Co czytać dziecku na każdym etapie rozwoju?

Wspólne czytanie to nie tylko znakomity sposób spędzania wolnego czasu, lecz także doskonała okazja na stworzenie stałych więzi rodzinnych pomiędzy potomstwem a rodzicami. Trzeba jednak pamiętać, aby książka była odpowiednio dobrana do wieku brzdąca, a także jego zainteresowań, hobby itp. Jak i co zacząć czytać dziecku?

Korzyści płynące z czytania książek dzieciom

Czytanie dziecku - oprócz pobudzania wyobraźni - stymuluje jego mózg oraz wpływa na poczucie humoru. Główni bohaterowie danych książek dla najmłodszych zawsze zmagają się z różnymi problemami, przeżywają wiele emocji i zazwyczaj sami muszą sobie radzić z trudnościami. Takie historie wręcz zachęcają maluchów do rozmów na temat uczuć ze swoimi rodzicami, co buduje między nimi więź emocjonalną. Wspólne czytanie bajek czy opowieści oraz oglądanie kolorowych obrazków pozwala pociechom lepiej zrozumieć otaczający ich świat. Proste ilustracje dają możliwość odkrycia wielu dotąd nieznanych ciekawostek. Dobra książka charakteryzuje się również tym, że wspomaga rozwój mowy oraz usprawnia pamięć malucha. Głośne czytanie dziecku bajki motywuje je do samodzielnego czytania, a także jest znakomitą rozrywką.

Maluchy bardzo często utożsamiają się z poznanymi w książce bohaterami i zwykle naśladują ich poczynania. Odpowiednie teksty pozwolą dzieciom wejść w świat pełen wielu życiowych sytuacji, nie zawsze radosnych i dobrych. Perypetie postaci literackich są w stanie nauczyć ich interpretacji i umiejętności przezwyciężania trudności, a także zapoznać brzdąca z zachowaniem prospołecznym, które z pewnością okaże się korzystne dla niego w późniejszym rozwoju.

Żaden komputer ani telewizja nie zaspokoi potrzeb emocjonalnych dziecka. Podczas czytania zwykle rodzice przytulają malucha, są bardzo blisko i zapewniają bezpieczeństwo - sprawia to, że dziecko czuje się kochane, a bliskość taty czy mamy daje mu poczucie ciepła i radości.

Czytanie w czasie ciąży

Wiele ciężarnych kobiet rozpoczyna czytanie swojemu maluszkowi już w okresie prenatalnym, zazwyczaj od 4. miesiąca ciąży - wtedy dziecko zaczyna odbierać z otoczenia różne dźwięki i odgłosy. Komórki mózgowe rozwijają się już w 6. miesiącu, zaś nieco później brzdąc jest w stanie rozpoznać melodię i barwę głosu. Czytanie dziecku, będącemu jeszcze w łonie mamy, buduje niesamowitą więź. Niektórzy również uważają, że "mówienie do brzuszka" ma ogromny wpływ na rozwój psychiczny maleństwa oraz pozwala mu zapamiętać głos najbliższych, a także wyłapać emocje czytającego. W trakcie trwania ciąży można opowiadać szkrabowi bajeczki, czytać swoje ulubione książki z dzieciństwa itp.

Pierwsza książka niemowlaka

Czytanie książek maluchowi może być codziennym rytuałem już od pierwszych dni jego życia. Niemowlaki czują się bezpiecznie, gdy przebywają w objęciach swoich rodziców, zatem warto wykorzystać ten czas i zacząć oswajać dziecko z lekturą. Jednak trzeba pamiętać, że brzdące do 3. miesiąca nie rozróżniają jeszcze kolorowych ilustracji, w związku z tym lepiej będzie opowiedzieć im bajkę lub przeczytać ciekawą rymowankę, aniżeli kupować bezużyteczne książeczki, zawierające barwne rysunki.

Kontrastowe książki będą znakomitym wyborem dla malucha od 3. do 6. miesiąca życia. Duże elementy o jaskrawych kolorach wspomagają przede wszystkim rozwój wzroku u dziecka, dzięki temu uczy się ono rozpoznawać barwy.

Niemowlę powyżej 6. miesiąca życia odbiera wiele bodźców z otoczenia i zwraca uwagę na różne dźwięki, co w głównej mierze stymuluje rozwój mowy. Przepełnione kolorowymi ilustracjami książeczki dźwiękonaśladowcze zawierają dodatkowo odgłosy zwierząt, postaci z bajek lub dźwięki instrumentów muzycznych, co jest wspaniałą zabawą dla malucha.

