Gaz łupkowy w Lubelskiem. Rozpoczynają szczelinowanie

W Syczynie w gm. Wierzbica wiercenia w łupkach wkraczają w kolejną fazę. Górnicy dotarli już na głębokość ponad 2 km – teraz poprowadzą skąd odwiert poziomy. Później wtłoczą do środka mieszkankę wody, piasku i chemikaliów (tzw. szczelinowanie hydrauliczne). Proces odbywa się pod olbrzymim ciśnieniem, a w skałach powstają pęknięcia, z których może uwalniać się gaz. – Niemożliwe jest wydobycie gazu łupkowego bez uprzedniego szczelinowania – mówi Piotr Kasza, ekspert z Instytutu Nafty i Gazu. – W jednym otworze wykonuje się od 10 do 20 takich zabiegów. Odwiert jest izolowany cementowym płaszczem. Jest więc w pełni szczelny i bezpieczny dla środowiska – zapewnia. Nie wszyscy podzielają tę opinię. W niektórych krajach, np. Francji szczelinowanie jest zakazane. Obawy ekologów budzą m.in. chemikalia wykorzystywane do tego zabiegu. – To zaledwie dziesiąta część procenta całej mieszanki – tłumaczy Kasza. – Substancje wtłaczane w złoża stosujemy w codziennym życiu. To np. guar, który znajdziemy w składzie serków i lodów czy alkohol izopropylowy, stosowany w maściach na ból stawów. W złoża łupkowe wtłacza się również substancje używane w środkach dezynfekcyjnych oraz kwas solny. Szczelinowanie pochłania olbrzymie ilości wody. Z obliczeń ekspertów wynika, że średnio to aż 20 tys. metrów sześciennych na jeden otwór. Około 60 proc. mieszanki jest wchłaniane przez skały. Reszta wraca na powierzchnię. Ekolodzy ostrzegają, że wykorzystana woda z chemikaliami może być groźna dla środowiska. – Obecnie aż 98 proc. z tego, co wraca na powierzchnię, jest oczyszczane i ponownie wtłaczane w złoże – zapewnia Kasza. – Zostają jedynie osady, które są poddawane utylizacji. Geolodzy zapewniają też, że szczelinowanie nie doprowadzi do zatrucia wód podziemnych. Leżą one na głębokości do kilkuset metrów. Tymczasem pokłady łupków znajdują się ok. 3 km pod ziemią. O ewentualnych uciążliwościach związanych ze szczelinowaniem mieszkańcy Syczyna przekonają się w praktyce. Z zapowiedzi PKN Orlen wynika, że prace w tej miejscowości potrwają jeszcze parę miesięcy. Dopiero po ich zakończeniu będzie można ocenić, czy złoże nadaje się do eksploatacji.