Odnawiają cmentarz tatarski koło Terespola

Prace prowadzi Fundacja Dziedzictwa Kulturowego. – To element szerszych działań naszej Fundacji prowadzących do renowacji zabytków kultury Tatarów litewskich w naszym kraju. W ubiegłym roku zakończyliśmy prace konserwatorskie na cmentarzu w Studziance, gdzie poddaliśmy konserwacji niemalże 200 nagrobków. Nasze działania mają zwiększyć społeczną świadomość istnienia materialnych śladów wielowiekowej obecności tatarskiej w Polsce – tłumaczy dr Michał Laszczkowski prezes fundacji. Prace konserwatorskie na cmentarzu w Zastawku polegają na upionowaniu nagrobków, odtworzeniu ich układu przestrzennego z XVII wieku.

Zarówno cmentarz w Studziance, jak i w Zastawku został założony po 1679 roku przez pierwszych osadników muzułmańskich, kiedy  król Jan III Sobieski nadał Tatarom ziemie za zasługi wojenne. Obie nekropolie są wpisane do rejestru zabytków. W Zastawku znajduje się jeden z najstarszych tatarskich nagrobków w kraju – datowany na 1704 rok. To nagrobek, który kryje prochy pułkownika Samuela Murzy Koryckiego, pierwszego Tatara w Lebiedziewie, który otrzymał tu ziemię od króla Jana III Sobieskiego w 1679 roku. Na niektórych płytach zachowała się bogata ornamentyka wschodnia – półksiężyc z gwiazdą lub gwiazdami, wersety Koranu.

Aż do 1988 roku cmentarz nie był poddawany żadnym pracom konserwatorskim. W ubiegłym roku Muzułmański Związek Religijny w RP wybudował tu nowe kamienne ogrodzenie. Według danych Związku, obecnie na terenie Polski jest siedem muzułmańskich cmentarzy.

Prace konserwatorskie są możliwe dzięki środków Ministerstwa Kultury w ramach programu „Ochrona zabytków" we współpracy ze Muzułmańskim Związkiem Religijnym, Gminą Terespol oraz Stowarzyszeniem Rozwoju Miejscowości Studzianka.