Wierzba energetyczna się nie opłaca. Rolnicy likwidują plantacje

Ilu mieszkańców naszego województwa uprawia na swoich polach wierzbę energetyczną? Dokładnie nie wiadomo. Z danych Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Końskowoli wynika, że w ubiegłych latach uprawą wierzby zajmowało się na Lubelszczyźnie około 30 plantatorów.

– Przy czym plantacje miały areał od 0,2 ha do 35 ha – mówi Jan Dobrzański, główny specjalista ds. energetyki, infrastruktury technicznej i energii odnawialnej w Urzędzie Marszałkowskim w Lublinie. – Były one zakładane w gminach Radzyń Podlaski, Łęczna, Sułów, Zamość, Milanów, Wohyń, Rokitno.

Na Lubelszczyźnie zakładano też plantacje produkcyjne m.in. w okolicach Zamościa. – Ale zbioru wierzby zaniechano ze względu na niską cenę zrębka. Obecnie to około 120 zł za tonę – dodaje Dobrzański. – Z części plantacji pozyskuje się wiklinę dla innych celów niż energetyczne.

Rolnicy rezygnują z uprawy wierzby nie tylko z powodu niskiej opłacalności takich upraw. – Uprawiam wierzbę od dziesięciu lat na blisko 12 hektarach, ale powoli będę się z tego wycofywał – mówi Bartosz Ilczuk z Milanowa. – Wierzbę posadziłem na łąkach i mam problem ze zbiorem. Co roku pole jest zalewane i nie mam jak dojechać, by zebrać zbiór. Poza tym to uprawa na granicy opłacalności. Tyle dobrego, że mam opał na własny użytek – dodaje.

Teoretycznie do takiej uprawy potrzebny jest specjalistyczny sprzęt. W praktyce rolnicy świetnie radzą sobie też bez niego. – Mam przerobioną sieczkarnię do kukurydzy i tym koszę. Od razu są zrębki. A jak wierzba przerośnie, to wtedy ścinam ręcznie – tłumaczy rolnik z powiatu parczewskiego.

Według specjalistów, przy tego rodzaju uprawie, opłacają się tylko duże plantacje. – 15 hektarów to minimum – tłumaczy inż. Leszek Telec, dyrektor Rolniczego Zakładu Doświadczalnego IUNG-PIB "Kępa” w Sadłowicach, gdzie w ubiegłym roku posadzono wierzbę na 20 ha.

Mówi się, że wierzba urośnie na każdej glebie. Nie do końca jest to prawda. – Musi być wilgoć. Ale jednocześnie nikt na III klasie gleby nie posadzi wierzby, bo będzie wolał posiać zboże – dodaje Telec.
Nowych plantacji nie przybywa także z innego powodu. – Na pewno, nie bez znaczenia jest też fakt, że nie ma już dopłat do produkcji roślin energetycznych – mówi specjalista z Urzędu Marszałkowskiego.

Od 2010 r. rolnicy uprawiający wierzbę mogą otrzymać jedynie płatność podstawową. W ubiegłym roku było to 327 zł za ha.

* Gatunek szybko rosnący, o wysokim potencjale produkcyjnym biomasy, dlatego został uznany za bardzo dobre wieloletnie źródło energii odnawialnej.
* Wierzba jest najefektywniejszą z roślin wykorzystywaną do oczyszczania gleby z metali ciężkich. Plantacje wierzby mogą utylizować stałe osady ściekowe z oczyszczalni. Korzenie wierzby wychwytują ponad 80 proc. zanieczyszczeń.
* Wierzba wiciowa jest jedną z najważniejszych wierzb koszykarskich, używana jest także na faszynę (umacnianie brzegów zbiorników wodnych) (AM)