Czym jest program „Czyste Powietrze” i kto może z niego skorzystać?
„Czyste Powietrze” to ogólnopolski program dotacyjny, którego celem jest wymiana starych, nieefektywnych pieców („kopciuchów”) oraz termomodernizacja domów jednorodzinnych. Program jest skierowany do osób fizycznych – właścicieli lub współwłaścicieli domów jednorodzinnych albo wyodrębnionych lokali w takich domach.
W praktyce oznacza to, że z programu mogą skorzystać m.in.:
- właściciele domów jednorodzinnych w Rykach, Dęblinie, Kłoczewie, Stężycy, Nowodworze czy Ułężu,
- osoby, które mają w domu stary kocioł na węgiel lub drewno i chcą go wymienić na nowoczesne źródło ciepła,
- osoby planujące ocieplenie domu, wymianę okien, drzwi, modernizację instalacji grzewczej.
Wysokość dofinansowania zależy od dochodu i zakresu prac – program przewiduje różne poziomy wsparcia (podstawowy, podwyższony, najwyższy), a im niższe dochody i większa poprawa efektywności energetycznej budynku, tym większa możliwa dotacja.
Dlaczego „Czyste Powietrze” jest szczególnie ważne w powiecie ryckim?
W powiecie ryckim wciąż jest wiele domów:
- budowanych kilkadziesiąt lat temu,
- ogrzewanych starymi kotłami na węgiel lub drewno
- z nieocieplonymi ścianami i dachem.
To oznacza wysokie rachunki za ogrzewanie i duże straty ciepła, a zimą także problem smogu – szczególnie tam, gdzie zabudowa jest gęstsza (np. Ryki, Dęblin). Program „Czyste Powietrze” pozwala mieszkańcom:
- wymienić piec na pompę ciepła, kocioł na biomasę lub inne ekologiczne źródło ciepła,
- docieplić dom i obniżyć rachunki za ogrzewanie,
- poprawić komfort życia – mniej dymu, popiołu i noszenia opału.
Co ważne, w regionie działają lokalne firmy jak MAKO OZE, które znają realia powiatu ryckiego i pomagają przejść przez cały proces – od audytu, przez dobór instalacji, po formalności.
Od czego zacząć? Audyt energetyczny i plan działań
Zanim złożysz wniosek, warto wiedzieć co dokładnie chcesz zrobić i jakie efekty chcesz osiągnąć. Najlepszym sposobem jest audyt energetyczny domu.
Co daje audyt energetyczny?
Audytor:
- sprawdza stan przegród (ścian, dachu, stropu, podłogi),
- analizuje obecne źródło ciepła (piec, kocioł, instalację),
- wskazuje, gdzie dom traci najwięcej energii,
- proponuje kolejność prac: np. najpierw ocieplenie, potem wymiana pieca, a na końcu np. montaż pompy ciepła lub fotowoltaiki.
Dzięki temu nie inwestujesz „na ślepo” – masz konkretny plan, który można powiązać z dofinansowaniem z „Czystego Powietrza”.
Jakie inwestycje można sfinansować z programu „Czyste Powietrze”?
Program obejmuje szeroki zakres prac związanych z poprawą efektywności energetycznej domu. W dużym skrócie możesz dostać dotację m.in. na:
- wymianę starego pieca („kopciucha”) na:
- pompę ciepła,
- kocioł na biomasę (np. na pellet),
- inne nowoczesne, niskoemisyjne źródło ciepła spełniające wymagania programu,
- modernizację instalacji grzewczej i ciepłej wody użytkowej,
- ocieplenie domu (ścian, dachu, stropu),
- wymianę okien i drzwi zewnętrznych,
- montaż wentylacji z odzyskiem ciepła (rekuperacji),
- wykonanie audytu energetycznego.
W wielu przypadkach możliwe jest połączenie kilku elementów, np.:
wymiana pieca + ocieplenie domu + nowa instalacja grzewcza.
To właśnie takie kompleksowe inwestycje często są najlepiej premiowane – bo realnie poprawiają efektywność energetyczną budynku. Przy dobrze ocieplonym domu świetnym rozwiązaniem są pompy ciepła montowane w Rykach i okolicznych miejscowościach, które można sfinansować z programu „Czyste Powietrze”.
Poziomy dofinansowania – od czego zależy kwota wsparcia?
Aktualne zasady programu wprowadzają trzy główne poziomy dofinansowania, zależne przede wszystkim od dochodu gospodarstwa domowego. Im niższe dochody – tym wyższy procent kosztów kwalifikowanych pokrywa dotacja.
W uproszczeniu:
- poziom podstawowy – dla osób o wyższych dochodach, mniejszy procent dofinansowania,
- poziom podwyższony – dla osób z umiarkowanymi dochodami,
- poziom najwyższy – dla osób o najniższych dochodach, możliwe bardzo wysokie dofinansowanie wielu elementów inwestycji.
Dodatkowo liczy się m.in.:
- czy wymieniasz stary kocioł na paliwo stałe na ekologiczne źródło ciepła,
- jaka będzie efektywność energetyczna budynku po modernizacji,
- czy realizujesz tylko wymianę pieca, czy również ocieplenie, wymianę okien itd.
