Goran Rosenberg \"Kraj utracony. Moja historia Izraela”

\"Funkcja szkoły jako ideologicznego inkubatora była nie podważalna. Wiele przedmiotów miało nas wychowywać i uświadamiać. Nauczanie historii koncentrowało się wokół losu narodu żydowskiego i jego wspólnego cierpienia”. Na co dzień w jasnoniebieskich koszulach, obowiązkowo wpuszczonych w granatowe spodnie, raz w tygodniu przebierają się w strój khaki i wojskowe spodnie, by brać udział w ćwiczeniach paramilitarnych brygad młodzieżowych. – Oczekiwano od nas prostego życia, wiary w całkowitą równość, ideę pracy i mit rolnictwa na żydowskiej ziemi. Skromność to jedno z pierwszych słów mojej hebrajszczyzny – wspomina Rosenberg. Nowy Izrael miał być antidotum na społeczne choroby ludzkości, z którymi przez wieki nie poradzili sobie żadni reformatorzy. Miał stworzyć od nowe wzorce, nowego człowieka i nowe społeczeństwo. Miał od nowa zdefiniować pojęcia, które się dawno się zdewaluowały. Obywatel tego utopijnego państwa też jest nowy. \"Blondyn, niebieskooki, o perkatym nosie, surowy, praktyczny, wysportowany i nieprzeintelektualizowany” – to wizerunek Żyda nowego typu. Po latach Rosenberg analizuje utopijne pomysły i ideały, na których budowano nowe państwo. Odsłania słabości systemu, który powstał w \"ideologicznym amoku”. I nawiązując do własnych doświadczeń opowiada, jak Naród Wybrany powoli tracił wiarę w Ziemię Obiecaną. Tytuł \"Kraj utracony” nie jest przypadkowy. W języku szwedzkim słowa \"obiecana” i \"utracona” różni tylko jedna litera. O książce Rosenberga, która doczekała się już wielu przekładów i wydań na całym świecie najlepiej pisze Konstanty Gebert: \"To przejmujący i uczciwy portret zawiedzionych nadziei całego pokolenia europejskich Żydów. (...) Ale to nie jest historia Izraela. To historia złudzeń, których Izrael padł ofiarą.”