Nadchodzi jesień, najpiękniejsza pora roku i najsmaczniejszy czas w kuchni. To czas, kiedy udają się najlepsze zupy. Warzywa są tak pełne smaku, że nie potrzeba mięsa. Oto nasze propozycje.
Chciałbym zacząć przegląd wrześniowych zup od brukwianki. Przez lata brukiew była w polskiej kuchni zupełnie zapomniana, dziś na targ po brukiew jeżdżą szefowie kuchni najlepszych restauracji. To pyszne warzywo jest skrzyżowaniem kapusty z rzepą, nosi też nazwę karpiel. Brukiew jest bardzo smaczna na surowo, można z niej przygotować wiele smakowitych potraw. Od chrupiących frytek, przez pasztety, po placuszki i bardzo dobre zupy.
Brukwianka na topinamburze
Składniki: 1 kg ziemniaków, 1 kg brukwi, 2 marchewki, 1 pietruszka, kawałek selera, 30 dag topinambura, ziele, listek laurowy, pieprz, majeranek.
Wykonanie: brukiew obrać, pokroić w kostkę i sparzyć pod wrzątkiem. Odcedzić. Brukiew ugotować w 3 litrach wody, dodając warzywa i przyprawy. Dodać ziemniaki i topinambur. Gotować do miękkości. Doprawić do smaku solą i pieprzem. Na koniec dodać roztarty majeranek. Można posypać zieloną pietruszką.
Cebulowa na białym winie
Składniki: 5 cebul, 1,5 litra bulionu warzywnego, 1 szklanka białego wina, oliwa, sól, pieprz, łyżka mąki.
Wykonanie: cebule pokroić w talarki, oprószyć w mące i podsmażyć na oliwie, tak by plastry były złociste i chrupiące. Przełożyć do garnka, zalać bulionem i gotować na wolnym ogniu przez 20 minut. Dodać wino, doprawić i podawać z grzankami.
Czerwony barszcz z chrzanem i miodem
Składniki: pół kg buraków, 2 marchewki, 1 pietruszka, pól selera korzeniowego, 1 średni por, 2 cebule, 8 dag suszonych prawdziwków, sok z połowy cytryny, 2 ząbki czosnku, 1 łyżeczka świeżego chrzanu, 2 listki laurowe, po 3 ziarna pieprzu i ziela angielskiego, sól, cukier albo miód, kwas buraczany.
Wykonanie: buraki obrać, umyć i pokroić w plastry. Cebule obrać i przekroić. Warzywa oczyścić i opłukać. Wszystkie warzywa włożyć do garnka i zalać wodą. Dodać przyprawy, posolić i gotować na małym ogniu 30 min. Grzyby umyć, namoczyć na 8 godz. i gotować do miękkości w wodzie, w której się moczyły. Gdy grzyby i warzywa będą miękkie przecedzić oba wywary i połączyć. Dodać kwas buraczany w proporcji 1:1. Barszcz podgrzać, doprawić sokiem z cytryny, solą i pieprzem oraz cukrem lub miodem. Tuż przed podaniem dodać chrzan i zmiażdżony czosnek. Podawać z uszkami.
Czosnkowa ze szpinakiem
Składniki: 25 dag liści szpinaku, 2 cebule, 1 główka czosnku, słodka śmietana, 1 litr bulionu warzywnego, sól, pieprz.
Wykonanie: w dużym garnku podsmażyć na złoty kolor drobno posiekaną cebulę i czosnek. Zalać bulionem. Gotować 10 minut, Dodać szpinak. Zagotować. Można zmiksować. Dodać śmietankę, doprawić do smaku solą z pieprzem. Podawać z grzankami.
Zacierkowa z przesmażoną cebulą
Składniki: 7 ziemniaków, 1 cebula, pół cebulki do przesmażenia, kawałek pora, nieduża pietruszka, kawałek selera, 2 marchewki, liść laurowy, 2 ziarnka ziela angielskiego, gałązka lubczyku lub selera, sól, pieprz do smaku, zielony koperek, pietruszka. Na zacierki: 2 jajka, mąka.
Wykonanie: ziemniaki obrać, pokroić w kostkę. Marchew, pietruszkę, selera zetrzeć na tarce, dodać pokrojoną cebulkę i pora. Dodać łyżeczkę soli. Zalać wodą, dodać lubczyk lub seler i gotować do miękkości warzyw. Jajka wbić do miseczki, wsypać mąkę – tyle aby się dobrze wymieszało i rozwarstwiało jak do kruszonki. Zacierki powinny się same formować pod palcami. Do ugotowanego wywaru dodać zacierki, zamieszać aby się nie skleiły, chwilę pogotować. Cebulę przesmażyć na oleju. Wrzucić do zupy, wymieszać i posypać koperkiem lub natką pietruszki.
Fasolówka z ziemniakami
Składniki: 50 dag świeżej fasoli, 5 ziemniaków, 2 l wody, 3 ząbki czosnku, 1 szklanka śmietany, 1 łyżka mąki, włoszczyzna.
