Drugi dom

d Już od maja 2004 r. obywatelom państw Unii Europejskiej będzie łatwiej kupować w Polsce tzw. drugie domy. Taki wniosek można wysnuć po przeczytaniu projektu zmian w ustawie o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, przedstawiony w Sejmie.
Projekt ten precyzuje ostateczny termin uzyskania całkowitej swobody w nabywaniu tego ro-dzaju nieruchomości. Nastąpi to dopiero od 2009 r. Zwolennicy takich zmian polskiego prawa wskazują pożytki, płynące ze zmian: w wyniku liberalizacji zasad obrotu nieruchomościami możliwy jest wzrost inwestycji. Będzie to skutkować zwiększeniem liczby miejsc pracy – obiecują autorzy projektu zmian w ustawie o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.
Przez „drugi dom” projekt rządowy rozumie nieruchomość przeznaczoną pod zabudowę mieszkaniową lub na cele rekreacyjno – wypoczynkowe (nie dotyczy to jednak samodzielnego lokalu mieszkalnego), która nie będzie stanowić, stałego miejsca zamieszkania cudzoziemca. Będą to więc np. domki letniskowe w górach.
Warunki dla cudzoziemca
Nadal zakup nieruchomości przez cudzoziemca byłby możliwy tylko za zezwoleniem ministra spraw wewnętrznych i administracyjnych, jednakże bez obowiązku zdobywania dodatkowych decyzji ministra właściwego do spraw rozwoju wsi. Nadal nie rozstrzygnięto, ile czasu mieliby ci dwaj ostatni na wyrażenie sprzeciwu w każdej konkretnej sprawie: w projekcie jest mowa o 14 dniach od dnia powiadomienia, podczas sejmowej debaty sugerowano wydłużenie tego terminu do 60 dni.
Projekt wprowadza przejrzyste i obiektywne zasady wydawania zezwoleń dla obywateli państw Unii oraz państw pozaunijnych. Otrzymanie zezwolenia byłoby uzależnione od spełnienia jednej z wymienionych w ustawie przesłanek. Wnioskodawca będzie musiał wykazać się więzami z RP, np.: posiadaniem polskiej narodowości lub polskiego pochodzenia, zawarciem związku małżeń-skiego z obywatelem RP, posiadaniem zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony lub na osiedlenie się; członkostwem w organie zarządzającym osoby prawnej lub spółki nieposiadającej osobowości prawnej, kontrolowanej bezpośrednio lub pośrednio przez cudzoziemca; wykonywa-niem na terytorium RP działalności gospodarczej lub rolniczej, zgodnie z przepisami prawa pol-skiego.
Zapowiedź wielkiej debaty
Sejmowa dyskusja była zapewne dopiero początkiem wielkiej debaty na ten temat, bowiem problem wykupu polskiej ziemi jest i był jednym z najbardziej drażliwych podczas wszystkich dyskusji „przedunijnych”. Krytycy rządowego projektu wskazują, że kryteria odnoszące się do narodowości polskiej są dyskryminujące wobec cudzoziemców.
Zwolennicy projektu twierdzą, że należy zdecydowanie polepszyć sytuację prawną przedstawi-cieli Polonii, pragnących powrócić do kraju przodków.
Minister z dodatkowymi uprawnieniami
Podczas obrad sejmowych padały także przestrogi, żeby nie nowelizować obowiązujących od 1920 r. przepisów i nie ułatwiać „masowego wykupu ziem, zwłaszcza na terenach zachodnich”. Szczególne znaczenie nowelizacji polega, jednak głównie na kontroli spółek, które dysponują gruntami (prawem własności lub dzierżawą wieczystą). Projekt wprowadza takie regulacje doty-czące „uszczelniania” ustawy przepisami, które uniemożliwiają jej obejścia. Mają one zapewnić organom naczelnym państwa piecze nad przejmowaniem kontroli przez cudzoziemców nad taki-mi spółkami (z siedzibą na terytorium RP). Minister miałby dodatkowe uprawnienia, m.in. do kontrolowania nabycia udziałów lub akcji spółek holdingowych oraz niektórych posunięć praw-nych, dotyczących kapitału zakładowego. (ał, e)
NA PODDRUKU
Warto wiedzieć
My w Unii Europejskiej
Polska uzyskała podczas negocjacji akcesyjnych kilka okresów przejściowych związanych z kupnem ziemi przez obywateli lub firmy z państw należących do Europejskiego Obszaru Go-spodarczego (EEA), obejmującego wszystkie państwa UE oraz Szwajcarię, Norwegię, Islandię i Liechtenstein.
Oznacza to, że do 30 kwietnia 2009 r. podmioty te nadal potrzebują zezwolenia na nabycie drugiego domu w Polsce. Od tej zasady przewiduje się dwa istotne wyjątki – zezwolenie na naby-cie drugiego domu w okresie od 1 maja 2004 r. do 30 kwietnia 2009 r. nie będzie wymagane od podmiotów z EFA, jeśli legalnie zamieszkają w Polsce przez co najmniej 4 lata lub kupią taką nieruchomość w celu świadczenia usług turystycznych. W przypadku osób i przedsiębiorców spoza EEA nabycie drugiego domu nadal będzie wymagało zezwolenia MSWiA.
Kto skorzysta
Nowe prawo ma też ułatwić uzyskiwanie zezwolenia na nabywanie w Polsce nieruchomości m.in. osobom pochodzenia polskiego lub polskiej narodowości, małżonkom Polaków, jak też osobom, które posiadają zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony lub na osiedlenie się w naszym kraju. Gdy cudzoziemiec kupił już sobie mieszkanie – to będzie mógł nabyć np. garaż lub miejsce postojowe bez konieczności starania się o zezwolenie MSWiA.