Ismena Cieśla
Wszystkich Świętych w kalendarz kościoła katolickiego wprowadził papież Grzegorz IV. W tym dniu nie wspominamy tylko świętych, ale wszystkich zmarłych, których życie nacechowane było świętością. W czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej to także był dzień wolny, jednak władze starały się by święto miało charakter świecki i nazywano je świętem Wszystkich Zmarłych lub po prostu Świętem Zmarłych.
Polacy w tym czasie odwiedzają groby bliskich zapalając znicze i zostawiajc wiązanki z kwiatów. Na najstarszym cmentarzu w Lublinie - przy ul. Lipowej, co roku prowadzona jest kwesta z której zebrana kwota przeznczana jest na renowację zabytkowych nagrobków.
- W połowie października mieliśmy spotkanie, podczas którego wytypowalismy do renowacji 9 ngrobków - mówi w rozmowie z Dziennikiem Dariusz Kopciowski, lubelski wojewódzki konserwator zabytków. - W zeszłym roku zebraliśmy 102 tys. zł i wyremontowaliśmy 6 nagrobków. Ale te renowacje nie są opłacane tylko z pieniędzy zebranych podczas kwesty. Do ratownia zabytków przyłączają się także firmy, jak na przykład LPEC, dzięki którym udało się uratować 3 nagrobki.
W ciągu 39 lat prowadzenia kwesty na lubelskim cmentarzu odnowiono ponad 300 nagrobków.
Cmentarz w centrum Lublina jest najstarszym cmentarzem we wschodniej Polsce. Utarło się stwierdzenie „cmentarz przy Lipowej”. Jednak jest to kompleks nekropolii. W jej skład wchodzą:
- Cmentarz rzymsko-katolicki (najstarsza część)
- Cmentarz ewangelicko-augsburski
- Cmentarz prawosławny,
- Cmentarz wojskowo-komunalny
Pierwsze wzmianki o tym miejscu pochodzą z końca XVIII wieku. Nazwa wywodzi się stąd, że nekropolia była ogrodzona i obsadzona lipami. Wielokrotnie zmieniała swoje rozmiary rozrastając się wraz z zakupem sąsiadujących z nią gruntów.
Na cmentarzu znajdziemy 3 kaplice:
- pw. Wszystkich Świętych w części rzymskokatolickiej,
- pw. Niewiast Niosących Wonności w części prawosławnej
- kaplica na cmentarzu wojskowo-komunalnym.
Cmentarz na Lipowej od 1985 roku wpisany jest do rejestru zabytków. Przechadzając się alejkami tej najstarszej lubelskiej nekropolii natrafimy na nagrobki z majestatycznie wyrzeźbionymi popiersiami, rzeźbami i płaskorzeźbami. Na cmentarzu możemy podziwiać dzieła wybitnych artystów sztuki sakralnej – nagrobki wyszły spod dłut Leona Migalskiego, Franciszka Deca, Antoniego Kurzawy, czy Bolesława Jeziorańskiego.
