Łęczna szykuje wielką renowację XVII-wiecznej synagogi. Ruszył przetarg na modernizację zabytku

– Nie odcinamy się od historii. Chcemy utworzyć w synagodze ekspozycję stałą upamiętniającą żydowską historię naszego miasta – podkreśla burmistrz Łęcznej Leszek Włodarski.

Remont z unijnym wsparciem

Gmina podpisała wcześniej umowę z Fundacją Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, dzięki czemu otrzymała 50-letnie nieodpłatne użytkowanie obiektu i mogła ubiegać się o dofinansowanie. Z ponad 13 mln zł całkowitej wartości projektu aż 11,3 mln pochodzi właśnie ze środków europejskich.

Opublikowany przetarg dotyczy modernizacji Dużej Synagogi, która zostanie przystosowana zarówno do potrzeb biblioteki, jak i działalności muzealno-kulturalnej. W obiekcie mają odbywać się wystawy, spotkania i różne formy edukacji. Prace potrwają dwa lata - pierwsze efekty będzie można zobaczyć pod koniec 2027 r.

Nowe funkcje dla Małej Synagogi

Zmiany czekają też Małą Synagogę, w której przed wojną działał cheder, a obecnie mieści się biblioteka. Po modernizacji obiekt ma stać się siedzibą izby regionalnej i Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Łęczyńskiej.

Cały zespół synagog stworzy w przyszłości Centrum Dialogu Międzykulturowego, które - zgodnie z zapowiedziami władz miasta - zachowa historyczny charakter, ale stanie się też ważnym miejscem dla mieszkańców i turystów.

Jeden z najcenniejszych zabytków regionu

Wielka Synagoga w Łęcznej pochodzi z połowy XVII wieku i jest jednym z najlepiej zachowanych obiektów tego typu w regionie. Wewnątrz znajdują się cenne elementy wyposażenia: Aron ha-Kodesz oraz niezwykle rzadko spotykana czterokolumnowa bima dekorowana polichromią i renesansową sztukaterią.

Podczas II wojny światowej budynek został zdewastowany przez Niemców i zamieniony w magazyn. Ocalał z powojennego planu rozbiórki i przeszedł gruntowny remont w latach 50. i 60. XX wieku. Do 2014 r. działał tu oddział Muzeum Regionalnego w Lublinie.

Dziedzictwo, które trzeba zachować

Przed wojną Żydzi stanowili ponad połowę mieszkańców Łęcznej - społeczność liczącą ok. 2,5 tys. osób. W czasie okupacji została niemal całkowicie zgładzona. Remont synagog ma nie tylko zabezpieczyć cenny zabytek, ale też stworzyć przestrzeń do upamiętnienia lokalnej historii.

W czasie prac świątynia będzie zamknięta dla zwiedzających. Po zakończeniu modernizacji ponownie zostanie udostępniona turystom.