W Polsce każdego roku wykonywanych jest kilka milionów szczepień obowiązkowych. Odsetek osób zaszczepionych nadal jest wysoki, ale w ostatnich latach coraz więcej rodziców nie zgadza się na poddawanie tej procedurze swoich dzieci.
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – PIB gromadzi informacje o liczbie osób uchylających się od szczepień obowiązkowych. Liczba ta jest odnoszona do osób podlegających szczepieniom w danym roczniku. Obejmuje dzieci i młodzież do 19. roku życia, podlegające szczepieniom zgodnie z programem obowiązkowym.
2003 r. zanotowano – 4893 uchylenia;
2004 r. – 4392,
2005 r. – 4326,
2006 r. – 3435,
2007 r. – 3250,
2008 r. – 3188,
2009 r. – 3077.
2010 r. - 3437 uchylających,
2011 r. – 4689,
2012 r. – 5340,
2013 r. – 7248,
2014 r. – 12 681,
2015 r. – 16 689,
2016 r. – 23 147,
2017 r. – 30 090,
2018 r. - 40 342,
2019 r. – 48 609.
W 2020 r. było 50 575 uchylających się od obowiązkowych szczepień, w 2021 – 61 368, a w 2022 r. – 72 722.
Liczba przypadków uchylania się od obowiązkowych szczepień w przeliczeniu na 1000 osób w wieku 0-19 lat wynosiła: 0,7 w 2012 r.; 0,97 w 2013 r.; 1,71 w 2014 r.; 2,3 w 2015 r.; 3,2 w 2016 r.; 4,1 w 2017 r., 5,5 w 2018 r., 6,6 w 2019 r., 6,9 w 2020 r., 8,3 w 2021 r. i 9,9 w 2022 r.
Liczba uchylających się od szczepień obowiązkowych jest opracowywana na podstawie raportów pracowników ochrony zdrowia przekazywanych do inspekcji sanitarnej.
Dotyczy dzieci i młodzieży w wieku do 19 lat, objętych sprawozdaniami w danym roku. W liczbie uchylających się od szczepień zawarte są również odmowy, które później zostały cofnięte. Wśród uchylających się raportowane są również osoby, które miały odroczone szczepienia np. z powodów zdrowotnych, ale po jakimś czasie zostały zaszczepione lub rodzice przekonali się do szczepień i zgodzili się na szczepienie dziecka. Odmowa kilku szczepień w przypadku jednego dziecka jest liczona jako jedna.
Szczepionka to preparat biologiczny, który prowadzi do rozwoju odporności. O jej podaniu decyduje lekarz po przeprowadzeniu kwalifikacji. Szczepienia obowiązkowe są bezpłatne. Należą do nich m.in. szczepienia przeciw gruźlicy, wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (wzw B), błonicy, tężcowi, krztuścowi, odrze, śwince i różyczce.
