Najpopularniejsze ekstrakty - właściwości i zastosowanie

Czym jednak dokładnie jest ekstrakt roślinny? Jak powstaje i jakie ma właściwości? Sprawdź!

Ekstrakty roślinne - czym są?

Ekstrakty roślinne są skoncentrowanymi wyciągami z liści, łodyg, gałązek, kwiatów i owoców oraz różnych nasion. Uważa się, że mogą być źródłem wielu witamin oraz że zawierają kwasy organiczne, polifenole, fitosterole, flawonoidy i inne cenne składniki.

Ekstrakty roślinne stosowane są przede wszystkim jako składniki aktywne kosmetyków o działaniu pielęgnacyjnym, ale nie tylko. Z chemicznego punktu widzenia takie preparaty powstają dzięki wyodrębnieniu ich w procesie ekstrakcji. Na czym jednak polega proces ekstrakcji? To wydobycie z oczyszczonych, rozdrobnionych i wysuszonych roślin substancji aktywnych z użyciem odpowiednich rozpuszczalników, np. wody, alkoholu, glikoli, gliceryny lub mirystynianu izopropylu.

Właściwości ekstraktów roślinnych

Chociaż zioła i rośliny nie mają udowodnionego działania, wierzymy, że mogą nam pomóc. Od wieków były stosowane przez nasze babki w medycynie ludowej. Obecnie możemy je pozyskać w formie suplementów diety, kosmetyków mających niezwykle bogaty skład, nalewek, herbatek, ekstraktów i wielu innych.

W zależności od wybranego surowca ekstrakty roślinne mogą mieć różne właściwości. Jedne działają przeciwutleniająco, mają właściwości antyoksydacyjne, inne łagodzą podrażnienia, mają działanie przeciwzapalne czy przeciwgrzybicze i kojące. Niektóre ekstrakty mogą stymulować krążenie i wzmacniać naczynia krwionośne, opóźniać procesy starzenia czy chronić skórę przed promieniowaniem słonecznym.

Działanie ekstraktu zależne będzie od struktury chemicznej substancji czynnej, od jej dawki czy sposobu zastosowania. Z kolei aktywność biologiczna ekstraktów powiązana może być np. z warunkami, w jakich dorastała dana roślina, temperaturą, stopniem nasłonecznienia czy nawet wilgotnością podłoża i metodą suszenia.

Rodzaje ekstraktów roślinnych

Wyodrębnić można kilka różnych rodzajów ekstraktów roślinnych. Ich podział wiąże się z metodą pozyskiwania rozpuszczalnika oraz z surowcem, z jakiego zostały pozyskane. Wyróżnić możemy więc:

• Ekstrakty wodno-glicerynowe - to takie, które zawierają wodę oraz glicerynę. Gliceryna może działać nawilżająco, zatrzymywać wilgoć w skórze i ułatwiać przenikanie składników w jej głąb. Takie ekstrakty najczęściej dodaje się do kremów, płynów micelarnych, szamponów, balsamów czy toników.
• Ekstrakty CO2 - metoda pozyskiwania ekstraktów z użyciem dwutlenku węgla w stanie nadkrytycznym to bardzo popularny i jednocześnie ekologiczny sposób produkcji. Nadczynny CO2 to gaz nietoksyczny, niepalny, powszechnie dostępny i tani. Ponadto może posiadać właściwości bakteriostatyczne.
• Ekstrakty owocowe, warzywne, ziołowe - zawarte w nich substancje aktywne biologicznie mogą być cenne dla naszego zdrowia i urody.

Zastosowanie ekstraktów roślinnych

Ekstrakty roślinne wykorzystywane są na wielu gałęziach przemysłu. W branży kosmetycznej używa się ich do produkcji kosmetyków do pielęgnacji twarzy, ciała i włosów. Oprócz branży kosmetycznej korzysta z nich m.in. branża farmaceutyczna, przemysł spożywczy czy nawet medycyna naturalna. Ponadto ekstrakcja może być też dobrym sposobem na konserwację żywności.

