Adrian Mańko
– To ogromny sukces naszych europosłów i wszystkich, którzy nie ustąpili wobec różnych form nacisku, obserwowanych i bezpośrednio doświadczanych w ostatnich tygodniach. Ale dziś mamy kolejny dowód na to, że presja ma sens i nawet przy braku sprzyjających okolicznościach trzeba walczyć do ostatniego gwizdka. W tym przypadku – do ostatniego oddanego głosu. Polscy rolnicy mają wywalczone rozszerzone klauzule ochronne wraz z tą najważniejszą – zasadą wzajemności, o którą zabiegały wszystkie rolnicze związki branżowe i rolnicy indywidualni – powiedział minister rolnictwa Stefan Krajewski, komentując wynik dzisiejszego głosowania w Parlamencie Europejskim.
Kilka godzin wcześniej, z Warszawy minister wystosował apel do rządów krajów członkowskich, w którym namawiał do blokady zapisów umowy z Mercosurem, które UE chciałaby „przepychać kolanem”.
Przyjęte klauzule stanowią rozszerzony hamulec bezpieczeństwa w sytuacjach, gdy napływ niektórych produktów rolnych z państw Mercosuru będzie zagrażać interesom europejskiego, w tym polskiego, rolnictwa. Wśród znacznej części poprawek zgłoszonych przez europosła Krzysztofa Hetmana i przyjętych dziś przez Parlament Europejski jest również klauzula wzajemności, gwarantująca rolnikom równe zasady produkcji i konkurencyjności. To oznacza, że towary importowane z krajów Mercosur będą musiały spełniać te same normy jakości i bezpieczeństwa, np. w odniesieniu do stosowania pestycydów i antybiotyków, które już teraz obowiązują rolników w całej UE. Przypomnijmy, klauzula wzajemności zaledwie jednym głosem została wcześniej odrzucona przez członków Komisji ds. Handlu (INTA).
Pozostałe poprawki, przyjęte dziś przez Parlament Europejski dotyczą m.in. dodania do listy towarów wrażliwych jaj klas A i B, szerszego monitoringu rynku (raportowanie nt. importu produktów wrażliwych co 3 miesiące, czym objęta będzie UE oraz niektóre państwa członkowskie), 5% progi szkód dla wszczęcia dochodzenia dotyczącego produktów wrażliwych i większą elastyczność w ocenie dowodów szkody (KE nie musi opierać się wyłącznie na progach ilościowych, ale może wszcząć dochodzenie, jeśli pojawią się jakiekolwiek wyraźne sygnały pogorszenia sytuacji, np. długotrwały spadek cen na poziomie państw członkowskich).
Parlament zgodził się również na krótsze terminy i szybsze podejmowanie działań przez KE – skrócono czas trwania dochodzenia z 6 do 3 miesięcy, a dla produktów wrażliwych z 4 do 2 miesięcy. Co szczególnie ważne – środki tymczasowe dla produktów wrażliwych mają być wdrożone w ciągu 14 dni od wszczęcia dochodzenia (wcześniej KE proponowała 21 dni).
Wśród przyjętych dziś poprawek znajdują się również:
1. obowiązek (a nie możliwość, jak to było we wniosku KE) przyjęcia środków ochronnych, jeżeli warunki są spełnione;
2. nowa klauzula umożliwiająca zawieszenie przywozu przy udokumentowanym ryzyku (w tym wzrost przywozu danego produktu na warunkach preferencyjnych o ponad 5% w ujęciu rok do roku);
3. klauzula wzajemności norm oraz klauzula dotyczącą zdrowia i SPS, zgodnie z którymi środki ochronne mogą zostać wdrożone, jeśli istnieją wiarygodne dowody, że przywóz objęty preferencjami taryfowymi nie spełnia równoważnych wymogów w zakresie ochrony środowiska, dobrostanu zwierząt, ochrony zdrowia, bezpieczeństwa żywności lub ochrony pracy, jakie obowiązują unijnych producentów. KE może zawiesić przywóz z Mercosur, jeśli zachodzi ryzyko dla zdrowia ludzi, zwierząt lub roślin, w tym stosowania metod produkcji zakazanych w Unii lub niespełnienia wymogów SPS.
źródło: PAP
Komentarze