Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Zamość

17 października 2024 r.
9:39

Były ich tu kiedyś tysiące. Dziś nie ma żadnego. Zamościanie pamiętają o zagładzie Żydów

Autor: Zdjęcie autora Anna Szewc
0 A A

Byli Polakami i patriotami. Przed wojną Żydzi stanowili blisko 40 procent mieszkańców Zamościa. O ich zagładzie, ale również o tym, jak ważny mieli wkład w rozwój i historię miasta mówiono w środę podczas Marszu Pamięci. Odbył się kolejny raz w 82. rocznicę likwidacji getta.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

– Moim zdaniem to, co wydarzyło się w czasie wojny, czyli Holocaust, zagłada tej społeczności żydowskiej Zamościa to była największa tragedia w historii tego miasta – uważa historyk Marek Kołcon, któy wraz z Januszem Kupczykiem i Danielem Sabacińskim tworzy Społeczną Inicjatywę Upamiętnienia Zagłady Żydów w Zamościu. Wspólnie zorganizowali kolejny Marsz Pamięci upamiętniający datę 16 października 1942, gdy doszło do ostatecznej likwidacji getta.

Kołcon przypomina, że Żydzi mieszkali w Zamościu od 1585 roku, a przed II wojną światową stanowili blisko 40 procent mieszkańców miasta. Opowiada, że II Liceum Ogólnokształcące, w którym obecnie uczy było wówczas żeńskim gimnazjum, w którym co trzecia uczennica była Żydówką.

– Patrzymy dziś czasem na Żydów jak na ludzi z jakiejś obcej planety. A to przecież byli obywatele Polski, obywatele tego państwa, którzy dla niego pracowali. Płacili podatki. Większość lekarzy w przedwojennym Zamościu to byli Żydzi. Większość prawników w Zamościu to byli Żydzi. Podobnie np. rzemieślnicy. I czuli się na pewno zamościanami. Byli polskimi patriotami – mówi historyk.

I przypomina: – Kiedy tuż przed wybuchem wojny, kiedy zbierano pieniądze na zakupy broni dla wojska Żydzi też wpłacali, jako Polacy, obywatele tego miasta.

Jego zdaniem, obowiązkiem współczesnych jest tę historię przypominać, zwłaszcza, że wiele lat była niepełna i zakłamywana. – Taka nie powinna być. Historia jest nam potrzebna, byśmy się uczyli i lepiej umieli rozumieć teraźniejszość – dodaje Marek Kołcon.

Wśród uczestników środowych uroczystości była Elżbieta Witkowska. – To ważny dzień. Ja specjalnie przyszłam z biało-czerwoną wiązanką kwiatów, żeby zaznaczyć, że to byli nasi sąsiedzi, Polacy pochodzenia żydowskiego, a taki okrutny los ich spotkał. Jestem tutaj, by upamiętnić ich. Bo po prostu musimy pamiętać – mówi z przekonaniem zamościanka.

Podobnie jak w poprzednich latach, Marsz Pamięci rozpoczął się na skwerze przy ul. Mikołaja Reja, gdzie dawniej funkcjonowała synagoga nowomiejska. Tam zasadzili żonkile pamięci, a później w milczeniu przeszli ulicą Partyzantów na kolejowy przystanek Zamość Starówka. Na jego peronie zapalili znicze. Stanęły przy wmurowanych kilka lat temu żeliwnych tablicach upamiętniających zagładę zamojskich Żydów. Umieszczono na nich, w języku polskim, angielskim i hebrajskim napis: „Z tego miejsca w 1942 roku odjeżdżały pociągi wywożące Żydów z Zamościa i okolicznych miejscowości do niemieckich nazistowskich obozów zagłady. Ku pamięci Żydów polskich, czeskich, niemieckich i austriackich mieszkańców getta w Zamościu zamordowanych w latach 1939-1942.”

