Pamięci „Zapory” – artystyczno-dokumentalna opowieść o Cichociemnym w Zamościu

Widowisko, na które zapraszają MON, IPN i warszawskie Stowarzyszenie WEST jest dedykowane pamięci Hieronima Dekutowskiego „Zapory” i jego podkomendnych. To artystyczno-dokumentalna opowieść o życiu i szlaku bojowym tytułowego bohatera, a w Zamościu zostanie zaprezentowana w ramach obchodów rocznic wrześniowych.

Hieronim Dekutowski walczył z Niemcami już w kampanii wrześniowej, wśród obrońców Lwowa. Później przedarł się do Polskich Sił Zbrojnych we Francji, stąd zaś do Wielkiej Brytanii. Do okupowanej Polski został przerzucony jako jeden z Cichociemnych nocą 16 na 17 września 1943 r. Rozpoczął służbę w Armii Krajowej, a w jej strukturach stworzył najliczniejszy na Lubelszczyźnie oddział partyzancki toczący zwycięskie boje zarówno z Niemcami, jak i Sowietami. – To legendarny bohater Lubelszczyzny, w tym oczywiście Zamojszczyzny, gdzie szczególnie wsławił się ocaleniem wielu mieszkańców od niemieckiej akcji wysiedleńczej – podkreślają organizatorzy.

Po wojnie Hieronim Dekutowski był jednym z najsłynniejszych członków antysowieckiej partyzantki. Został aresztowany podczas próby przedostania się na Zachód, a po trwającym ponad rok śledztwie, skazany na karę śmierci i 7 marca 1949 r., wraz z sześcioma podkomendnymi stracony w katowni bezpieki na ul. Rakowieckiej w Warszawie.

Projekt artystyczny, który w niedzielę (godz. 18) będzie można obejrzeć w Zamościu jest efektem współpracy IPN z zespołem wokalno-aktorskim „Sonanto”. Został przygotowany na 70. rocznicę rozstrzelania Hieronima Dekutowskiego i jego najbliższych podkomendnych. Premiera odbyła się 7 marca 2019 r. w Teatrze Polskim w Warszawie. Planowano wówczas trasę koncertową szlakiem bojowym „Zaporczyków”, ale zamierzenia te zniweczyła pandemia. Do koncepcji powrócono w tym roku, dzięki wsparciu MON.

W najbliższym czasie, poza Zamościem, spektakl ma być pokazany również w Janowie Lubelskim, Tarnobrzegu, Bełżycach, Lublinie i Rzeszowie. Honorowy patronat nad widowiskiem w ZDK objął prezydent Zamościa, a medialny m.in. redakcja Dziennika Wschodniego.