Czym jest zaangażowanie pracowników?

Czym właściwie jest zaangażowanie w pracę?

Bez wątpienia wysoki poziom zaangażowania pracowników jest czymś pozytywnym, ale czym ono właściwie jest?

Ciekawą koncepcję wysnuł w 2002 roku Wilmar B. Schaufeli i jego współpracownicy. Podają oni, że jest to pozytywny stan umysłu pracownika, charakteryzujący się doświadczaniem wigoru, oddania się pracy i zaabsorbowania nią. Przez wigor (Vigor) należy rozumieć odporność na zmęczenie fizyczne i psychiczne oraz uczucie przypływu energii. Oddanie się pracy (Dedication) to poczucie, że praca ma znaczenie, a wykonywanie jej jest ważne i stanowi powód do dumy. Natomiast zaabsorbowanie pracą (Absorbtion) oznacza pełną koncentrację na pracy, której może towarzyszyć poczucie przyspieszonego upływu czasu. Definicja ta skupia się więc na psychicznych aspektach tego pojęcia.

Nieco bardziej „przyziemną” definicję serwuje nam Dilys Robinson i jego zespół współpracowników (2004) - według nich jest to po prostu pozytywna postawa pracownika wobec organizacji i wyznawanych przez nią wartości. Zauważają jednak bardzo ważną kwestię - jego budowanie jest relacją dwustronną. Nie ma więc mowy o zespole zaangażowanych pracowników, jeśli firma nie podejmuje żadnych działań zmierzających do osiągnięcia tego celu.

Warto też przytoczyć tutaj definicję wykorzystywaną w metodologii Scarlett Surveys International. Zgodnie z nią zaangażowanie pracownika jest mierzalnym poziomem pozytywnego/negatywnego przywiązania do pracy, współpracowników i organizacji, wpływającym na uczenie się i osiągane wyniki.

Jak zaangażowani pracownicy wpływają na firmę?

Pozytywny wpływ wysokiego zaangażowania pracowników na działanie całej firmy zauważono już ponad 20 lat temu - w opublikowanej w 2000 roku pracy Daan Van Knipenberg stwierdził, że silnie zaangażowany pracownik nie tylko pozytywniej podchodzi do swojej pracy i sprawniej wywiązuje się z powierzonych zadań, ale też będzie gotowy do podejmowania wysiłków w celu zwiększenia wydajności pracy grupy. Przykładowo, będzie się starał zmotywować mniej zaangażowanych kolegów, tym samym podnosząc efektywność całego zespołu.

Podobny wydźwięk mają też badania przeprowadzone przez Instytut Gallupa (2012). Ta międzynarodowa agencja badawcza wykazała (na podstawie wyników z lat 2000-2002), że zaangażowany pracownik jest bardziej kreatywny, innowacyjny i częściej wychodzi z nowymi pomysłami i propozycjami rozwiązań problemów zgłaszanych przez klientów.

W 2006 roku Ray Baumruk podał trzy zachowania (tzw. 3S od say, stay, strive), które można zaobserwować u zaangażowanych pracowników, wpływające (potencjalnie w dużym stopniu) na całą organizację:

1. Say: Często taki pracownik staje się adwokatem firmy - będzie bronił jej w dyskusjach, a nawet polecał jej usługi rodzinie i znajomym, czyli potencjalnym nowym klientom.
2. Stay: Dzięki wysokiemu zaangażowaniu pracownik wykazuje chęć pozostania w firmie, nawet gdy pojawi się szansa na zatrudnienie gdzie indziej.
3. Strive: Zaangażowany pracownik będzie starał się, by „jego” przedsiębiorstwo odniosło sukces. Nierzadko będzie gotów włożyć w to dodatkowy wysiłek lub nawet poświęcić temu swój wolny czas.

W jednym z internetowych numerów znanego czasopisma „Forbes” z 2012 roku, Kevin Kurse podkreślił związek między zaangażowaniem pracowników a wartością przedsiębiorstwa. Pojawiło się tam pojęcie „łańcucha korzyści z zaangażowania” (ang. The Engagement-Profit Chain) - procesu odpowiedzialnego za ten stan rzeczy. Zgodnie z tą koncepcją, zainicjowane przez firmę zaangażowanie pracowników prowadzi do zwiększenia jakości i wydajności ich pracy, co z kolei skutkuje wyższą satysfakcją klientów, a tym samym większą sprzedaż. Doprowadzenie do wysokiego poziomu zaangażowania w pracę przełoży się więc ostatecznie na wzrost wartości całego przedsiębiorstwa - lepsze wyniki sprzedażowe zwiększą cenę akcji.

Jak skutecznie badać zaangażowanie?

Badanie zaangażowania pracowników może mieć różną formę, jednak jak pokazuje praktyka, najlepsze efekty dają anonimowe ankiety pracownicze. Już kilkanaście krótkich pytań pozwoli poznać aktualny poziom zaangażowania pracowników. Trzeba jednak pamiętać, żeby nie opierała się wyłącznie na pytaniach zamkniętych - należy dać pracownikom możliwość wyrażenia swojej opinii, np. na temat tego, jak rozumieją misję firmy, czy co ich zdaniem wymaga poprawy.

Niezwykle ważne jest, aby przeprowadzenie badania nie było jednorazową akcją - aby było rzeczywiście skuteczne, badanie zaangażowania pracowników powinno być przeprowadzane cyklicznie. Absolutne minimum to raz w roku, ale najlepiej zdecydować się na nie po każdej zmianie np. w polityce firmy czy jej strukturach. Dzięki temu będzie można od razu ocenić, czy prowadzone działania odniosły zamierzony skutek, jak wpłynęły na środowisko pracy i jak postrzegają je pracownicy.

Dla sprawnego przeprowadzania badań zaangażowania warto sięgnąć po dedykowany system badania zaangażowania - dzięki temu nie tylko szybko i sprawnie rozdystrybuujesz ankietę, ale też otrzymasz wyniki w przejrzystej formie. Pozwoli to łatwiej zidentyfikować obszary wymagające szybkiej interwencji, sprawniej opracować plan dalszego działania, a nawet reagować w czasie rzeczywistym na efektywność prowadzonych działań. Taki system można znaleźć np. w ofercie Enpulse - dzięki niemu nie tylko kompleksowo ocenisz atmosferę w swojej firmie, ale też uzyskasz profesjonalne wsparcie przy wyborze i wdrażaniu koniecznych zmian.

Badanie zaangażowania pracowników - podsumowanie

Chyba nie trzeba nikogo przekonywać, że zaangażowani pracownicy to prawdziwy skarb każdej organizacji. Gdy pracownicy czują się doceniani i mają poczucie wpływu na działanie firmy, nie tylko lepiej wykonują swoją pracę, ale też będą motywować innych pracowników i aktywnie działać na rzecz organizacji. Dzięki odpowiedniemu podejściu do zagadnienia zaangażowania nie tylko zwiększysz skuteczność działań w Twojej firmie, pozwalając pracownikom wykorzystać ich potencjał, doświadczenie i mocne strony, ale też zyskasz lojalną kadrę, która odwdzięczy Ci się zwiększoną sprzedażą. Nie czekaj więc i dołącz do grona firm, które zyskały dzięki większemu zaangażowaniu pracowników!