Wykonanie: namoczoną fasolę zalać wodą, dodać drobno pokrojony czosnek oraz włoszczyznę. Po 30 minutach dodać ziemniaki pokrojone w kostkę. Gdy fasola będzie miękka zagęścić zupę śmietaną wymieszaną z mąką. Doprawić do smaku słodką i ostrą papryką. Na talerzach posypać zieloną pietruszką.
Kartoflanka na selerze
Składniki: 1 kg ziemniaków, 20 dag selera, 2 łyżki maki, listek laurowy, ziele, pieprz sól, zielenina do smaku.
Wykonanie: seler pokroić w kostkę, podsmażyć na złoty kolor, posypać mąką, nie przypalić. Zalać przegotowaną wodą, żeby wydobyć smak. Zaczekać, kiedy seler będzie miękki. Osobno zagotować 1,5 litra wody i wrzucić pokrojone ziemniaki w kostkę, dodać przyprawy, osolić do smaku. Kiedy ziemniaki będą miękkie, dodać seler, pogotować jeszcze chwilę. Na talerzu posypać zieloną pietruszką.
Minestrone na fasolce szparagowej
Składniki: 20 dag makaronu, 2 marchewki, mała cukinia, pietruszka, puszka fasolki, bulion warzywny, cebula, 2 ząbki czosnku, 30 dag fasolki szparagowej, pół pęczka natki pietruszki, świeża bazylia, sól, pieprz
Wykonanie: ugotować makaron (al dente), marchewkę i pietruszkę pokroić w krążki, cukinię w półplasterki, nad płomieniem opalić cebulę. Zagotować 2 l wody, wrzucić 2 kostki bulionu warzywnego, dodać cebulę, czosnek, fasolkę szparagową i świeże warzywa. Doprawić solą z pieprzem, gotować 20 minut. Na koniec wrzucić fasolkę z puszki, zagotować, wrzucić makaron, posypać pietruszką i bazylią
Polewka z soczewicy na piwie
Składniki: 1,5 litra bulionu warzywnego, 25 dag brązowej soczewicy, 1 cebula, 2 marchewki, pół selera, listek laurowy, ziele angielskie, sól, pieprz, 3 łyżki jasnego piwa, 2 łyżki mąki, masło.
Wykonanie: na patelni zeszklić seler z cebulą. Marchew pokroić w kostkę, zalać wodą, dodać przyprawy, zagotować. Dodać seler z cebulą. W oddzielnym garnku ugotować soczewicę, odlać wodę, wypłukać. Do zupy dodać soczewicę i bulion. Zagotować. Zaprawić 3 łyżkami jasnego piwa. Na maśle podsmażyć mąkę, dodać do zupy.
Zupa pięknej panny młodej
A teraz coś dobrego z tureckiej kuchni. Historia zupy pięknej panny młodej, znanej jako Ezo Gelin Çorbasi ma ponad 100 lat. Na podstawie tej historii nakręcono dwa filmy pod tytułem „Ezo gelin”.
Składniki: 1,5 litra bulionu, 1,5 szklanki czerwonej soczewicy, pół szklanki kaszy bulgur, 2 cebule, 4 ząbki czosnku, 3 łyżki pasty pomidorowej, 2 łyżki pasty paprykowej, 1 łyżeczka płatków wędzonej papryki, suszona mięta na smak, 3 łyżki masła, sól, pieprz, 1 małe opakowanie jogurtu, świeża kolendra.
Wykonanie: wrzucić soczewicę i kaszę do bulionu, dodać cebulę pokrojoną w kostkę oraz posiekany czosnek. Po 30 minutach dodać resztę składników, gotować 15 minut, doprawić solą i pieprzem do smaku. Rozlać do miseczek, dodać po łyżce jogurtu, posypać świeżą kolendrą.
Zupa grzybowa z knyszami
Składniki: 5 dag suszony grzybów, 5 szklanek bulionu warzywnego, 1 mała porcja włoszczyzny bez kapusty, 1 cebula (10 dag), 3 łyżki masła, 1 liść laurowy, 8 ziaren pieprzu ziarnistego, 3 ziarna ziela angielskiego, 1 łyżeczka soku z cytryny,, 2 łyżki natki pietruszki, sól, pieprz.
Wykonanie: grzyby umyć i moczyć w wodzie 3-4 godziny. Włoszczyznę oczyścić i opłukać. Cebulę obrać, drobno pokroić i zeszklić na 2 łyżkach masła. Grzyby i włoszczyznę zalać 5 szklankami bulionu warzywnego, dodać cebulę oraz przyprawy i gotować 30 min, a następnie przecedzić. Przyprawić solą, pieprzem i sokiem z cytryny, dodać resztę masła i wymieszać. Przed podaniem posypać natką. Podawać z knyszami: zrobić ciasto z 2 szklanek mąki pszennej, 3 dag drożdży, 2 jajek, 3 łyżek masła, mleka, cukru i soli. Rozwałkować, wykroić kwadraty. 30 dag grzybów przesmażyć z 1 cebulą, doprawić solą z pieprzem, udusić, dodać bułkę tartą. Nakładać wystudzony farsz na ciasto, zlepić przeciwlegle rogi, posmarować żółtkiem i piec 30 minut w temperaturze 180 stopni Celsjusza.