Przypomnijmy, że ostateczna likwidacja getta odbyła się 16 października 1942 roku. Na rynku Nowej Osady (dzisiejsze Nowe Miasto) zgromadzono około czterech tysięcy Żydów. Rano kolumna została obstawiona przez kordon Niemców ulicami Lwowską, Peowiaków, Lubelską udała się w „marszu śmierci” do getta tranzytowego w Izbicy. Stamtąd Żydzi zostali wywiezieni do obozów zagłady. Ci, którzy zostali i ukryli się w mieście, byli wyciągani z kryjówek, a później już piechotą pognani do Izbicy. Niemcy ogłosili Zamość Judenrein czyli „wolny od Żydów”.

– Spotykamy się z okazji tej rocznicy raz do roku, ale pamiętać o zamościanach, Żydach powinniśmy każdego dnia – apelowali do zgromadzonych organizatorzy Marszu Pamięci, zapowiadając kolejny za rok.

e-Wydanie

Pozostałe informacje

Tomasovia zanotowała w niedzielę dziewiąte ligowe zwycięstwo w tym sezonie

Tomasovia ograła Gryfa, głupi karny w Międzyrzecu, późne gole Motoru II Lublin i reszta wyników IV ligi

Tomasovia była zdecydowanym faworytem meczu z Gryfem Gmina Zamość. Gospodarze do przerwy prowadzili 1:0, ale w drugiej połowie rywale doprowadzili do remisu. Końcówka należała jednak do drużyny z Tomaszowa, która ostatecznie wygrała 3:1.

Padwa Zamość do przerwy przegrywała z Jurandem, ale w drugiej połowie odwróciła losy meczu

Padwa Zamość przywiozła komplet punktów z Ciechanowa, druga wygrana AZS AWF Biała Podlaska

KPR Padwa Zamość pokonała na wyjeździe Juranda Ciechanów 32:26. AZS AWF Biała Pomlaska zainkasował komplet punktów w spotkaniu z Grot Blachy Pruszyński Anilana po zwycięstwie 30:23.

Pierwszy etap budowy boiska przy ul. Ceramicznej zapewni miejsce do rozgrywania meczy dla Chełmianki Chełm w trakcie remontu miejskiego stadionu

W Chełmie powstanie centrum sportu za 95 milionów. Prace ruszyły

Ciężki sprzęt już pracuje przy ul. Ceramicznej w Chełmie. Przygotowuje teren pod jedno z trzech planowanych boisk piłkarskich. W dalszej kolejności planowany jest rozbudowa miejskiego stadionu. Nowy kompleks sportowy aspiruje do miana jednego z najnowocześniejszych w województwie.

Trzy dni kwesty i ponad 100 tysięcy złotych w puszkach
Lublin
galeria

Trzy dni kwesty i ponad 100 tysięcy złotych w puszkach

Od piątku do dzisiaj trwała 38. Kwesty na Rzecz Odnowy Zabytków Cmentarnych przy ul. Lipowej w Lublinie. Organizatorzy zamierzają wyremontować kolejne cenne pomniki. Dzięki tegorocznej zbiórce będą mieli do wydania przeszło 103 tys. zł.

W meczu derbowym ChKS Chełm pokonał PZL Leonardo Avię Świdnik 3:0

ChKS Chełm ograł w derbach PZL Leonardo Avię. "Kosmos w zagrywce gospodarzy"

W pierwszych w tym sezonie derbach Lubelszczyzny ChKS Chełm pokonał PZL Leonardo Avię Świdnik 3:0. MVP spotkania wybrany został przyjmujący miejscowych Paweł Rusin

Przybędzie zasłużonych dla Puław. Odznaczą cztery osoby

Przybędzie zasłużonych dla Puław. Odznaczą cztery osoby

Podczas ostatniej sesji radni niemal jednomyślnie przyjęli uchwałę o nadaniu Odznaki Honorowej za Zasługi dla Puław czterem osobom. Wyróżnienie otrzyma Zbysław Dobraczyński, Zbigniew Kiełb, Hanna Pawłowska oraz pośmiertnie - Aleksander Zdybel.

