Starzenie się skóry a jej pielęgnacja – to trzeba wiedzieć

Istnieje wiele metod, które pomagają w zachowaniu młodzieńczego wyglądu skóry. Warto zwrócić uwagę na to, jakie kosmetyki wybieramy, jak często nawilżamy skórę i czy chronimy ją przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych, takich jak promieniowanie słoneczne. Wszystkie te czynniki mają bezpośredni wpływ na to, jak szybko nasza skóra będzie się starzeć.

Artykuł przygotowany dzięki wsparciu merytorycznemu specjalistek z https://projektskora.pl/.

Starzenie się skóry jako naturalne zjawisko – nie bójmy się go!

Proces starzenia się skóry towarzyszy nam przez całe życie, stanowiąc nieodłączny element naszej egzystencji. Nie ma w tym niczego, czego powinniśmy się lękać. Zmiany w wyglądzie są czymś zupełnie naturalnym, dotykającym każdego człowieka bez względu na płeć czy pochodzenie – zrozumienie wspomnianego faktu jest pierwszym krokiem do zdrowego podejścia do własnego ciała. Akceptacja tego, że z biegiem lat nasza skóra będzie ewoluować, pozwala nam podejść do tematu z większym spokojem i świadomością.

Zamiast ulegać niepotrzebnym obawom, warto skupić się na działaniach, które mogą wspomóc naszą skórę w utrzymaniu jej zdrowia i świeżości. Dbanie o skórę nie musi być skomplikowane ani czasochłonne, ale wymaga od nas świadomego podejścia i regularności. Przyjęcie odpowiedniej rutyny pielęgnacyjnej, która będzie dostosowana do potrzeb naszej skóry, może wpłynąć na to, jak będziemy się prezentować i czuć w przyszłości.

Na czym właściwie polega starzenie się skóry?

Z biegiem lat nasza skóra traci dawną witalność, a procesy metaboliczne w niej zachodzące zwalniają. Zmiany te zaczynają być widoczne już w okolicach trzydziestki, a czasem nawet około 25. roku życia, kiedy to skóra zaczyna tracić swoją jędrność i pojawiają się pierwsze zmarszczki. Zmniejszona produkcja sebum sprawia, że skóra staje się podatniejsza na uszkodzenia i coraz mniej elastyczna.

Starzenie się skóry to złożony proces, na który składają się czynniki zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne. Genetyka, zaburzenia hormonalne czy niedobory składników odżywczych to przykłady tych pierwszych. Natomiast drugą grupę stanowią między innymi promieniowanie UV, niewłaściwa pielęgnacja czy używki. Wszystkie te elementy wpływają na kondycję skóry, prowadząc do widocznych zmian w jej strukturze.

Na potwierdzenie tego, że starzenie się skóry to skomplikowany mechanizm biologiczny, należy wspomnieć o jego różnych rodzajach. Podstawowe typy starzenia skóry obejmują:

• starzenie endogenne, które wiąże się z naturalnym procesem starzenia i prowadzi do obniżenia produkcji kolagenu i elastyny, czyniąc skórę mniej sprężystą;
• starzenie egzogenne, wywołane przez czynniki zewnętrzne, na przykład promieniowanie słoneczne czy palenie tytoniu, które przyspieszają utratę elastyczności skóry i sprzyjają tworzeniu się zmarszczek;
• starzenie mimiczne, będące efektem długotrwałego działania mięśni twarzy, co skutkuje pojawieniem się charakterystycznych linii wyrazowych.

Podstawowe etapy starzenia się skóry u człowieka

Zarysowanie konkretnych etapów starzenia się skóry jest zadaniem niełatwym, gdyż każdy z nas jest inny. Mimo to można wyróżnić pewne fazy, które charakteryzują ten proces, a więc:

• początkowy etap starzenia się skóry, który zazwyczaj rozpoczyna się między 25. a 35. rokiem życia;
• średniozaawansowany etap starzenia się skóry, obejmujący lata 35-50;
• zaawansowany etap starzenia się skóry, który następuje po 50. roku życia.

W okolicach 25-35 roku życia zauważamy pierwsze subtelne oznaki zmian. Produkcja kolagenu i elastyny zwalnia, choć na pierwszy rzut oka skóra nadal wygląda na nawilżoną i gładką. W głębi tkanki jednak już rozpoczyna się stopniowa degradacja.

Gdy przekroczymy próg 35 lat, skóra traci na jędrności, a na powierzchni zaczynają pojawiać się pierwsze zmarszczki i linie. Degradacja kolagenu i elastyny nabiera tempa, co wpływa na elastyczność skóry. Zmniejsza się także jej zdolność do zatrzymywania wilgoci, co może prowadzić do suchości i pęknięć. Zaczynają się również pojawiać pierwsze nieprawidłowości w pigmentacji.

Po przekroczeniu 50. roku życia wchodzimy w etap zaawansowanego starzenia. To czas, kiedy utrata kolagenu, elastyny i kwasu hialuronowego jest już bardzo widoczna. Skóra staje się wiotka, cienka i sucha. Zmarszczki, bruzdy i fałdy są już wyraźnie zaznaczone, a kontury twarzy tracą na wyrazistości. Pojawiają się także zaawansowane zmiany pigmentacyjne, w tym plamy i przebarwienia.

