Tak w latach 80. wyglądał Plac Litewski [zdjęcia]

Plac Litewski to główny i najważniejszy plac Lublina. Legenda mówi, że był miejscem obozowania posłów litewskich, podczas obrad związanych z uchwaleniem unii między Polską i Litwą, w 1569 roku. W miejscu tym ustawiono pierwszy pomnik upamiętniający to wydarzenie.

W połowie XVII wieku w części zachodniej placu osiedli ojcowie bonifratrzy. Po kasacie zakonu i wyburzeniu zabudowań klasztornych, wytyczono tu plac Musztry przeznaczony dla rosyjskich żołnierzy. W tym czasie na placu znajdował się także sobór prawosławny. Traktowany przez lublinian jako symbol rusyfikacji, został rozebrany w 1922 roku, zaś materiał z rozbiórki przeznaczono na budowę Domu Żołnierza.

W okresie powojennym, gdy plac nosił imię Józefa Stalina, na jego środku postawiono pomnik Wdzięczności Armii Radzieckiej w formie odlanej z brązu postaci radzieckiego żołnierza trzymającego w ręku sztandar. Dla mieszkańców miasta był on symbolem politycznej niewoli i zależności. Pomnik został usunięty w 1990 roku. Obecnie na jego miejscu znajduje się konny posąg marszałka Piłsudskiego.

Współczesne granice placu zostały wytyczone w okresie Królestwa Kongresowego, w latach 20. XIX wieku. Kolejne zmiany zachodzące w ciągu 150 lat w obrębie placu, a zwłaszcza jego przebudowa w latach 60. XX wieku, nadały mu wygląd znany z poniższych fotografii. Kolejne gruntowne zmiany przyniósł dopiero remont wykonany w ostatnich latach.

źródło: Teatr NN