Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Historia

16 marca 2025 r.
12:06

83. rocznica likwidacji dzielnicy żydowskiej w Lublinie. Historyczne zdjęcia

Autor: Zdjęcie autora MG

83 lata temu, w nocy z 16 na 17 marca 1942 roku, Niemcy przystąpili do likwidacji lubelskiego getta, rozpoczynając tym samym ludobójczą operację pod kryptonimem „Einsatz Reinhardt”. 16 marca z Lublina do obozu zagłady w Bełżcu wyruszył pierwszy transport żydowskich obywateli miasta. Na pamiątkę tamtych wydarzeń, co roku organizowany jest Marsz Światła i Ciemności, który w tym roku odbędzie się w niedzielę o godzinie 18.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

Akcja Reinhardt była zakrojoną na szeroką skalę eksterminacją ludności żydowskiej, w wyniku której zamordowano około 2 miliony dzieci, kobiet i mężczyzn. Likwidacja getta na Podzamczu trwała od 17 marca do 14 kwietna 1942 roku. Akcja była prowadzona w sposób systematyczny, ulica po ulicy, od północnej granicy getta. Mieszkańców wypędzano z domów i gromadzono w wyznaczonych miejscach dzielnicy, gdzie przeprowadzano wstępne selekcje.

Następnie osoby przeznaczone do deportacji były prowadzone na rampę kolejową przy rzeźni miejskiej, przy ulicy Łęczyńskiej, skąd odchodziły transporty do obozu zagłady w Bełżcu. Wyburzenie dzielnicy żydowskiej na Podzamczu było końcowym etapem likwidacji getta lubelskiego. Planowano w ten sposób zatrzeć wszelki ślad po istniejącej w tym miejscu od kilkuset lat społeczności żydowskiej Lublina.

Przed wojną (w 1939 r.) w 120-tysięcznym Lublinie żyło prawie 43 tysiące Żydów. Pierwsze wzmianki dotyczące obecności Żydów w Lublinie sięgają czasów panowania króla Kazimierza Wielkiego. Można domniemywać, że dobrze zorganizowana gmina żydowska funkcjonowała w Lublinie już w latach 70. XV w. Na początku wieku XIX Żydzi stanowili już niemal połowę ludności miasta, zaś sam Lublin aż do połowy wieku pozostawał drugim co do wielkości po Warszawie skupiskiem ludności żydowskiej w Królestwie Polskim.

W okresie dwudziestolecia międzywojennego w Lublinie funkcjonowało 9 żydowskich partii politycznych. W mieście działały również żydowskie organizacje sportowe, instytucje oświatowe (na czele z otwartą w 1930 r. z inicjatywy rabina Majera Szapiro nowoczesną wyższą szkołą rabinacką Jesziwas Chachmej Lublin) oraz związki zawodowe. Żywo rozwijało się życie kulturalne. W budynku kina Panteon przy ul. Jezuickiej funkcjonował teatr żydowski, na którego scenie występowały takie sławy jak Ida Kamińska, Jonas Turkow czy Dina Halperin. Od 1918 r. ukazywał się wydawany w języku jidysz dziennik „Lubliner Tugblat” (wychodził aż do wybuchu II wojny światowej), zaś od roku 1926 bundowski tygodnik „Lubliner Sztyme”.

Źródło Teatr NN: A. Kopciowski, Zarys dziejów Żydów w Lublinie [w:] Żydzi w Lublinie, Żydzi we Lwowie, J. Zętar, E. Żurek, S.J. Żurek [red.], Lublin 2006.

e-Wydanie

Pozostałe informacje

 Plac Narutowicza w Łukowie

Na razie nie będzie kostki na parkingu w centrum miasta. Jest szansa na coś większego

Nierówna nawierzchnia parkingu psuje nie tylko estetykę placu w centrum Łukowa. Zdaniem radnego Sławomira Smolaka utrudnia też życie kierowcom. Ale póki co urząd nie zastosuje proponowanego przez niego rozwiązania, bo jest szansa na większe zmiany w tym miejscu.

Avia będzie zdecydowanym faworytem meczu w Łęcznej

Środa z Pucharem Polski. Dzisiaj trzy okręgowe finały [gdzie oglądać?]

To będzie prawdziwa, pucharowa środa. Dzisiaj zostaną rozegrane trzy mecze finałowe okręgowego Pucharu Polski. Górnik II Łęczna zmierzy się z Avią Świdnik, Łada 1945 Biłgoraj zagra z Gryfem Gmina Zamość, a Kłos Gmina Chełm spróbuje sprawić niespodziankę w spotkaniu ze Startem Krasnystaw. Wszystkie mecze startują o godz. 17. Dwa z tych meczów będzie można obejrzeć na YouTube.

zdjęcie ilustracyjne

Żeby zbudować, trzeba zamknąć. Od dzisiaj lepiej omijać ulicę Przeskok

Od dzisiaj obowiązuje zmiana organizacji ruchu na ulicy Przeskok w Lublinie. Ma to związek z budową przedłużenia ul. Lubelskiego Lipca '80.