Bezpośrednie przyczyny starzenia się skóry

Z wiekiem komórki skóry tracą na sprawności, co przekłada się na wolniejszą regenerację naskórka. Młoda skóra charakteryzuje się zdolnością do utrzymania odpowiedniego poziomu nawilżenia dzięki efektywnemu przekazywaniu wilgoci i substancji odżywczych między poszczególnymi warstwami. Niestety, z biegiem lat, te procesy stają się mniej wydajne, co stanowi główną z bezpośrednich przyczyn całego zamieszania.

Inną przyczyną są nieuchronne zaburzenia hormonalne. Spadek poziomu estrogenów, które pełnią niejako funkcję dyrygentów w orkiestrze komórkowej, prowadzi do ograniczenia komunikacji międzykomórkowej. To z kolei wpływa na zmniejszenie zdolności skóry do regeneracji i utrzymania młodzieńczego blasku. Efektem jest utrata jędrności i pojawienie się matowości zastępującej dawną promienność.

Nie można również pominąć wpływu genetyki na proces starzenia się skóry. Nasze geny predysponują nas do określonego typu skóry i fototypu, co ma bezpośredni wpływ na tempo, w jakim na naszej skórze zaczynają pojawiać się pierwsze oznaki starzenia. Osoby o jasnej karnacji i fototypie I lub II, a także te z wrażliwą skórą, często doświadczają pojawienia się zmarszczek wcześniej niż osoby o ciemniejszej skórze. Z kolei fototyp III może być bardziej narażony na nierównomierny koloryt skóry, ale zmarszczki ujawniają się u nich później niż u osób o innych fototypach. Warto zaznaczyć, że różnice w starzeniu się skóry są również widoczne między poszczególnymi grupami etnicznymi, co jest tematem na tyle obszernym, że poświęcono mu osobny artykuł.

Typowe objawy, czyli jak rozpoznać starzenie się skóry?

Zmarszczki to pierwsze sygnały, że skóra zaczyna odczuwać upływ czasu. Te drobne linie, często nazywane kurzymi łapkami, pojawiają się w okolicach oczu i z biegiem lat stają się coraz bardziej widoczne. W miarę starzenia, na czole zaczynają rysować się bruzdy, które początkowo ujawniają się tylko podczas zmiany wyrazu twarzy, ale z czasem utrwalają się i pozostają na stałe, nawet gdy nasza twarz jest spokojna. Z kolei marszczenie brwi może prowadzić do powstawania pionowych linii między nimi.

Z biegiem lat skóra twarzy też traci swoją pełnię, co objawia się zwiotczeniem i utratą wyraźnych konturów. Zmiany te mogą sprawić, że policzki wydają się spłaszczone, a skóra na szyi przypomina skórę indyka. Zmienia się wówczas ogólny wygląd twarzy – nierzadko sprawia wrażenie zmęczonej lub smutnej. Utrata objętości bywa łatwo zauważalna u kobiet, gdy szminka zaczyna rozlewać się poza kontur ust.

Oprócz tego pod wpływem starzenia skóra traci swoją elastyczność, staje się sucha i cienka, co prowadzi do pojawienia się głębokich zmarszczek. Te zmiany stanowią naturalny element procesu starzenia i choć każdy z nas doświadcza ich w różnym czasie, zazwyczaj zauważamy je po przekroczeniu pięćdziesiątego roku życia we wspomnianym już wcześniej, zaawansowanym etapie.

Czy możemy zatrzymać proces starzenia się skóry?

Starzenie się skóry to proces nieunikniony, jednak istnieją sposoby, by ten bieg czasu nieco przyhamować. Choć całkowite zatrzymanie oznak upływających lat jest niemożliwe, to jednak dzięki odpowiednim metodom pielęgnacyjnym możemy znacząco wpłynąć na tempo, w jakim nasza skóra traci swoją młodzieńczą witalność.

Jeśli chcemy nieco zwolnić starzenie się skóry, najważniejsze są:

• regularna pielęgnacja skóry po 25-30. roku życia
• codzienne oczyszczanie, tonizowanie, nawilżanie i odżywianie skóry;
• stosowanie maseczek i peelingów przynajmniej dwa razy w tygodniu;
• wybór kosmetyków dostosowany do potrzeb skóry, a nie wieku na opakowaniu.

Podczas samej pielęgnacji warto zadbać o:

• stosowanie kremów z kwasem hialuronowym;
• skupienie się na składnikach bogatych w witaminy C, E i A, które działają jako antyoksydanty;
• wykorzystanie niacynamidu (witaminy B3) do zmniejszania przebarwień i ograniczania ich powstawania;
• regularną pielęgnację skóry wokół oczu;
• stosowanie kremów z filtrem UV w celu ochrony przed promieniowaniem słonecznym.

Te czynności nie muszą kosztować wiele czasu czy pieniędzy, a za kilka lub kilkanaście lat będziemy wdzięczni sobie samym za podjęcie się trudu dbania o skórę.