Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Magazyn

28 kwietnia 2019 r.
15:35

Wykonanie zdjęcia trwało kilka lat. Czarna dziura jak okno na wszechświat

Profesor dr hab. Marek Rogatko z Katedry Fizyki Teoretycznej Instytutu Fizyki UMCS
Profesor dr hab. Marek Rogatko z Katedry Fizyki Teoretycznej Instytutu Fizyki UMCS (fot. Maciej Kaczanowski)

Teleskop Horyzontu Zdarzeń należący do Europejskiego Obserwatorium Południowego po raz pierwszy w historii wykonał zdjęcie czarnej dziury położonej w centrum odległej od nas o 55 milionów lat świetlnych galaktyki M87. Rozmowa z profesorem dr hab. Markiem Rogatko z Katedry Fizyki Teoretycznej Instytutu Fizyki UMCS

• Czuł pan podekscytowanie oglądając pierwsze zdjęcie czarnej dziury?

- Nie. Obrazki, które pokazał nam Teleskop Horyzontu Zdarzeń były znane od końca lat 80 ubiegłego wieku. Wtedy Jean-Piere Luminet na podstawie ogólnej teorii względności wytworzył potencjalny obraz materii przy obracającej się czarnej dziurze. Wkrótce potem rozpoczął się boom na tworzenie symulacji, jak czarna dziura będzie wyglądała. Zajmowało się tym w kilku obserwatoriach. Wszystkie prace były niemal identyczne z obrazem, który otrzymaliśmy teraz.

• Wykonanie zdjęcia trwało kilka lat.

- Koncepcja połączenia kilku ziemskich teleskopów w jeden potężny Teleskop Horyzontu Zdarzeń i skierowania tego oka ziemi na jedną z galaktyk, w której środku znajduje się supermasywna czarna dziura o masie 6,5 miliarda mas Słońc powstała w 2009 roku. Wybrano właśnie to miejsce, bo masa tej czarnej dziury jest dla nas wręcz niewyobrażalnie wielka. Równolegle biegły symulacje numeryczne. Wykorzystując zdolności obliczeniowe komputerów oraz równania teorii względności Einsteina stworzono potencjalny obraz czarnej dziury, który w pełni się dopiął.

Artykuł premium Regionalny portal informacyjny Dziennik Wschodni
Dostęp ograniczony
lub wykup pełny dostęp do portalu:
Prenumerata
30 dni
koszt: 25,00 zł
  • Dostęp do aktualnych wydań e-gazety przez 30 dni
  • Nielimitowany dostęp do artykułów premium na portalu
  • Brak reklam w naszym serwisie*
Prenumerata
90 dni
koszt: 55,00 zł
  • Dostęp do aktualnych wydań e-gazety przez 90 dni
  • Nielimitowany dostęp do artykułów premium na portalu
  • Brak reklam w naszym serwisie*
Prenumerata
180 dni
koszt: 125,00 zł
  • Dostęp do aktualnych wydań e-gazety przez 180 dni
  • Nielimitowany dostęp do artykułów premium na portalu
  • Brak reklam w naszym serwisie*
Prenumerata
360 dni
koszt: 245,00 zł
  • Dostęp do aktualnych wydań e-gazety przez 360 dni
  • Nielimitowany dostęp do artykułów premium na portalu
  • Brak reklam w naszym serwisie*
Prenumerata
1 dzień
koszt: 3,00 zł
  • Dostęp do aktualnych wydań e-gazety przez 1 dzień
  • Nielimitowany dostęp do artykułów premium na portalu
  • Brak reklam w naszym serwisie*
* poza reklamami w treściach wideo z zewnętrznych serwisów
Czytaj więcej o:

Pozostałe informacje

Napadł na ratownika z nożem. W więzieniu spędzi 3 lata

Napadł na ratownika z nożem. W więzieniu spędzi 3 lata

W środę Sąd Apelacyjny w Lublinie utrzymał w mocy wyrok 3 lat więzienia dla Wojciecha G. Mężczyzna dwa lata temu zaatakował nożem ratownika medycznego.

Kara za elektrociepłownię? Azoty naliczyły prawie 240 mln zł

Kara za elektrociepłownię? Azoty naliczyły prawie 240 mln zł

Zakłady Azotowe "Puławy" borykają się z nieukończoną rozbudową zakładowej elektrociepłowni węglowej o mocy 100 MWe. Jej wykonawcy, który zerwał kontrakt, puławska spółka dostarczyła notę obciążeniową na bardzo wysoką sumę.

Zaatakował kolegę nożem i uciekł. Grozi mu dożywocie

Zaatakował kolegę nożem i uciekł. Grozi mu dożywocie

Na razie trafił do tymczasowego aresztu, ale nawet do żywocie w więzieniu może spędzić 35-letni mieszkaniec powiatu bialskiego podejrzany usiłowanie zabójstwa kolegi.

Piwniczka z czasów neolitu odkryta podczas budowy ekspresówki
galeria

Piwniczka z czasów neolitu odkryta podczas budowy ekspresówki

Mogła służyć do przechowywania pożywienia i płodów rolnych. Prace archeologiczne w tym miejscu trwają.

Znany youtuber stołował się w Bogucinie. "Bidy nie ma"

Znany youtuber stołował się w Bogucinie. "Bidy nie ma"

Prawie 800 tys. wyświetleń w chwili pisania tego tekstu ma wideo youtubera Książulo, który we wtorek opublikował wizytę w restauracji Karczma Bida w podlubelskim Bogucinie. Twórca zamówił kilka dań i podzielił się ze swoimi widzami opiniami na ich temat.