Najpopularniejsze ekstrakty roślinne

• Ekstrakt z babki płesznik - płesznik to roślina, która bywa uważana za pomocą w leczeniu zaparć i biegunek oraz w łagodzeniu podrażnień układu pokarmowego. Może wesprzeć układ oddechowy poprzez łagodzenie podrażnień gardła i uporczywego kaszlu.
• Ekstrakt z guarany - wyciąg z nasion może wspomóc wydolność fizyczną i psychiczną. W odpowiednio dobranych dawkach może przyczynić się do polepszania procesów zapamiętywania i łagodzenia zmęczenia czy uczucia znużenia.
• Ekstrakt z katalpy - może wykazywać działanie immunosupresyjne, przeciwbólowe i hamować obrzęki czy przekrwienie, a także wspierać łagodzenie uporczywego kaszlu czy nieżytu układu oddechowego. W medycynie ludowej Włoch katalpę stosowano w leczeniu astmy.
• Ekstrakt z lukrecji - to roślina pochodząca z rejonu Morza Śródziemnego oraz Środkowej Azji Mniejszej. Znana jest od wieków. W przemyśle farmaceutycznym stosuje się ją m.in. do wyrobu leków rozkurczowych, przeciwwirusowych, przeciwwrzodowych i wykrztuśnych.
• Ekstrakt z kurkumy - kurkumie przypisuje się działanie antyoksydacyjne, antybakteryjne i przeciwzapalne oraz właściwości wspomagające regenerację i pobudzające trawienie. Wyciąg z kurkumy może przyczynić się do przywrócenia prawidłowej kurczliwości pęcherzyka żółciowego, pobudzać wydzielanie śliny, soku żołądkowego i przyspieszyć trawienie oraz wchłanianie składników pokarmowych. Kurkuma stosowana w kosmetykach do ciała poprawia elastyczność skóry i chroni skórę przed działaniem wolnych rodników.
• Ekstrakt z zielonej herbaty - może być pomocny w łagodzeniu stanów zapalnych, wspieraniu serca i pracy mózgu.
• Ekstrakt ze skrzypu polnego - z uwagi na potencjalne właściwości ujędrniające i regenerujące wykorzystywany jest w celu poprawienia wyglądu i elastyczności skóry.

Wielu z nas wierzy, że ekstrakty mogą wykazywać pewne działania wspomagające organizm, jednak zawsze należy zachować szczególną ostrożność podczas ich stosowania. Pamiętajmy, aby nie przekraczać zalecanych dawek, a przed zastosowaniem jakichkolwiek preparatów najpierw zasięgnąć porady specjalisty. Podstawą zachowania zdrowia są regularne badania, prawidłowa dieta i umiarkowany wysiłek fizyczny.

Podsumowanie

Ekstrakty są wyciągami z roślin, które wykorzystuje się nie tylko w kosmetykach przeznaczonych do pielęgnacji skóry i pielęgnacji twarzy, ale i w wielu innych branżach - od farmaceutycznej aż po spożywczą.

Naturalne składniki powszechnie wykorzystywane były już w medycynie ludowej. Obecnie główne korzyści, jakich upatruje się w ekstraktach roślinnych, dotyczą ich aktywności antyoksydacyjnej i przeciwbakteryjnej. Wierzymy, że mogą łagodzić podrażnienia, stymulować produkcję kolagenu, chronić przed wolnymi rodnikami, łagodzić stany zapalne czy poprawiać napięcie skóry. Uważa się też, że niektóre ekstrakty są silnym przeciwutleniaczem, mają działanie oczyszczające, a wiele z nich wygładza skórę i pozwala zachować jej młody wygląd.

Tak samo, jak każde inne preparaty, ekstrakty roślinne również mogą wywoływać reakcje niepożądane. Zawsze przed ich zastosowaniem należy skonsultować się ze specjalistą i nigdy nie przekraczać zalecanych dawek.