Kto chce czystego powietrza i dopłaty do wymiany pieca? Woj. lubelskie nie świeci przykładem

Realizujący program Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Polski Alarm Smogowy opublikowały właśnie najnowszy ranking „Czyste Powietrze”. Ujęto w nim liczbę wniosków złożonych w danej gminie i liczbę budynków jednorodzinnych. Dane dotyczą okresu od 1 lipca do 30 września tego roku.

Zestawienie zdominowały samorządy ze Śląska. Pierwsze miejsce zajął Godów, a podium uzupełniły Czerwionka-Leszczyny i Jejkowice. W sumie w pierwszej setce znalazły się aż 52 śląskie gminy.

– Widać wyraźnie, że tam gdzie samorząd lokalny aktywnie zachęca do wymiany starych urządzeń grzewczych i informuje o uchwale antysmogowej, tam zainteresowanie mieszkańców „Czystym Powietrzem” jest wyraźnie większe – podkreśla Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego.

W województwie lubelskim najlepiej wypada Hrubieszów. Mieszkańcy gminy miejskiej we wspomnianym okresie złożyli 63 wnioski, co dało 33. miejsce w skali kraju.

– Działania zmierzające do poprawy jakości powietrza realizujemy od dłuższego czasu, to nie jest jednorazowa akcja – deklaruje zastępca burmistrza Paweł Wojciechowski. – Zachęcamy mieszkańców chociażby poprzez wskaźniki stanu jakości powietrza. Są one dostępne na naszej stronie internetowej i w specjalnej aplikacji. Ludzie mogą zobaczyć, kiedy są przekroczone normy i w jakich częściach miasta dochodzi do tego najczęściej. W wielu przypadkach to powoduje, że są bardziej chętni do przeprowadzania inwestycji. To będzie, co prawda, wieloletni proces, ale najważniejsze, że w tym zakresie jest coraz większa świadomość.

Pozostałe lubelskie gminy znalazły się na dalszych pozycjach. W trzeciej setce zostały ujęte Chełm (223. miejsce, 94 wnioski) i Rejowiec Fabryczny (263. miejsce, 12 wniosków). Czwarte miejsce w regionie zajęła niewielka, ponad 4-tysięczna gmina Kamień w powiecie chełmskim. Jej mieszkańcy złożyli 18 wniosków, co dało lokatę pod koniec czwartej setki w zestawieniu ogólnopolskim.

– Początkowo zainteresowanie programem w naszej gminie było ogromne. Ludzie nie znając progów dochodowych liczyli na dofinansowanie na poziomie 60-65 proc. Okazało się, że finalnie dotacje były mniejsze, dlatego część zrezygnowała – mówi wójt Dariusz Stocki. Przypomina jednak, że w Urzędzie Gminy wciąż działa punkt konsultacyjny, a urzędnicy dwa razy w tygodniu pełnią dyżury, podczas których udzielają niezbędnych informacji i pomagają w wypełnieniu dokumentów. – Nie ma tygodnia, żeby ktoś nie odzywał się w tej sprawie – podkreśla wójt.

W czołówce najaktywniejszych gmin na Lubelszczyźnie znalazły się także miasta Biłgoraj i Międzyrzec Podlaski oraz gminy Ludwin, Piszczac, Ułęż i Janowiec. Na przeciwległym biegunie są gminy Batorz (pow. janowski) i Hanna (pow. włodawski), w których w trzecim kwartale tego roku nie złożono żadnego wniosku. Zaledwie po jednym wpłynęło z aż 11 gmin.

Jak informuje rzecznik Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie Marek Wieczerzak, w ciągu trzech lat funkcjonowania programu „Czyste Powietrze” przyjęto ponad 20 tys. wniosków od mieszkańców województwa lubelskiego. Łącznie wypłacono dofinansowania w kwocie ponad 173 mln zł.

Na początku tego roku w naszym regionie zaczęła obowiązywać przyjęta przez sejmik województwa tzw. uchwała antysmogowa. Wprowadza ona zakaz używania tzw. „kopciuchów”, czyli kotłów grzewczych najniższej jakości od 1 stycznia 2024 roku. Do końca 2026 roku mieszkańcy będą mieli czas na wymianę kotłów 3. i 4. klasy. Po 1 stycznia 2030 roku do użycia będą dopuszczone jedynie urządzenia spełniające wymogi ekoprojektu.