W środę Wisła Puławy zremisowała z Bronią Radom

Wisła Puławy sparowała w środę z Bronią Radom

Kolejny mecz kontrolny Wisły Puławy, tym razem na remis. W środę zespół trenera Macieja Tokarczyka źle zaczął spotkanie z trzecioligową Bronią Radom, ale ostatecznie spotkanie zakończyło się wynikiem 3:3

Walentynkowe last minute: co robić w dzień zakochanych?

Walentynkowe last minute: co robić w dzień zakochanych?

Walentynki to wyjątkowy czas dla zakochanych, a województwo lubelskie oferuje wiele romantycznych miejsc, które sprawią, że ten dzień będzie niezapomniany. Romantyczny spacer, kolacja przy świecach, zwiedzanie. Sprawdźcie nasze inspiracje i zaplanujcie Walentynki.

Trzaskowski stawia na weteranów. W Dęblinie zapowiedział utworzenie Centrum Drugiej Misji

Trzaskowski stawia na weteranów. W Dęblinie zapowiedział utworzenie Centrum Drugiej Misji

Kandydat KO na prezydenta Rafał Trzaskowski zapowiedział podczas wizyty w Dęblinie utworzenie Centrum Drugiej Misji, które mogłoby wykorzystać doświadczenie weteranów wojennych do wzmocnienia bezpieczeństwa państwa. Mieliby oni pomóc np. w audytach i szkoleniach.

Lubelscy dealerzy w rękach policji. W mieszkaniu gromadzili narkotyki

Lubelscy dealerzy w rękach policji. W mieszkaniu gromadzili narkotyki

300 gramów narkotyków – a w tym marihuana, amfetamina i tabletki ecstazy. Taki składzik zrobili sobie dealerzy w Lublinie.

Skandal w Łukowie. Ojciec nastolatka nie mógł uwierzyć w zdjęcia od organisty

Skandal w Łukowie. Ojciec nastolatka nie mógł uwierzyć w zdjęcia od organisty

Najpierw w styczniu organista rzucił pracę w łukowskiej parafii. Ojciec 15-latka z Łukowa ujawnia nam, że mężczyzna przesyłał synowi pornograficzne treści. Sprawę bada prokuratura.

W piątek wraca Betclic I Liga. Z kim i kiedy o punkty będzie walczyć Górnik Łęczna?

W piątek wraca Betclic I Liga. Z kim i kiedy o punkty będzie walczyć Górnik Łęczna?

Powrót Betclic I Ligi zbliża się wielkimi krokami. Piłkarskie emocje na zapleczu PKO BP Ekstraklasy zaczną się już w piątek 14 lutego. Dwa dni później swój pierwszy mecz o punkty rozegra Górnik Łęczna przeciwko ŁKS Łódź. Jak wygląda terminarz zielono-czarnych przed startem rozgrywek?

Park Bronowicki przejdzie metamorfozę. Miasto podpisało umowę na rewaloryzację, ale zmienił się wykonawca

Park Bronowicki przejdzie metamorfozę. Miasto podpisało umowę na rewaloryzację, ale zmienił się wykonawca

Wkrótce ruszy kompleksowa rewaloryzacja Parku Bronowickiego w Lublinie. Miasto podpisało umowę z wykonawcą, firmą STRABAG Sp. z o.o., która do maja 2026 roku przeprowadzi gruntowną modernizację jednego z najstarszych parków w mieście. Inwestycja, współfinansowana ze środków Unii Europejskiej, ma przywrócić historyczny charakter miejsca oraz dostosować je do współczesnych potrzeb mieszkańców.

Groziło mu wychłodzenie, ale z pomocą przyszedł dzielnicowy

Groziło mu wychłodzenie, ale z pomocą przyszedł dzielnicowy

Mieszkał w prowizorycznych warunkach bez ogrzewania, a do tego był pod wpływem alkoholu. 61-latkowi pomógł policjant, który w pierwszej kolejności zabrał go do aresztu.

Kto dyrektorem lubartowskiego szpitala? Komisja wskazała zwycięzcę

Kto dyrektorem lubartowskiego szpitala? Komisja wskazała zwycięzcę

Komisja konkursowa we wtorek, 11 lutego, przesłuchała czwórkę kandydatów na stanowisko dyrektora SP ZOZ w Lubartowie. Najwięcej głosów otrzymała Ewa Mańdziuk, dotychczasowa p.o. dyrektora powiatowego szpitala. Szef komisji przyznaje, że w ocenie komisji zaważyła nie tylko merytoryka.

Czy tani pistolet do lakierowania wystarczy do odświeżenia lakieru samochodowego?

Czy tani pistolet do lakierowania wystarczy do odświeżenia lakieru samochodowego?

Malowanie samochodu to nie lada wyzwanie – wymaga wprawy, dobrego przygotowania i oczywiście odpowiedniego sprzętu. Nie każdy jednak chce inwestować w drogie narzędzia, zwłaszcza jeśli planuje jedynie drobne poprawki lakiernicze. Stąd pytanie: czy tani pistolet do lakieru może dać satysfakcjonujące efekty? A może lepiej od razu postawić na profesjonalny model? Sprawdźmy, kiedy warto oszczędzać, a kiedy taka decyzja może okazać się kosztowną pomyłką!

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium