Przekroczenie limitu transakcji przez MIP – co wolno po złożeniu wniosku o KIP?

MIP a KIP 

Ustawa o usługach płatniczych w art. 4 wskazuje, że działalność w zakresie świadczenia usług płatniczych może być wykonywana wyłącznie przez dostawców usług płatniczych. W katalogu dostawców usług płatniczych wskazuje szereg podmiotów, w tym instytucje płatnicze (krajowe i unijne) oraz małe instytucje płatnicze. 

Wspomniane wyżej podmioty – Krajowa Instytucja Płatnicza (KIP) jak i Mała Instytucja Płatnicza (MIP) - są podmiotami sektora płatniczego i pieniądza elektronicznego, nadzorowanego przez KNF. 

Działalność MIP jest zdecydowanie mniej sformalizowana, niż ma to miejsce w przypadku KIP. Aby można było prowadzić działalność w tej formie wystarczy, że MIP zostanie wpisany do odpowiedniego rejestru. Ponadto, profil działalności MIPu może być hybrydowy i łączyć wykonywanie usług płatniczych z innymi usługami. Wybór tej formy działalności ma jednak wpływ na możliwość świadczenia węższego wachlarza usług płatniczych. MIP nie świadczy bowiem usług z zakresu  inicjowania transakcji lub usług dostępu do informacji o rachunku. Ponadto, zakres działalności MIP ograniczony jest tylko do obszaru Rzeczpospolitej. 

KIP może świadczyć wszystkie usługi wyszczególnione przez ustawodawcę jako usługi płatnicze,  zarówno na terytorium Polski jak i Państw wchodzących w skład EOG.  Możliwość prowadzenia działalności w tej formie jest jednak ściśle reglamentowana. Oznacza to, że przed rozpoczęciem świadczenia usług jako KIP należy uzyskać zezwolenie Komisji Nadzoru Finansowego. Dopiero uzyskanie zgody i wpis do ewidencji KNF umożliwia rozpoczęcia świadczenia usług w tej formie.   

Limity transakcji dla MIP

Istotną cechą charakteryzującą działalność MIP są limity transakcyjne. MIP tak długo może pozostać MIP, jak długo nie przekroczy nałożonych przez ustawę limitów transakcji. Zgodnie z art. 117f ust. 3 Ustawy o usługach płatniczych, średnia całkowitej kwoty transakcji płatniczych z poprzednich 12 miesięcy wykonanych przez małą instytucję płatniczą, w tym przez agentów, za pośrednictwem których świadczy ona usługi płatnicze, nie może przekraczać kwoty stanowiącej równowartość 1 500 000 euro miesięcznie. Ponadto warto zauważyć, że mała instytucja płatnicza świadcząca usługę przyjmowania wpłat gotówki i dokonywania wypłat gotówki z rachunku płatniczego może przechowywać środki pieniężne użytkowników na rachunkach płatniczych użytkowników, przy czym łączna wysokość środków przyjętych dla jednego użytkownika w każdym czasie nie może przekroczyć równowartości w walucie polskiej 2000 euro.

Co dzieje się wówczas, gdy limit, o którym mowa w art. 177f ust. 3 Ustawy, zostanie przekroczony? Wówczas MIP ma dwie możliwości: albo dostosowuje rozmiar prowadzonej działalności do wymogu limitu,  albo w terminie 30 dni składa wniosek o wydanie zezwolenia. 

Rejestracja jako KIP

Wniosek o prowadzenie działalności jako KIP składa się Komisji Nadzoru Finansowego wraz z szeregiem załączników, wskazanych w art. 61 Ustawy o usługach płatniczych, dołączając m. in.:

• statut, akt założycielski albo umowę spółki;
• program działalności i plan finansowy na okres co najmniej trzyletni, z których wynika, że jest w stanie zastosować odpowiednie i proporcjonalne systemy, zasoby i procedury niezbędne do prawidłowego prowadzenia działalności;
• dane pozwalające na ustalenie tożsamości osób zarządzających oraz osób, które bezpośrednio lub pośrednio posiadają znaczny pakiet akcji lub udziałów w spółce. 

Jeżeli KIP zamierza świadczyć usługi inicjowania transakcji płatniczej lub usługi dostępu do informacji o rachunku, jest obowiązana do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z wykonywaną działalnością lub posiadania gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub innego zabezpieczenia roszczeń. Ponadto, zgodnie z art. 64 Ustawy, KIP musi spełniać wymogi kapitałowe oraz szereg innych wskazanych w przepisie wymogów, w tym  w szczególności zbudować system zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej. Na wszystkie wskazane powyżej okoliczności, należy posiadać stosowne dokumenty dowodowe i przedstawić je razem z wnioskiem.  

Okres przejściowy

Od momentu przekroczenia limitu dla MIP- i złożenia wniosku do KNF o rejestrację jako KIP,  do faktycznego udzielenia zezwolenia przez Komisję, może minąć jednak od kilku do nawet kilkunastu miesięcy. Czy w tym czasie działalność MIP ulega zawieszeniu? W jakim reżimie prawnym – dla MIP czy KIP – może działać organizacja?

Wnioskując a contrario z przepisu z art. 177f ust. 3 Ustawy o usługach płatniczych, skoro limitu 15.000 euro nie może przekraczać tylko MIP, po złożeniu wniosku o rejestrację jako KIP podmiot może dokonywać transakcji na wyższą kwotę niż wskazana powyżej. Należy jednak zwrócić uwagę, że przekroczenie możliwe jest tylko wobec limitu z art. 117 f ust. 3 Ustawy dot. średniej całkowitej kwoty transakcji płatniczych z poprzednich 12 miesięcy. W zakresie kwoty środków przyjętych dla jednego użytkownika, z art. 117h ust. 3 Ustawy o usługach płatniczych, limit pozostaje bez zmian i nadal obowiązuje.  

Samo złożenie wniosku nie upoważnia także do dokonywania czynności właściwych działalności KIP. Dopiero po otrzymaniu zezwolenia KNF możliwe jest rozpoczęcie np. świadczenia usług płatniczych transgranicznych. 

Podsumowanie

Pomoc ekspertów jest nieocenionym wsparciem w procesie dostosowywania organizacji działającej jako MIP do wymogów prowadzenia działalności jako KIP. Dlatego też zachęcamy do zapoznania się z poradami przygotowanymi przez doświadczonych prawników, dostępnymi na stronie: https://malainstytucjaplatnicza-mip.pl.