Świętowali powrót religii na Ukrainę (relacja, zdjęcia)

Uroczystości były połączone z 20-leciem biskupiej posługi ordynariusza diecezji łuckiej, ks. bpa Marcjana Trofimiaka. – Do 1991 roku na tych terenach nie było księży ani kościołów – wspomina bp Trifimiak. – Marzyliśmy, by mieć choć jednego biskupa na Ukrainie, o powołaniu seminarium duchownego nie było mowy. Wierni modlili się w prywatnych domach.

Tamte czasy pamięta doskonale Danuta Rowieńska z Łucka.

– Spotykaliśmy się na modlitwie u naszej rodaczki, nie wiedzieliśmy jakie pieśni śpiewać, w końcu ktoś nam z Polski przywiózł tekst i melodię "Czarnej Madonny”, która jest do tej pory u nas najpopularniejszą pieśnią religijną – opowiada pani Danuta. – Później ks. bp Trifimiak zaczął do nas przyjeżdżać z Krzemieńca. Do katedry nie mieliśmy jednak wstępu, bo tam władza radziecka urządziła muzeum ateizmu.

Muzeum Historii, Religii i Ateizmu w siedemnastowiecznej świątyni powstało w latach 70. ub. wieku. – Pamiętam, że była tam kopuła z podobizną Gagarina – wspomina Rowieńska.

Przewodnicy oprowadzający wycieczki śmiali się podobno, że wybitny radziecki kosmonauta była w kosmosie, ale Boga nie widział. Na ścianach nie brakowało rysunków stawiających w złym świetle duchownych, którzy na przykład oszukują i okradają wiernych.

Na jesieni 1990 roku księżą otrzymali zgodę na odprawianie nabożeństw w bocznej nawie kościoła, a w następnym roku przystąpili do adaptacji "pomuzealnej” świątyni na potrzeby wiernych.

– Teraz widzimy, jak w ciągu tych 20 lat wszystko się zmieniło: na Ukrainie mamy biskupów w 7 diecezjach, 3 seminaria duchowe, odradzają się zakony – cieszy się ordynariusz diecezji łuckiej. – Dzięki temu systematycznie przybywa nam kapłanów. Remontujemy bądź budujemy świątynie.

Przyszedł okres stabilizacji i tworzenia struktur parafialnych. W tej chwili w naszej diecezji jest ich już 33.
Na Wołyniu wzniesiono ostatnio kościoły katolickie w Torczynie, Tomaszhorodzie, Kostopolu i Kamieniu Koszyrskim. Trwa budowa nowej świątyni w Nowowołyńska.

– Walczymy o polskość i wiarę, bo po mordach dokonanych przez banderowców mało Polaków zostało na tych terenach – nie kryje Sergiusz Prokopiuk, neurolog i wiceprezes Koła Lekarzy Polskich przy Stowarzyszeniu Kultury Polski im. Ewy Felińskiej w Łucku. – Ja byłem chrzczony w "podziemiu”, ale w ciagu ostatnich 20 lat dużo się zmieniło. Kościół jest dla nas całym życiem.

Na uroczystościach w katedrze łuckiej nie mogło zabraknąć proboszcza parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Hrubieszowie.

– Bo sąsiedztwo zobowiązuje – powiedział nam na miejscu ks. prałat Andrzej Puzon. – Pamiętam, że 20 lat temu pospieszyliśmy z pomocą duchownym z Łucka i – gdy po latach otwierali świątynię – ufundowaliśmy m.in. kielich i tabernakulum. Nie zapominamy do tej pory o biednych, organizujemy dla dzieci z Wołynia kolonie, wysyłamy dary. Zapraszaliśmy księdza biskupa i innych kapłanów do Hrubieszowa, a nasi wierni z rozczuleniem słuchali ich kazań. Teraz ten kościół oddycha już innymi płucami.

Ojciec Święty Jan Paweł II reaktywował hierarchię Kościoła rzymskokatolickiego na Ukrainie 16 stycznia 1991 roku, mianując biskupów dla tych terenów. Był wśród nich ks. Marcjan Trofimiak, powołany na stanowisko lwowskiego biskupa pomocniczego.

Sakrę biskupią przyjął 2 marca 1991 roku z rąk arcybiskupa Mariana Jaworskiego. W 1996 roku reaktywowano diecezję łucką. Od 1998 roku jej ordynariuszem jest bp Trofimiak, który urodził się 64 lata temu w miasteczku Kozowa na Żytomierszczyźnie.

W 1969 roku wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Rydze na Łotwie. Po uzyskaniu święceń kapłańskich przez 17 był proboszczem jedynej ocalałej parafii z dawnej diecezji łuckiej w Krzemieńcu, obsługując jednocześnie pozostających bez opieki katolików w parafiach obwodów wołyńskiego, tarnopolskiego, równieńskiego i chmielnickiego.

Dzięki jego staraniom udało się po 1989 roku zrejestrować nowe parafie i odzyskać świątynie.

Katedra pod wezwaniem Świętych Apostołów Piotra i Pawła to kościół pojezuicki. Budowę zakończono w 1640 roku. Po zniesieniu zakonu Jezuitów kościół podlegał Komisji Edukacji Narodowej. W 1787 roku został dokładnie przebudowany i otrzymał dzisiejszy wygląd. W tym samym roku biskup Łucki Kasper Cieciszewski zamienił go na katedrę.

W 1948 roku zamknięto świątynię w związku z likwidacją działalności Kościoła na tych terenach. W katedrze mieścił się magazyn artykułów gospodarczych. W latach 1970–76 doszło do jej rekonstrukcji i przystosowania dla potrzeb Muzeum Historii, Wiary i Ateizmu.

W 1991 roku w 375 rocznicę założenia fundamentów i po 45 latach dewastacji katedrę dostosowano do kultu religijnego. Poświęcenia dokonał 29 czerwca biskup lwowski Rafał Kiernicki.