Armia pozbywa się sprzętu. Można kupić honkera albo... autobus
galeria

Armia pozbywa się sprzętu. Można kupić honkera albo... autobus

Dokładnie 58 pozycji o łącznej wartości prawie 460 tys. zł będzie do kupienia podczas przetargu organizowanego w piątek przez lubelski oddział Agencji Mienia Wojskowego. Najnowsza oferta może zainteresować fanów motoryzacji.

Halloween w El Cubano
foto
galeria

Halloween w El Cubano

W El Cubano na Halloween było przerażająco, a wszyscy w przebraniach inspirowanych postaciami z filmu "Terrifier". Jeśli jesteście ciekawi tego, kto miał najbardziej stylową kreację, to zerknijcie do naszej fotogalerii i zobaczcie, jak się bawi Lublin.

MKS FunFloor Lublin kolekcjonuje kolejne zwycięstwa. Rywalki z Koszalina również rozbite
ZDJĘCIA
galeria

MKS FunFloor Lublin kolekcjonuje kolejne zwycięstwa. Rywalki z Koszalina również rozbite

MKS FunFloor nie dał szans Młynom Stoisław Koszalin. Lublinianki zanotowały szóste kolejne zwycięstwo w lidze, tym razem pokonały rywalki 34:18.

Krwi nigdy nie jest zbyt wiele. A dwóch grup brakuje najbardziej

Krwi nigdy nie jest zbyt wiele. A dwóch grup brakuje najbardziej

Pustki w lubelskim banku krwi. Szczególnie niewielkie są zapasy tej z grup A i 0 RhD-. W nadchodzącym tygodniu będzie okazja, by to zmienić. Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa zaprasza nie tylko do swoich stałych punktów, ale również na wyjazdowe akcje.

Nie wiemy, czy jutro staniemy do nowego dnia
MAGAZYN

Nie wiemy, czy jutro staniemy do nowego dnia

Chciałem powiedzieć o trzech śmierciach. Dwóch można się bać, jednej niekoniecznie – rozmowa z ks. dr Grzegorzem Brudnym, proboszczem Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Lublinie.

Fragment rywalizacji w Radawcu
ZDJĘCIA
galeria

KS Cisowianka stracił punkty w meczu z Sokołem, czyli każdy mecz trzeba wybiegać

KS Cisowianka Drzewce popadł w kryzys. Podopieczni Grzegorza Komora w dwóch ostatnich spotkaniach wywalczyli tylko punkt, chociaż przeciwnikami były drużyny z ogona ligowej tabeli.

Śmierdzi niesamowicie, a pcha się do domu. Kolejna wielka plaga

Śmierdzi niesamowicie, a pcha się do domu. Kolejna wielka plaga

Pluskwiak z Ameryki staje się i w Polsce jesienną zmorą domów. Jego pojawienie w naszym kraju zauważono w 2007 r. Od tamtej pory co rok jest gorzej. W tym to już inwazja. Wtyk amerykański, bo o nim mowa, włazi do domów i do mieszkań w blokach na niespotykaną skalę

Mirosław Daniłowicz

Nowy dyrektor od powiatowych dróg. Poprzedniczka przeszła na emeryturę

Mirosław Daniłowicz jest nowym dyrektorem, ale wieloletnim pracownikiem Zarządu Dróg Powiatowych w Biłgoraju. Awansował, gdy na emeryturę przeszła Maria Góralska.

Halloweenowe szaleństwa w Sercu
foto
galeria

Halloweenowe szaleństwa w Sercu

To była najstraszniejsza impreza w roku... Każdy kto był na halloweenowej imprezie w Sercu z pewnością przeżył przyjemne skoki adrenaliny! O muzykę zadbał dobrze znany DJ BOSSY! Zobaczcie, co się działo.

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium