Ewelina Burda
Uczestnicy zdążają na uroczystości ku czci patrona tego klasztoru, św. Onufrego. Na miejsce dotrą 23 czerwca, w przededniu obchodów.
To najdłuższa pielgrzymka organizowana przez Bractwo Młodzieży Prawosławnej w Polsce. Rokrocznie bierze w niej udział kilkadziesiąt osób. Dołączyć można na trasie, nawet na jeden lub kilka dni. Niektórzy pątnicy uczestniczą w części pielgrzymki i wracają do domu, inni dołączają na trasie i dochodzą do Jabłecznej.
W tym roku pielgrzymka odbywa się po raz 32. W latach 2020-21 nie była organizowana w związku z pandemią koronawirusa. Pielgrzymi wyruszyli po porannym nabożeństwie w białostockiej cerkwi pw. Proroka Eliasza, nocują przede wszystkim w mijanych parafiach.
Mają do przejścia ok. 200 km. W tym roku idą trasą m.in. przez Kożany, Bielsk Podlaski, Saki (jest tam prawosławny męski monaster), Rogacze, Niemirów - gdzie przeprawią się promem przez rzekę Bug do miejscowości Gnojno i dojdą do Janowa Podlaskiego - Terespol i Kodeń. Do Jabłecznej dotrą 23 czerwca.
Leżąca nad Bugiem wieś Jabłeczna, gdzie zdążają pielgrzymi, jest jednym z najważniejszych prawosławnych sanktuariów w Polsce. Pierwsze wzmianki o monasterze w tym miejscu pochodzą z 1498 r. Od tego czasu datuje się też kult - pochodzącej prawdopodobnie z Konstantynopola - ikony św. Onufrego, patrona monasteru.
Św. Onufry był synem perskiego władcy. W IV w. n.e. prowadził pustelnicze życie na pustyni tebaidzkiej w Egipcie. Według legendy pewnego dnia św. Onufry ukazał się nad Bugiem w Jabłecznej rybakom i powiedział: "W tym miejscu będzie sławione imię moje". Wkrótce potem - jak głoszą miejscowe przekazy ludowe - w to miejsce przypłynęła rzeką ikona świętego. Na miejscu objawienia zbudowano kapliczkę, a następnie monaster.
Po unii brzeskiej z 1596 r. klasztor w Jabłecznej pozostał jedyną prawosławną świątynią w regionie. W pierwszej połowie XIX w. monaster przebudowano. Powstał wtedy murowany budynek świątyni z jedną owalną kopułą zwieńczoną krzyżem, wolno stojąca murowana dzwonnica i piętrowy dom zakonny z kaplicą refektarzową. Całość wraz z obszernym dziedzińcem otoczona została murem.
W czasie I wojny światowej budynki zostały zdewastowane, a podczas II wojny strawił je pożar. Są sukcesywnie remontowane i służą zgodnie z pierwotnym przeznaczeniem. W 2023 r. monaster został wyróżniony tytułem Pomnik Historii.
Uroczystości ku czci św. Onufrego w Jabłecznej odbędą się 24 i 25 czerwca.
