmacji – data zaliczenia ostatniej, przewidzianej w planie studiów praktyki.

– Osoba kształcąca się na studiach podyplomowych lub doktoranckich formalnie nie ma statusu studenta. Za taką osobę zatrudnioną na umowę-zlecenie należy więc opłacać składki także w okresie kształcenia – podkreśla Małgorzata Korba.