Instalacja przeciwprzepięciowa - żeby nas piorun nie "zranił"

Ponieważ prawdopodobieństwo, że piorun dosięgnie naszej nieruchomości nie jest zbyt duże, większość domów jednorodzinnych może nie mieć zewnętrznej instalacji odgromowej. Musi ona być zamontowana tylko na budynkach o wysokości ponad 15 metrów.

Nie zawsze jednak doceniamy ryzyko wyładowań w bliskim sąsiedztwie zabudowań. Nie potrafimy też wyobrazić sobie skutków takiego wyładowania dla instalacji oraz dla sprzętu elektronicznego w domu.


Żeby je zminimalizować, nasz dom powinniśmy wyposażyć w wewnętrzną instalację przeciwprzepięciową. Z szacunkowych badań wynika jednak, że około 70 proc. domów takich zabezpieczeń nie posiada... Chociaż zagrożenie istnieje we wszystkich.

W wyniku przepięcia (będącego skutkiem wyładowań elektrycznych, ale nie tylko) mogą zostać uszkodzone przewody instalacji elektrycznej. Przebicie izolacji może doprowadzić do uszkodzenia silników, cewek i transformatorów w urządzeniach elektrycznych.


Zniszczony może zostać telewizor, komputer, magnetowid, programator ogrzewania i wszelki inny sprzęt gospodarstwa domowego. Wreszcie przepięcie nieodwracalnie może zniszczyć nam może system informatyczny, alarm przeciwpożarowy, antywłamaniowy, jak też wszelkie urządzenia sygnalizacyjne.


Co ważne - tak samo dobre zabezpieczenia wewnętrzne należy stosować też wtedy, gdy budynek wyposażony jest w zewnętrzną instalację odgromową, jak i wówczas, gdy jej nie ma. A ochrona przed przepięciami powinna obejmować wykonanie połączeń wyrównawczych oraz zainstalowanie aparatury zapewniającej ochronę strefową.


Do ochrony strefowej mogą posłużyć standardowe ochronniki klasy B,C i D albo ochronniki nowej generacji klasy C, które chronią przed przepięciami nawet do 1,5 kV, co zazwyczaj wystarczy do zabezpieczenia sprzętu AGD i RTV.

Typowa zewnętrzna instalacja odgromowa składa się ze zwodów (służą do przyjęcia uderzenia pioruna; znajduje się zwykle na najwyższych punktach dachu), przewodów odprowadzających, przewodów uziemiających i uziomów (odprowadzają do ziemi prąd piorunowy).


Cena takiego zestawu zależy od rodzaju materiału i od ceny robocizny. Można jednak te koszty nieco obniżyć, wykorzystując na przykład zbrojenie ścian i fundamentów żelbetowych jako elementy instalacji odgromowej. Można wtedy połączyć metalowe zbrojenia ścian ze zwodami na dachu i ze zbrojeniem stóp fundamentowych.


Stopa jest wówczas uziomem naturalnym. Uziomem takim może też być metalowy rurociąg w pobliżu budynku. Z kolei naturalnym zwodem może być metalowe pokrycie dachu.

Jeśli nasz dom nie jest wyposażony w kompleksową ochronę odgromową powinniśmy w czasie burzy pozamykać okna i drzwi i nie zbliżać się na odległość mniejszą niż 1 metr do instalacji elektrycznej i telekomunikacyjnej oraz do urządzeń, które instalacje te zasilają. Wskazane jest także wyłączenie z sieci takich urządzeń, jak telewizor czy komputer. Nie powinniśmy się też wtedy golić, suszyć włosów i odkurzać mieszkania.