Unia Europejska dała prawie 8 mln. Parafia dołoży resztę. Kolegiata będzie odnowiona

– Niezbędną dokumentację do rozpoczęcia tej inwestycji przygotowywaliśmy trzy lata – mówi ks. Czesław Grzyb, proboszcz parafii katedralnej p.w. Zmartwychwstania Pańskiego i św. Tomasza Apostoła w Zamościu. – Pieniądze udało się z UE pozyskać. To co zniszczyli zaborcy, zostanie naprawione!

Zamojska katedra (budowana jako kolegiata) jest jednym z najważniejszych w Polsce zabytków z przełomu XVI i XVII w.

Świątynię ufundował założyciel Zamościa, kanclerz Jan Zamoyski, według projektu Bernardo Morando, wybitnego włoskiego architekta. Kościół pełnił m.in. funkcje reprezentacyjne, był bogato zdobiony i miał wspaniały wystrój (do dziś zachowało się m.in. XVIII-wieczne, srebrne tabernakulum).

Tutaj ordynaci składali uroczyste przysięgi, zapraszali dostojnych gości, fundowali ołtarze, wieszali obrazy (zamawiane m.in. u Tintoretta), a po śmierci ich doczesne szczątki składano w podziemiach kryptach.

Taka świątynia nie podobała się rosyjskim zaborcom. W latach 1824-26 doszło do jej "przebudowy”.

Prace nadzorował sam książę Konstanty. Usunięto m.in. herby Zamoyskich, przebudowano fasady, zburzono attyki, zamalowano polichromie i m.in. usunięto epitafia.

– Świątynia wróci do dawnego kształtu – tłumaczy ks. Grzyb. – Remont pochłonie ok. 11 mln 247 tys. zł. Ponad 7,8 mln zł udało nam się pozyskać z UE. Resztę dopłaci parafia.

Roboty rozpoczną się wiosną i potrwają do listopada 2012 r.

Dach katedry zostanie podniesiony o kilka metrów i pokryty ceramiczną dachówką. Pojawi się na nim niewielka sygnaturka.

Zrekonstruowane zostaną także unikatowe attyki i zrzucone przez zaborców zdobienia. Zaplanowano też m.in. wymianę okien. Nie tylko parafianie się cieszą.

– Ten fragment Starego Miasta już wygląda reprezentacyjnie – podkreśla Karol Garbula, rzecznik prezydenta Zamościa. – Obok Katedry stanął pomnik Jana Zamoyskiego oraz m.in. odremontowano bramę Szczebrzeską. Niebawem powstanie też Muzeum Fortyfikacji, a za jakiś czas odnowiony będzie także dawny pałac Zamoyskich…. Dlatego chcemy stworzyć na ul. Akademickiej deptak.

Magistrat planuje zamknąć trakt dla aut od ul. Królowej Jadwigi do Bramy Szczebrzeskiej. Najpierw jednak trzeba zorganizować odpowiedni objazd.

– Remont ul. Królowej Jadwigi i ul. Podgroble ruszy już w tym roku – zapewnia Garbula.