Szczegółowe progi dochodowe i maksymalne kwoty zmieniają się w czasie, dlatego zawsze warto sprawdzić aktualne zasady na oficjalnej stronie programu „Czyste Powietrze” lub skorzystać z pomocy doradcy.
Krok po kroku: jak uzyskać dofinansowanie w powiecie ryckim?
Krok 1: Sprawdź, czy się kwalifikujesz
- upewnij się, że jesteś właścicielem lub współwłaścicielem domu jednorodzinnego (lub wyodrębnionego lokalu w takim domu) minimum 3 lata - wyjątkiem jest nabycie nieruchomości w drodze spadku ,
- sprawdź, jakie masz źródło ciepła – czy jest to stary kocioł/piec na paliwo stałe przeznaczony do wymiany,
- przygotuj podstawowe informacje o dochodach domowników (potrzebne do ustalenia poziomu dofinansowania).
Krok 2: Zrób audyt
To moment, w którym warto skorzystać z pomocy lokalnej firmy OZE:
- specjaliści pomogą dobrać odpowiednią moc nowego źródła ciepła (np. pompy ciepła),
- zaproponują zakres prac: wymiana pieca, ocieplenie, instalacja, ewentualnie fotowoltaika,
- przygotują wstępny kosztorys, który będzie podstawą do wniosku o dofinansowanie.
Krok 3: Zaplanuj zakres termomodernizacji
Dla wielu domów w powiecie ryckim samo „wstawienie nowego pieca” to za mało. Warto rozważyć:
- docieplenie ścian i dachu,
- wymianę okien i drzwi,
- modernizację instalacji grzewczej.
Im lepiej ocieplony dom, tym mniejsze rachunki za ogrzewanie i lepsze wykorzystanie nowego źródła ciepła.
Krok 4: Złóż wniosek o dofinansowanie
Wnioski do programu „Czyste Powietrze” można składać:
- online – przez specjalny portal lub ePUAP,
- tradycyjnie – w formie papierowej, przez wojewódzki fundusz ochrony środowiska i gospodarki wodnej lub gminne punkty konsultacyjne.
We wniosku trzeba wskazać m.in.:
- dane budynku,
- planowany zakres prac,
- szacunkowe koszty inwestycji,
- źródła finansowania (kredyt, środki własne, dotacja).
Krok 5: Podpisz umowę i zrealizuj inwestycję
Po pozytywnej decyzji:
- podpisujesz umowę o dofinansowanie,
- realizujesz inwestycję – wymiana pieca, ocieplenie, termomodernizacja zgodnie z wnioskiem,
- zbierasz faktury i dokumenty potwierdzające wykonanie prac.
Krok 6: Rozlicz dotację
Na koniec składasz wniosek o wypłatę – razem z fakturami i wymaganymi załącznikami. Po akceptacji dokumentów dotacja jest wypłacana, np. na Twoje konto lub w formie rozliczenia części kosztów kredytu (jeśli korzystasz z kredytu z dofinansowaniem).
Najczęstsze błędy przy korzystaniu z programu „Czyste Powietrze”
Mieszkańcy powiatu ryckiego (i nie tylko) często powtarzają kilka błędów, przez które tracą czas, nerwy, a czasem nawet możliwość uzyskania dotacji:
- Rozpoczęcie prac przed złożeniem lub akceptacją wniosku – niektóre koszty poniesione za wcześnie mogą nie zostać uznane.
- Brak całościowego planu – ktoś wymienia piec, ale nie ociepla domu, przez co inwestycja nie daje oczekiwanych oszczędności.
- Dobór zbyt dużego lub zbyt małego źródła ciepła – np. pompa ciepła o niewłaściwej mocy, która potem pracuje nieefektywnie.
- Niedopasowanie zakresu prac do poziomu dofinansowania – niektórzy mogliby dostać wyższą dotację, gdyby lepiej dobrali zakres inwestycji i dokumenty potwierdzające dochody.
- Samodzielna walka z dokumentami bez doświadczenia – przy bardziej rozbudowanych inwestycjach (piec + termomodernizacja) łatwo coś pominąć.
Dlaczego warto skorzystać z pomocy lokalnej firmy OZE?
Program „Czyste Powietrze” jest atrakcyjny, ale dla przeciętnej osoby z Ryk czy Dęblina może być po prostu skomplikowany. Dlatego wiele osób korzysta ze wsparcia lokalnych specjalistów, którzy:
- pomagają dobrać optymalne rozwiązanie techniczne – np. pompa ciepła + ocieplenie + modernizacja instalacji,
- przygotowują audyt lub uproszczone obliczenia potrzebne do wniosku,
- pomagają wypełnić dokumenty i złożyć wniosek,
- koordynują cały proces – od pierwszej wizji lokalnej po rozliczenie dotacji.
Przykładem takiej firmy w powiecie ryckim jest MAKO OZE – firma zajmująca się m.in. audytami energetycznymi, termomodernizacją, pompami ciepła i fotowoltaiką, która pomaga mieszkańcom regionu przeprowadzić inwestycje „pod dotacje” od początku do końca.
Komentarze