Polak - Chorwat, dwa bratanki. Za nami koncert Dubrownickiej Orkiestry Symfonicznej
ZDJĘCIA
galeria

Polak - Chorwat, dwa bratanki. Za nami koncert Dubrownickiej Orkiestry Symfonicznej

We wtorek w Filharmonii Lubelskiej można było przenieść się do słonecznej Chorwacji. Uczestnicy koncertu wysłuchali utworów Ludomira Michała Rogowskiego - muzyka związanego z Lublinem i chorwackim Dubrownikiem.

Motor będzie chciał szybko zmazać plamę po meczu z Piastem

Motor gra dzisiaj w Szczecinie z Pogonią. "Nie takich terenów przywoziliśmy pełną pulę"

Piłkarze Motoru dzisiaj wracają do walki o punkty. Tym razem zmierzą się w Szczecinie z tamtejszą Pogonią. To będzie zaległe spotkanie z 31. kolejki, a zawody rozpoczną się o godz. 20.30. Transmisja na Canal+ Sport 3, a u nas tradycyjnie relacja na żywo.

W środku Rafał Mekler

Nagły zwrot akcji w sprawie protestu przewoźników w Dorohusku

Sąd Apelacyjny w Lublinie podzielił decyzję wójta o zakazie protestu przewoźników przed przejściem z Ukrainą w Dorohusku. Oznacza to, że trwający od poniedziałku protest powinien zostać zakończony.

Otomo Yoshihide’s New Jazz Quintet w Lublinie. Jazz, który wywraca formę
Koncert
30 maja 2025, 19:00

Otomo Yoshihide’s New Jazz Quintet w Lublinie. Jazz, który wywraca formę

Otomo Yoshihide – legenda japońskiej sceny eksperymentalnej, twórca, który łączy noise, jazz, punk i eksperymenty dźwiękowe – przyjeżdża do Lublina ze swoim projektem New Jazz Quintet. Jeśli myślicie, że już wszystko słyszeliście, to ten koncert wywróci Wasze uszy na drugą stronę.

KRUS rusza z rozpatrywaniem wniosków o rentę wdowią. Pierwsze wypłaty w lipcu

KRUS rusza z rozpatrywaniem wniosków o rentę wdowią. Pierwsze wypłaty w lipcu

Blisko 100 tysięcy osób złożyło już wnioski o tzw. rentę wdowią w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Najwięcej dokumentów wpłynęło z Mazowsza, Lubelszczyzny i Wielkopolski.

Szimonetta Planeta zostaje w Lublinie na kolejny sezon

Szimonetta Planeta nadal w Lublinie

Szimonetta Planeta zostaje w Lublinie na dłużej. Zawodniczka z Węgier przedłużyła swoją umowę z PGE MKS FunFloor o rok.

Lublin znów przemówi wierszem
Festiwal
29 maja 2025, 10:00

Lublin znów przemówi wierszem

Z końcem maja (29.05-01.06.) Lublin stanie się Miastem Poezji, czyli miejscem, gdzie słowa wychodzą z książek i przenoszą się do przestrzeni publicznej. Wiersze pojawią się w bramach, na podwórkach, w szkołach, kawiarniach i tramwajach, przypominając, że poezja jest wszędzie tam, gdzie jesteśmy my.

Tną, bazgrolą, kradną. Jeden sztab wyborczy ma gorzej niż inne
galeria

Tną, bazgrolą, kradną. Jeden sztab wyborczy ma gorzej niż inne

Było takich przypadków sporo. Od początku kampanii, w samym powiecie zamojskim, już prawie 40. Większość zdarzeń związanych z niszczeniem i kradzieżami materiałów wyborczych dotyczy jednego z kandydatów na prezydenta RP.

Władysław Kosiniak-Kamysz

Polskie wojska na Ukrainie? Szef MON odpowiada na słowa wysłannika Trumpa

Polska nie planuje wysyłać żołnierzy na Ukrainę; sojusznicy rozumieją, że naszą rolą jest zabezpieczenie logistyczne misji – mówi Władysław Kosiniak-Kamysz, pytany o wypowiedź amerykańskiego gen. Keitha Kellogga ws. wysłania polskich żołnierzy na misję stabilizacyjną w Ukrainie.

Matematyka po raz kolejny wywalczyła mistrzowski tytuł

LNBA: Matematyka obroniła tytuł

Wiele miesięcy spędzonych na parkietach i... ponownie ten sam rezultat, co rok temu. Matematyka zdobyła mistrzowski tytuł. Zrobiła to we wspaniałym stylu pokonując w finałowej serii Patobasket. Trzeci, decydujący mecz, wygrała 81:72.

Jarosław Bury, prezes spółki Autodrom
galeria

Z kierownika na prezesa. To on ma zarządzać torem wyścigowym

Zmodernizowany - a właściwie zbudowany niemal od podstaw - autodrom w Biłgoraju, ma swojego prezesa. Jarosław Bury wcześniej był kierownikiem Wydziału Inwestycji i Zamówień Publicznych w miejscowym starostwie.

Lumpeks

KODY 2025: Pierwsza pula darmowych wejściówek już do odebrania

Od 28 maja do 1 czerwca Lublin będzie miastem muzycznych eksperymentów. Będą koncerty, performanse i Noc Tańca. Wszystko za darmo, ale trzeba mieć wejściówkę.

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium