Ismena Cieśla
Osteoporoza długo nie daje objawów. Często diagnoza zapada dopiero po złamaniu. – Osteoporoza to choroba metaboliczna, która spowodowana jest przez zaburzenie równowagi między procesami kościotworzenia w tkance kostnej i procesami degradacji kości. W wyniku zaburzenia równowagi kość staje się bardzo krucha i podatna na złamania – wyjaśnia prof. Agata Przekora-Kuśmierz z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.
Leczenie opiera się dziś m.in. na bisfosfonianach, które są „bardzo słabo przyswajalne z przewodu pokarmowego”, przez co wymagają dużych dawek i ścisłych zaleceń dietetycznych.
Lek uwalniany tylko wtedy, kiedy jest potrzebny
Nowy lubelski implant ma działać inaczej – inteligentnie. Reaguje na zmiany pH, które pojawiają się w kości objętej osteoporozą. Gdy środowisko się zakwasza, implant stopniowo wypuszcza lek blokujący komórki niszczące tkankę kostną. Kiedy pH wraca do normy – przestaje działać.
– Opracowany przez nas implant selektywnie i powoli oddaje odpowiednie porcje leku, dzięki czemu uzyskujemy odpowiednią aktywność i odpowiedni efekt terapeutyczny – mówi prof. Wojciech Franus.
Zeolity z... odpadów
Implant powstał z zeolitów – minerałów, które naukowcy mogą wytworzyć sami, i to z materiałów odpadowych. – „Ponieważ do zastosowań biomedycznych potrzebujemy materiałów bardzo czystych, nasze materiały są syntezowane w laboratorium. Te, które wykorzystujemy są otrzymywane… z materiałów odpadowych” – tłumaczy dr Jakub Matusiak.
Chodzi o lotny popiół z elektrowni. Dzięki obróbce chemicznej staje się bazą do produkcji czystych, bezpiecznych zeolitów.
Rusztowanie dla nowych komórek
Implant wypełnia ubytek po złamaniu i staje się „rusztowaniem” dla odbudowującej się kości. – „Komórki zaczną się dzielić i obrastać nasz implant, a równocześnie – w przypadku nadmiernej aktywności komórek degradujących kość – uwalniać będzie się lek” – wyjaśnia prof. Przekora-Kuśmierz.
Testy przedkliniczne coraz bliżej
Projekt przeszedł już szeroki zakres badań laboratoryjnych i komórkowych. Patent został przyznany, a kolejnych osiem zgłoszeń czeka na decyzję urzędów. Teraz zespół ubiega się o finansowanie badań przedklinicznych.
Biomateriał powstał w ramach projektu finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki, realizowanego w konsorcjum UM i Politechniki Lubelskiej.
Komentarze