Dlaczego prawidłowy poziom witaminy D3 jest tak ważny dla Twojego zdrowia?

Czym jest witamina D3?

Witamina D to grupa związków steroidowych, których działanie obserwuje się głównie w obszarze gospodarki wapniowo-fosforanowej organizmu [2]. W przyrodzie występuje pod dwiema postaciami:

• witaminy D2 (ergokalcyferolu) obecnej w produktach pochodzenia roślinnego [2];

• witaminy D3 (cholekalcyferolu) znajdującej się głównie w tłustych rybach (makrela, łosoś, sardynki), olejach rybich, jajach kurzych i wątrobie [2] oraz wytwarzanej w skórze pod wpływem promieniowania ultrafioletowego B (UVB) [3].

Jaką funkcję pełni witamina D3 w organizmie dorosłych?

Wiadomo, że witamina D3 wykazuje wielokierunkowe działanie w organizmie człowieka. Przede wszystkim bierze udział w regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej organizmu. Tym samym dobrze wpływa na układ kostny i nerwowy [2].

Według najnowszych doniesień naukowych, witamina D3 może pełnić w organizmie wiele kluczowych funkcji. Najważniejsze z nich to:

• wpływ na utrzymanie prawidłowej siły mięśni [2];

• zmniejszenie ryzyka występowania chorób nowotworowych w tym raka piersi, macicy, jajnika, pęcherza moczowego, odbytu, nerek, prostaty, przełyku, okrężnicy, żołądka, a także chłoniaka [2];

• zmniejszenie ryzyka wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego [1];

• poprawę wrażliwości tkanek na insulinę [2];

• zmniejszenie ryzyka wystąpienia chorób autoimmunologicznych, takich jak cukrzyca typu 1, stwardnienie rozsiane i nieswoiste zapalenia jelit [2];

• wspieranie odpowiedzi układu odpornościowego na czynniki zapalne [2];

• zmniejszenie podatności na astmę, alergie i atopowe zapalenie skóry [4];

• zmniejszanie ryzyka zachorowania na chorobę niedokrwienną serca u osób z nadciśnieniem tętniczym [2];

• zmniejszanie ryzyka zawału serca [2];

• ochronę komórek nerwowych przed śmiercią w przypadku udaru [2].

Czym grozi niedobór witaminy D3?

Osoby, które odczuwają dolegliwości ze strony układu kostno-mięśniowego oraz ogólnie czują się osłabione, powinny wykonać badanie w kierunku niedoboru witaminy D3 [3]. Okazuje się, że właśnie niskie stężenie tej witaminy w organizmie osób dorosłych może powodować osteomalację (zmniejszoną mineralizację kości), wywoływać ich ból, a także zwiększać ryzyko złamań osteoporotycznych [1].

Istotnym sygnałem wysyłanym przez organizm są również neurologiczne objawy niedoboru witaminy D3. Upośledzenie funkcji mentalnych (problemy z pamięcią, trudności z koncentracją i utrzymaniem uwagi), a także rozwój niektórych chorób psychiatrycznych (np. schizofrenii lub depresji) mogą być związaneze zbyt niskim stężeniem witaminy D3 [1].

Negatywny wpływ niedoboru witaminy D na organizm obserwuje się również u kobiet ciężarnych. Jego skutki mogą obejmować zwiększone ryzyko m.in. nietolerancji glukozy, cukrzycy, przedwczesnego porodu oraz bakteryjne zapalenie pochwy w pierwszym trymestrze ciąży[2].

Jakie są normy dawkowania witaminy D3?

Za niedobór witaminy D3 w organizmie zazwyczaj odpowiadają uboga dieta, jej niskie spożycie w produktach spożywczych oraz niewielka ekspozycja odsłoniętej skóry na słońce [4]. Zgodnie z zaleceniami, suplementacja witaminą D może być powszechnie stosowana w określonej dawce zależnej od wieku, wspomnianej ekspozycji na promieniowanie słoneczne i innych istotnych czynników (takich jak choroby współistniejące) Zgodnie ze zaktualizowanymi danymi z 2023 roku rekomendowane dawki cholekalcyferolu dla osób dorosłych wynoszą [5]:

• dorośli 19-65 lat: 1 000–2 000 IU;

• młodsi seniorzy (>65–75 lat): 1 000–2 000 IU;

• starsi seniorzy (>75–89 lat): 2 000–4 000 IU.

Suplementację witaminy D3 najlepiej rozpocząć po wcześniejszym zbadaniu poziomu witaminy D3 (jej metabolitu) w organizmie. 

Na zlecenie Juvit.

Bibliografia:

[1] Napiórkowska L., Franek E., Rola oznaczania witaminy D w praktyce klinicznej, Choroby Serca i Naczyń Tom 6, Nr 4 (2009).

[2] Dittfeld A. i in., Wielokierunkowe działanie witaminy D, Ann. Acad. Med. Siles. 2014, 68, 1, 47–52.

[3] Kennel K.A. i in., Niedobór witaminy D u dorosłych: kiedy badać i jak leczyć, Medycyna po Dyplomie, VOL 20, NR 5, MAJ 2011, 61-68.

[4] Wnęk D., Witamina D – skutki jej niedoboru i nadmiaru oraz źródła pokarmowe, 2023 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/62906,witamina-d (dostęp: 02.10.2023)).

[5] Płudowski, P. i in.; Guidelines for Preventing and Treating Vitamin D Deficiency: A 2023 Update in Poland. Nutrients 2023, 15, 695.