Rozwód z orzekaniem o winie czy bez orzekania?

Złożyć pozew, by "wziąć rozwód" - podjęcie takiej decyzji to z pewnością stresująca i trudna sytuacja życiowa. Ten newralgiczny moment nie kończy jednak wszelkich dylematów - sprawa rozwodowa rozstrzyga kilka kwestii. Jedną z ważniejszych jest zadecydowanie, czy orzeczenie rozwodu będzie przeprowadzane za porozumieniem stron czy ze wskazaniem winnego rozpadu małżeństwa. Która z opcji jest lepsza? Jakie są benefity wynikające z każdej z nich? Dowiedz się, co będzie korzystniejsze: rozwód z orzeczeniem o winie czy rezygnacja z takiego orzekania?

1. Pozew o rozwód - trzy możliwe opcje

2. Rozwód bez orzekania o winie - kiedy warto?

3. Rozwód z orzeczeniem o winie - warunki

4. Orzeczenie winy - co daje w praktyce?

Czy istnieją jakieś uniwersalne przesłanki określające, czy lepszym wyborem jest rozwód bez orzekania o winie czy z takim orzeczeniem? Nie. Powód lub powódka każdorazowo musi odpowiedzieć sobie na pytanie, czy warto podjąć trud i narazić się na dodatkowe nerwy po to, by drugi małżonek został uznany za winnego, a nawet wyłącznie winną rozpadu małżeństwa, czy lepiej nawiązać porozumienie.

Pozew o rozwód - trzy możliwe opcje

W sprawach rozwodowych na mocy wyroku rozwodowego sąd może:

• rozwiązać małżeństwo przez rozwód bez orzekania o winie,
• rozwiązać małżeństwo przez rozwód z wyłącznej winy jednej ze stron (powoda/powódki lub pozwanego/pozwanej),
• rozwiązać małżeństwo przez rozwód z winy obu stron.

Oznacza to, że ustalenie winy nie ma charakteru obligatoryjnego, by uzyskać rozwód - wszystko zależy od stanowiska stron oraz żądań określonych w pozwie. Co warto wiedzieć o każdej z tych opcji?

Rozwód bez orzekania o winie

Do rozwiązania małżeństwa bez orzekania o winie zwykle nie są konieczne zeznania świadków i przeprowadzanie postępowania dowodowego. Sąd w czasie sprawy rozwodowej weryfikuje na podstawie oświadczeń stron, czy nastąpił trwały rozkład pożycia oraz czy orzeczenie rozwodu jest uzasadnione z punktu widzenia kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Często postępowanie rozwodowe kończy się już na pierwszej rozprawie, zwłaszcza, gdy nie trzeba rozstrzygać tematu władzy rodzicielskiej czy kwestii alimentacyjnych.

Rozwód z wyłącznej winy jednego z małżonków

Aby w sprawie rozwodowej uznano, że jedna ze stron ponosi całkowitą winę za rozpad małżeństwa, konieczne jest przeprowadzenie oceny stanu faktycznego i zebranego materiału dowodowego. Często zdarza się, że złożenie pozwu nie określa kierunku działania: jeden z małżonków składa dokumenty, wnosząc o rozwód bez orzekania o winie, zaś drugi chce, by winę orzeczono. Sąd dokonuje wówczas ustaleń we własnym zakresie, a zawarty w pozwie wniosek o orzeczenie o winie jest dla sądu wiążący.

Rozwód z winy obydwu stron

Gdy każdy z małżonków domaga się stwierdzenia, że winę za zupełny rozkład pożycia ponosi druga strona, sąd nie potrzebuje zgodnego stanowiska i sam może ustalić, że winę ponoszą oboje małżonkowie. Ta opcja może także być odpowiedzią na wniosek zawarty w pozwie lub odpowiedzi na pozew.

Z danych statystycznych wynika, że 77,5% rozwodów nie wskazuje winnego końca wspólnego życia.

Rozwód bez orzekania o winie - kiedy warto?

Rozwód bez orzekania o winie ma kilka istotnych zalet. Cała procedura trwa zdecydowanie krócej: często to jedna rozprawa rozwodowa, maksymalnie dwie, a orzeczenie może zostać wydane przed upływem pół roku. Wybierając taką ścieżkę, strony oszczędzają sobie stresu, a jeśli nie mają dzieci, trwały rozkład pożycia i podział majątku wspólnego nie generuje trudności, nie trzeba również powoływać świadków. Sąd poprzestanie na przesłuchaniu rozstających się małżonków. Podzieli także majątek wspólny, na przykład w oparciu o zgodny projekt podziału.

Orzeczenie o winie - wydane przez sąd miejsca zamieszkania powoda - lub jego brak ma jednak ogromne znaczenie dla spraw finansowych: w zakresie podziału majątku i ewentualnych alimentów dla drugiego małżonka.

Rozwód z orzeczeniem o winie - warunki

Przyczyny rozwodów stojące każdorazowo za wniesieniem pozwu są różne. To, co jednak łączy wnioski składane z myślą o orzeczeniu winy, to konieczność wskazania działań lub zaniechań godzących w obowiązki małżeńskie. Należą do nich:

• wspólne pożycie,
• pomoc,
• wierność,
• współdziałanie dla dobra rodziny.

Najbardziej ewidentne naruszenie towarzyszące rozwiązaniu małżeństwa to zdrada, romans, prowadzenie podwójnego życia. Powodami rozwodu może być także stosowanie przemocy fizycznej i psychicznej, co jest także sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Choć takie zachowania w oczywisty sposób naruszają zasady współżycia społecznego, konieczne jest ich udowodnienie. Za dowody mogą posłużyć zeznania świadków, nagrania, bilingi i wydruki z komunikatorów internetowych, a nawet śledztwo detektywistyczne. Sąd zweryfikuje również, czy doszło do rozkładu pożycia. W toku postępowania ustalana jest także władza rodzicielska, jaką będzie dysponował drugi rodzic.

Orzeczenie winy - co daje w praktyce?

Kiedy korzystne jest złożenie pozwu do sądu okręgowego z wnioskiem o ustalenie winy jednej ze stron? Dla niektórych takie rozwiązanie małżeństwa to kwestia osobistego poczucia sprawiedliwości i satysfakcji. Warto jednak wiedzieć, że takie orzeczenie ma konkretne skutki finansowe - i nie chodzi wyłącznie o podział majątku byłych małżonków.

Jeśli w wyniku rozwodu jeden z małżonków zostanie uznany za osobę wyłącznie odpowiedzialną za rozpad małżeństwa, w takim przypadku sąd może zasądzić alimenty nie tylko na rzecz małoletnich dzieci, ale również współmałżonka, który znalazł się w trudnej sytuacji materialnej. Takie postanowienia są wydawane w ramach spraw rozwodowych lub w odrębnym postępowaniu.

Konsultacja merytoryczna: adwokat Iwo Klisz.

undefined