Sylwestry w Lublinie. Co się działo w mieście przed laty

Chwila zadumy
Możesz swobodnie poruszać się po mieście. To niekiedy był luksus. 31 grudnia 1944 powstał Rząd Tymczasowy Rzeczypospolitej Polskiej i komendant wojenny Lublina zezwolił na swobodny ruch nocny z sylwestra na 1 stycznia 1945.
A później godzina policyjna w związku z witaniem Nowego Roku została zawieszona 31 grudnia 1981.

Al. Tysiąclecia/Ruska
Kup chińskie fajerwerki, wschodni spirytus albo hiszpańskie pomarańcze. Co kupowali pierwsi klienci nowego miejskiego targowiska na Podzamczu czyli w rejonie ul. Ruskiej i Trasy W-Z? Może słoninę, jajka i śmietanę z furmanki? 30 grudnia 1954 roku targowisko zostało oficjalnie otwarte.

Bramowa 2-8
Pachnie tu gruzem, kurzem i remontem jak w 1951. W Nowy Rok oddano do użytku parter i tylko parter gmachu \"Centrofarmu”. Na resztę trzeba było czekać cały rok.

Bramowa 8
Ostatnia szansa na uzupełnienie sylwestrowej zastawy. Brakuje ci fajansu, szkła albo wręcz naczyń kuchennych, a goście w drodze? Jeśli jest rok 1931, to trafiłeś idealnie. Pod tym adresem działa nowy skład. Firma nazywa się jak jej właściciel Abram Balter. Nie wiemy co sądzić o żonie. Notariusz Szreniawski sporządził bowiem w swojej kancelarii w Ostrowcu intercyzę w której orzekał rozdzielność majątku osobistego Abrama z majątkiem osobistym Marii-Sury Wajzer. Ale wspólność dorobku.

Cyrulicza 2
Owocarnia i sodówka. To dobre rozwiązania na samopoczucie 1 stycznia. Ale musi to być 1 stycznia 1932! Pan Gerszen Bendel zapraszał do niedawno otwartego lokalu. Na wodę sodową i owoce.

Dzierżawna 14
Uważaj na siebie. Zamieszkały tu 23-letni Stefan Rogala, ledwo żyje po napadzie do jakiego doszło w sylwestrową noc na ulicy Krochmalnej. Napastnicy zadali mu szereg ran tłuczonych pałkami w głowę – jak opisywał to wydarzenie sprzed ponad 80 lat dziennikarz \"Kurjera Lubelskiego”. Cytujemy, bo redaktorem i wydawcą numeru z 2 stycznia 1932 roku był Józef Czechowicz.

Godebskiego
Tuż przy Al. Racławickich, bo nie masz szans na stanie na tym rogu. Rogu nie ma, jest chodnik. Wtedy, w 1948 roku był. I w sylwestra mogłeś tu złapać autobus Miejskiej Komunikacji Samochodowej, który zawiózł cię nowiutka trasą. Aż na Bronowice i do ul. Krańcowej.

Kalinowszczyna 13
Pod koniec 1971 roku w skansenie zaczął się montaż dworku Wincentego Pola. Adres dobry, dworek stoi. Tylko skansen się wyprowadził. Kto nie wierzy, niech zapyta rodziców lub dziadków. Na Kalinowszczyźnie nawet wtedy wiatrak postawili, ale on odleciał tam, gdzie teraz stoi.

Kowalska 4
Nazwa jak przystało na 1957 rok: Spółdzielnia Usług Administracyjno-Biurowych. Ale co tam nazwa. Spółdzielnia uruchomiła pierwsze w mieście biuro – okropnie potrzebne przed sylwestrem i po. Biuro matrymonialne \"Swatka”.

Krakowskie Przedmieście 58
Dziś w tym miejscu nikt brody nie ogoli, baczków nie przytnie, sylwestrowej fryzury nie ułoży. Ale w 1931 roku działał pod tym adresem nowy salon fryzjerski, który prowadzili wspólnie Jan i Kazimierz Wawrzyszakowie. Spółka firmowa powstała z kapitałem zakładowym w wysokości 4 tysięcy złotych. Wszystkie weksle i zobowiązania obaj wspólnicy podpisywali wspólnie. Obaj mieli jednakowe prawa i obowiązki. Co było potwierdzone w rejestrze handlowym lubelskiego Sądu Okręgowego.

Chwila zadumy
Wypij herbatę bez cytryny, drinka bez żółtego plasterka, upiecz ciasto bez otartej skórki. Jest sylwester 1957. Do Lublina nie dojechał transport cytryn. Konkretnie 12 ton. A przydział był. Cytryny rzucili do sklepów 8 stycznia 1958.

Krakowskie Przedmieście 70
Jeśli masz mniej niż 40 lat – uwierz. Jak staniesz lewym ramieniem do nowego ogrodzenia sądu to oczyma duszy zobaczysz: Raj witryny dużego sklepu z zabawkami. W sylwestra 1949 roku już go urządzali, otworzyli w styczniu 1950. Nazywał się \"Raj dziecka”. Otwieranie zabawkarskiego po Gwiazdce? Witamy w PRL. Sklep żył tyle, co PRL.

