Dawna siedziba biskupów łuckich w Janowie Podlaskim będzie czterogwiazdkowym kompleksem hotelowo - konferencyjnym. Na razie jest tu jednak plac budowy. XVIII-wieczny zabytek odzyska swój barokowy blask na początku 2016 roku.
Historia zostaje
Prace ruszyły w lipcu ubiegłego roku. Wcześniej jednak, przed ekipą budowlaną był tu archeolog. Co odkrył? Kilkadziesiąt tysięcy fragmentów potłuczonych naczyń glinianych, kafli piecowych, butelek szklanych, metalowych ozdób i monet. Ale nie to jest najcenniejsze.
- Trafiliśmy na fundamenty XV-wiecznej budowli. Był to tzw. zamek górny, a pod nim zabudowania mieszkalne i gospodarcze zamku dolnego wraz z kościołem - wyjaśnia archeolog Mieczysław Bienia. Eksponaty trafią do salki muzealnej, która powstanie na terenie kompleksu.
Pod koniec XVI wieku Janów spustoszyły liczne pożary. Najprawdopodobniej jeden z nich dotarł na zamek biskupi. Obiekt został zasypany, a wzgórze zamkowe podniesiono o ok. trzy metry. Dopiero w XVIII wieku na tym poziomie wybudowano nową siedzibę biskupów łuckich, której pozostałości przetrwały do dziś. Chodzi o dwie oficyny, wschodnią i zachodnią, które zostaną połączone korpusem głównym.
- Chcemy zachować historyczny charakter obiektu. Dlatego najpierw wzmocniliśmy fundamenty zabytkowych oficyn. Teraz rozpoczynamy roboty konstrukcyjne przy głównym korpusie zamku - mówi Paweł Grochowski z zarządu spółki Arche, której prezesem jest jego ojciec Władysław Grochowski. Na co dzień mieszka na terenie gminy Trzebieszów w województwie lubelskim. - Te strony nie są mi obce, lubię te okolice. Dlatego staram się działać również lokalnie - tłumaczył przed rokiem prezes Arche.
Współczesność nie zaszkodzi
Inwestycję nadzoruje też Jan Maraśkiewicz, konserwator zabytków z Białej Podlaskiej.
- Widać tu ogromny pietyzm - chwali. - Zamek z pewnością nabierze rozmachu. Mam nadzieję, że zabytek dobrze wpisze się w nowy kontekst przestrzenny.
Główny architekt, Piotr Szaroszyk z Warszawy zapewnia, że nie ma tu miejsca na architektoniczne fantazje. - To raczej rekonstrukcja historycznego modelu zamku. Zachowujemy późny barokowy styl obiektu i nadajemy wnętrzu XXI-wieczną funkcję - tłumaczy Szaroszyk, który na swoim koncie ma m.in. projekt stołecznego hotelu Sheraton przy Placu Trzech Krzyży.
Wiadomo też, jak zagospodarowany będzie teren wokół dawnej rezydencji biskupów łuckich. - Stworzenie współczesnego kompleksu parkowo-krajobrazowego na prawie 50 hektarach to wyzwanie - nie ukrywa Piotr Szaroszyk. Powstanie tu m.in. 15-hektarowy zbiornik wodny. - Natomiast park pozostanie w zgodzie z ekologiczno-wiejskim charakterem okolicy i jednocześnie będzie uzupełnieniem barokowego założenia zamkowego. Oprócz jeziora, znajdzie się tu ogród włoski i kompozycje roślinne przypominające wiejskie pola.
Turyści przyjadą
Inwestycja ma być gotowa w 2016 roku, ale miejscowe władze już teraz patrzą na to miejsce z wielką nadzieją. Jak się okazuje, również gospodarczą.
- Liczę na to, że do Janowa Podlaskiego będą przyjeżdżać nie tylko ludzie biznesu, ale także turyści - mówi starosta bialski Tadeusz Łazowski. - Przecież w latach swojej świetności miejscowość liczyła 5 tys. mieszkańców, było tu pięć kościołów, ostatnie lata swojego życia spędził tu biskup Adam Naruszewicz - opowiada Łazowski, prywatnie pasjonat historii regionu.
Paweł Grochowski zapewnia, że ofertą nowego obiektu już teraz interesują się klienci, również spoza Polski. Chodzi m.in. o hodowców koni arabskich, którzy co roku w sierpniu zjeżdżają do Janowa Podlaskiego na słynną aukcję Pride of Poland. Jej stałą bywalczynią jest m.in. Shirley Watts, żona legendarnego perkusisty zespołu The Rolling Stones. Wattsowie na nocleg najchętniej zatrzymują się u Lucyny i Arkadiusza Okoniów w Zaborku k. Janowa. W 2016 r. będą już mogli przenocować na zamku u biskupów. Zatrudnienie ma tu znaleźć ok. 100 osób.
Od biskupów do Arche
XVIII-wieczny zamek biskupów łuckich przez ostatnie lata popadał w ruinę. Po wojnie należał do Skarbu Państwa. W późniejszych latach nieruchomość przejął kościół, a następnie kuria sprzedała ją osobie prywatnej, która mimo obietnic zamku nie wyremontowała. Dopiero kilka lat temu Władysław Grochowski, prezes Arche, nabył zabytek i w 2013 roku zaczął rewitalizację. Spółka od ponad 20 lat zajmuje się głównie działalnością deweloperską. Na swoim koncie ma też rewitalizację XIX-wiecznego pałacu w Łochowie pod Wyszkowem w woj. mazowieckim, gdzie obecnie działa hotel
Lubelskie gwiazdki
Kompleks hotelowo-konferencyjny w Janowie Podlaskim będzie dziesiątym czterogwiazdkowym obiektem w woj. lubelskim. Na terenie powiatu bialskiego działa jeszcze Dwór Droblin k. Leśnej Podlaskiej. To odrestaurowana szlachecka posiadłość z końca XVI wieku, w której mieści się ośrodek hotelarsko-rekreacyjny