Ewelina Burda
Pierwsze prace rewitalizacyjne tego miejsca rozpoczęły się ponad 10 lat temu. A w 2020 roku fetowano koniec drugiego etapu modernizacji. Ale samorząd wciąż chce to miejsce upiększać, m.in. z tą myślą zlecił badania wykopaliskowe w ramach „odbudowy budynku oranżerii wraz z adaptacją piwnicy”. Podejmie się tego Mieczysław Bienia, archeolog z miejscowego muzeum. Umowa opiewa na 35 tys. zł.
– Oranżeria składa się z jednej całkowicie zachowanej sklepionej piwnicy. Ale od strony zachodniej najprawdopodobniej dosyć dobrze zachowana jest ruina drugiej piwnicy, a może i kolejnej. Natomiast nie wiemy, jak to wygląda od strony wschodniej– tłumaczy Waldemar Raczkiewicz z wydziału inwestycji bialskiego ratusza. – Źródła historyczne wskazują, że pod oranżerią znajdowały się trzy piwnice. Dlatego należy to przebadać archeologicznie i jednocześnie odsłonić zachowaną część, jeszcze przed rozpoczęciem remontu – podkreśla urzędnik. Docelowo, miasto ma w planach opracowanie projektu oranżerii ogrodowej.
Ale na tym nie koniec, bo archeolodzy mają też zwrócić uwagę na pozostałości po archiwum i bibliotece radziwiłłowskiej. Obecnie, zachowały się piwnice tych obiektów. – Chcemy to udokumentować i odsłonić, a następnie przygotować pod dalsze plany inwestycyjne – zapowiada prezydent Michał Litwiniuk (PO). – W trakcie prac będziemy zbierać i inwentaryzować znaleziska. Mogą one znacznie wzbogacić zbiory Muzeum Południowego Podlasia – zauważa prezydent. Teren wykopalisk ma być spenetrowany detektorami metali.
Przypomnijmy, że pałac Radziwiłłów był jedną z największych rezydencji magnackich XVII wieku. Ostatecznie obiekt został zdewastowany i rozebrany na cegłę pod koniec XIX wieku. Na miejscu zachowały się m.in. brama wjazdowa czy oficyny. Jednak najstarszym zabytkiem jest pochodząca z ok. 1620 roku kaplica zamkowa pw. św. Jozafata. Na przestrzeni ostatnich lat, park bardzo się zmienił. Odtworzono tu staroholenderskie fortyfikacje, wybudowano bramę koszarską, zmodernizowano miejski amfiteatr i siedzibę muzeum. Samorząd na te prace rewitalizacyjne pozyskał w ostatnich latach ponad 20 mln zł.
