Do znaleziska doszło w miejscowości Potok Górny podczas plewienia malin. Pan Sławomir podczas prac polowych przez przypadek znalazł fragment krzemiennej siekierki.
– Oględzin terenu odkrycia zabytku archeologicznego pracownicy WUOZ Lublin Delegatura w Zamościu dokonali 8 maja 2024r. Pan Sławomir wskazał dokładne miejsce, w którym znalazł fragment siekierki krzemiennej, więc dokonano lokalizacji tego miejsca urządzeniem typu GPS. Ponadto przeprowadzono prospekcję powierzchniową pola, w trakcie której natrafiono jedynie na 2 fragmenty nowożytnej ceramiki naczyniowej (XVIII-XIX w.) oraz 2 naturalne okruchy krzemienia narzutowego (polodowcowego) – informuje konserwator zabytków.
Oględziny wskazują na to, że jest to duży dolny fragment czworościennej siekiery z ostrzem, wykonanej z krzemienia świeciechowskiego, posiadającego szaro-brązowawą barwę z różnej wielkości białawymi plamkami. Znaleziony fragment był starannie wypolerowany. Z analizy proporcji tego typu siekier wynika, że pierwotnie całe narzędzie posiadało długość ok. 19-20 cm, a więc była to siekiera o sporych rozmiarach.
Analiza porównawcza pozwoliła określić przybliżony czas wytworzenia narzędzia.
– Narzędzie jest najprawdopodobniej wykonane przez schyłkowo-neolityczną ludność kultury amfor kulistych i może być datowane na pierwszą połowę 3 tysiąclecia przed naszą erą – precyzuje konserwator zabytków.
Jak wskazuje konserwator zabytków tego typu znaleziska na ziemiach lubelskich są bardzo rzadkie. Zazwyczaj pochodzą one z obiektów grobowych, rzadziej znajdowane są „luzem” nie powiązane z żadnymi obiektami. Wcześniej znajdywano takie obiekty we wschodniej części naszego województwa oraz na terenach Ukrainy.
– Pojawienie się tego typu zabytków w okolicach Biłgoraja (to już 3 siekiera kultury amfor kulistych) jest pewną sensacją, pozwalającą sądzić, że ludność tej kultury penetrowała znacznie większe obszary niż sądziliśmy dotychczas. Dodatkowo, odkrycie kolejnego zabytku archeologicznego w powiecie biłgorajskim świadczy, że teren ten nie był typową „pustką” osadniczą w pradziejach, jak dotychczas zakładali archeolodzy, ale rozwijało się tu również osadnictwo pradziejowe – podsumowuje konserwator zabytków.