Dla nieco starszych dzieci (powyżej 6. miesiąca życia) najlepszym wyborem będą interaktywne egzemplarze, zawierające proste obrazki. Taka książka "opowiada" wiersze i rymowanki maluchom, które z biegiem czasu starają się powtarzać usłyszaną treść.

Książki dla dzieci poniżej 3. roku życia

Brzdące, które dopiero wkraczają w świat literatury, nie wiedzą jeszcze, do czego tak naprawdę służą książki. Zwykle zrzucają je na ziemię, gryzą lub zginają okładki, często też rwą kartki. Dlatego warto wybierać egzemplarze wykonane z solidnych materiałów, o grubych i tekturowych stronach. Idealną książką dla takiego malucha będzie taka, która charakteryzuje się prostą, łatwą do zrozumienia treścią oraz tematycznymi obrazkami. Edukacyjne książeczki zaspokajają ciekawość świata, sprawiając, że maluch chętnie i konstruktywnie zdobywa wiedzę.

Lektura dla przedszkolaka

Warto zaznaczyć, że treść książki powinna być odpowiednio dostosowana do możliwości psychicznych i intelektualnych dziecka. W wieku przedszkolnym dobrze jest zaznajomić pociechę z baśniami. Ten fantastyczny gatunek epiki pobudzają jego wyobraźnię, pomagają zrozumieć wiele zagmatwanych okoliczności oraz - co najważniejsze - posiadają złote myśli oraz cenny morał. Baśnie uczą przede wszystkim szacunku do drugiego człowieka oraz wpływają na rozwój emocjonalny. Przykładem wartościowych książek są przede wszystkim Baśnie Andersena tj. "Księżniczka na ziarnku grochu", "Dziewczynka z zapałkami", "Calineczka", "Nowe szaty cesarza" i wiele innych.

Oprócz baśni ukazujących życiową prawdę, cenne dla dziecka są również powieści przedstawiające problemy, z jakimi można się zetknąć w codziennym życiu. Nieco starsze dziecko z pewnością pokocha mądre i zabawne historyjki autorstwa Małgorzaty Musierowicz np. "Szósta klepka", "Kwiat kalafiora", "Kłamczucha".

Czy istnieje idealna pora i miejsce na czytanie książek?

Prawdą jest, że czytanie powieści jest bardzo miłym i wyciszającym rytuałem, dlatego zazwyczaj ulubione bajki lub rymowanki opowiada się dzieciom przed snem. Nie jest to jednak jedyna alternatywa - ciekawą lekturę można czytać o każdej porze, nie tylko w łóżku.

→ Ogród - czytanie maleństwu na świeżym powietrzu jest niezwykle przyjemne zarówno dla dziecka, jak i rodziców. Nic tak nie uspokaja jak obcowanie z naturą w towarzystwie dobrej książki.

→ Poza miejscem zamieszkania - warto jest spakować ulubione bajki dziecka nawet wtedy, gdy idzie się na spacer lub trzeba załatwić ważną sprawę. Ten skuteczny umilacz czasu dobrze jest wykorzystać np. w trakcie czekania na wizytę do lekarza.

→ Na kolanach - brzdąc będący w objęciach najbliższych osób czuje się przede wszystkim bezpiecznie i komfortowo. Rodzic, który ukazuje uczucia podczas czytania książek dodatkowo zachęca maleństwo do spędzania wolnego czasu wspólnie z dobrą książką.

→ W trakcie kąpieli - wiele osób relaksuje się w wannie trzymając w ręku ulubioną lekturę. Dzieci również uwielbiają przeglądać książeczki podczas moczenia się w wodzie. Aby to było możliwe, muszą być one wodoodporne.

→ Na kanapie po obiedzie - lektura wycisza i wprawia w dobry nastrój - czytanie dziecku książki po spożytym posiłku dodatkowo je odpręży, a nawet uśpi.

Podsumowanie

Zanim malec zacznie mówić, warto jest zapoznać go z poprawnym językiem mówionym i pisanym. Czytanie dziecku pozytywnie wpływa na jego rozwój, kształtuje wrażliwość, pobudza wyobraźnie. Najlepiej robić to codziennie, ponieważ wtedy pociecha będzie w stanie zauważyć, że rodzice mają dla niej czas, co przyczyni się do zbudowania między nimi niesamowitej więzi. Nawet kilka minut czytania może zaszczepić w dziecku miłość do literatury na wiele lat.