Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
(fot. Bożena Lebioda)
Borzechów położony jest po obu stronach rzeki Chodelki. W części wschodniej rzeczka rozgałęzia się na dwie odnogi, nad którymi położone są: Kolonia Borzechów – od północy i Kępa Borzechowska, które kiedyś określano razem jako Borzechów. Zobaczmy jak wyglądał Borzechów na początku lat 90.
Pomiędzy dwiema częściami Borzechowa, Borzechowem północnym i południowym znajduje się dolina rzeki, natomiast na południe i północ od gospodarstw rozciągają się pola uprawne i lasy. Nazwa wsi wywodzi się od staropolskiego imienia „Borzech”, a forma dzierżawcza oznacza „własność Borzecha”. W ciągu XV w. we wsi - wymienianych było kilkunastu dziedziców. Dzieje Borzechowa z XVI i XVII w. są prawie nieznane. Teren ten bardzo długo należał jednocześnie do kilku właścicieli, a część ziem była wydzierżawiona. W 1787 r. było we wsi 180 dorosłych mieszkańców, w tym 8 Żydów. W 1799 Tomasz Dłuski wydzierżawił swoją część Jackowi Brzozowskiemu i Kajetanowi Hryniewieckiemu. Zrobiono wtedy inwentarz wydzierżawianej części wsi i na tej podstawie można wnioskować że cała wieś łącznie musiała być w tym czasie już dość rozbudowaną jednostką, z zabudowaniami zgrupowanymi jak współcześnie – po obu stronach rzeki. W połowie XIX w. właścicielką dóbr była Marianna Łączyńska. W 1905 r. wyodrębnia się już oddzielnie Borzechów i Borzechów Kolonię, tak samo rozbudowane. Borzechów liczył 95 siedlisk i 306 mieszkańców. Wieś posiadała kaplicę rzymskokatolicką i młyn. W Borzechowie Kolonii było 95 siedlisk oraz 307 mieszkańców, tu też znajdowały się całe grunty dworskie.
Ośrodek dworski nie funkcjonował jako siedziba dziedziców już na początku XX w. Majątek rozparcelowano a dwór zniszczono przed I wojną światową. W czasie I wojny światowej na terenie Borzechowa zatrzymała się linia frontu austriacko – rosyjskiego. W czasie II wojny światowej wieś nie poniosła większych strat. Po wojnie w 1957 r. zelektryfikowano wieś i wybudowano szkołę, lecznicę dla zwierząt, strażnicę OSP, pocztę, zlewnię mleka, sklep, bazę Gminnej Spółdzielni, ośrodek zdrowia i aptekę. Wieś ma charakter „łańcuchówki” ciągnącej się po obu stronach drogi przebiegającej wzdłuż rzeki Chodelki. Układ przestrzenny wsi to te dwie drogi biegnące po obu stronach rzeki, wzdłuż których rozwijała się zabudowa. W miejscach, gdzie drogi te przecinają się z głównym szlakiem komunikacyjnym Bełżyce – Wilkołaz, widoczne są rozszerzenia dróg o charakterze placów.
źródło Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Lublinie