Leszczyńskiego/Jezuicka
To długi dystans, specjalna premia. Przełom lat 1955/1956 ważny dla kinomanów. Postanowiono, że powstanie nowe kino. Będzie panoramiczne. Gdzie? Róg ulic Leszczyńskiego i Długosza. A kino \"Staromiejskie” stanie się placówką specjalistyczną – na ekranie tylko filmy dokumentalne.

Narutowicza 30
Coś dla studentów. Ci z Wydziału Przyrodniczego UMCS nie balowali na początku 1945 roku zbytnio, bo 3 stycznia zaczął się pierwszy rok akademicki na tej uczelni. W dwóch pokojach przy Narutowicza 30 była Katedra Chemii Fizycznej. Jeśli uważasz, że miasteczko akademickie jest stare jak UMCS – błądzisz.

Orla 12
Fatalny początek roku 1932 dla pana Bolesława Szabłowskiego. Stracił – najprawdopodobniej w sylwestra – zegarek firmy Roskopf z wygrawerowanym napisem \"Nagroda marszówki Kielce­-Kraków”. Złodziej pozbawił go nie tylko czasomierza nabytego okazyjnie, ale również rękawiczek skórkowych. A zimno jest.

Plac Kochanowskiego
Do wyboru masz też Rynek. Bo pod koniec roku 1947 rozpoczęła się w mieście dyskusja gdzie ustawić pomnik poety. Przed wojną stał przed Trybunałem, wojnę spędził zakopany pod Rynkiem. A co teraz? My wiemy. Na plac Kochanowskiego! A były nawet propozycje, żeby wylądował przed gmachem KUL.
Plac Litewski
Sylwestry pod Baobabem mają swoją tradycję. Są tak stare jak…apteka-muzeum przy ul. Grodzkiej. Otwarto ją w 1988 roku.

Raabego 3
Adres alternatywny – Twój własny. Tylko włącz telewizor i masz sylwestra 1992. Wówczas po raz pierwszy Telewizja Lublin-3 nadała pierwszy całonocny program sylwestrowy.

Chwila zadumy
Zimno i wieje jak w sylwestra. To o tym z 1978 roku. Zima tak sparaliżowała Lublin, że dzieci poszły do szkoły dopiero 8 stycznia 1979. Następna sylwestrowa zima była w 1985. Mróz 20 stopni, prezydent apelował – oszczędzajcie prąd.

Skłodowskiej 3
O wystawie otwartej tu w styczniu 1973 było głośno. Pierwszego dnia przyszło na nią kilka tysięcy osób! Zagadka: co wystawiano? Dwa Fiaty 126p i plansze pokazujące auto od strony technicznej. Jak to w Domu Technika.

Sucha i Piaskowa
Punkt za orientację dla osób, które wiedzą gdzie jest w Lublinie ulica Sucha. Kto nie wie, niech uda się z biegiem Czerniejówki. W sylwestrową noc 1931 roku most na Czerniejówce łączący ulicę Suchą z Piaskową był miejscem wściekle niebezpiecznym i to nie tylko z powodu ewentualnych spotkań poalkoholowych. Sylwester był mroźny, woda opadła, ale wcześniej miasto ucierpiało wskutek powodzi. Wezbrana Czerniejówka zniszczyła most zabierając prawie całe bariery, co czyniło przeprawę bardzo niebezpieczną.

Szpitalna 6
Teraz zagadka. Biegiem na ulicę Szpitalną, która od momentu, gdy była Szpitalna a wcześniej Wizytkowską, do dziś jeszcze dwa razy zmieniała nazwę. Dla ułatwienia: budynek pod \"6” jest taki, jak w 1931 roku, ale nie ma już w nim kino-teatru \"Apollo”. Koniec roku 1931 to czas powstania spółki firmowej Barnarda Niemczyka i Józefa Goldberga, która się miała zajmować eksploatacją kino-teatru. Panowie wpisali do rejestru handlowego, że wspólnie będą podpisywać weksle i wszelkie zobowiązania. Jedynie korespondencję kwituje i odbiera każdy ze wspólników oddzielnie. 1 stycznia 1932 roku na wieczornym seansie na ekranie był film \" Nieśmiertelna miłość”.

Wesoła 7
Tu mieszkała Adela Kowalczyk. Młoda kobieta w pechowy sposób pożegnała rok 1931 i powitała 1932, o tańcach nie było mowy. 20-letnia Adela w sylwestrową noc tak bardzo poważnie poparzyła sobie nogi poniżej kolan, że potrzebna była interwencja lekarzy z Pogotowia Ratunkowego. Co się stało pani Adeli nie wiemy.

Złota 6
To musiał być specjalny sylwester dla osób, które 2 stycznia brały ślub. Po pierwsze ślub, po drugie pierwsze młode pary w nowym Urzędzie Stanu Cywilnego. Tak, Złota 6, to tu w 1946 toku były pierwsze, państwowe śluby powojenne. Trybunał Koronny to współczesność. O USC w tym domu opowiada w ramach Historii Mówionej Teatru NN pani Maria Sobocka. Rodzice jej męża byli właścicielami tej kamienicy.

Chwila zadumy
Sylwester 1966 był ostatnim, gdzie nie było wiadomo jak się ubrać. Na początku 1967 roku zaczęła działać telefoniczna pogodynka. Można się było dowiedzieć, jaka pogoda będzie następnego dnia. Podobno z usług pogodynki najchętniej korzystali budowlani i – uwaga, uwaga – drogowcy.