Bliny gryczane
Składniki: 25 dag mąki gryczanej, 25 dag mąki pszennej, 1 l mleka, 5 dag drożdży, 5 jajek, 10 dag masła, 1 łyżeczka cukru, sól, tłuszcz do smażenia.
Wykonanie: połączyć oba gatunki mąki, przesiać, zalać wrzącym mlekiem, wymieszać. Rozetrzeć drożdże z cukrem, stopić masło, oddzielić żółtka od białek. Ubić pianę na sztywno. Dodać do mąki wraz z żółtkami, posolić, odstawić do wyrośnięcia.
Wlać ciasto na małą patelnię i usmażyć z obu stron na złoto. Podawać z kwaśną śmietaną lub śmietaną ubitą z cukrem.
Gołąbki
Składniki: 40 dag kaszy gryczanej, 1 główka kiszonej kapusty, 25 dag grzybów, 15 dag kiełbasy, 10 dag wędzonej słoniny, natka pietruszki, sól, pieprz, bulion warzywny. Na sos: 2 suszone grzyby, 5 pieczarek, 1 cebula, sól, pieprz.
Wykonanie: grzyby namoczyć na noc. Nazajutrz ugotować do miękkości razem z pieczarkami. Kapustę sparzyć, rozdzielić liście. Kaszę ugotować na półsypko. Następnie wymieszać z drobno pokrojonymi pieczarkami, podsmażoną kiełbasą, słoniną i natką. Doprawić solą i pieprzem. Farsz układać na liściach kapusty i zwijać gołąbki. Na dnie rondla ułożyć pozostałe liście kapusty. Podlać bulionem, dusić do miękkości. Posiekane borowiki, pieczarki doprawić drobno posiekanym czosnkiem i cebulą, solą i pieprzem, dodać listek laurowy, podlać wodą, w której moczyły się grzyby. Po 10 minutach zaprawić mąką, polać gołąbki na półmisku.
Hreczniaki kresowe
Składniki: 25 dag kaszy gryczanej, 15 dag białego sera, 15 dag sera żółtego, 2 jaja, łyżka tłuszczu, 2 łyżki posiekanej natki pietruszki, 5 dag tartej bułki, pieprz, sól; olej do smażenia.
Wykonanie: kaszę ugotować na sypko. Razem z serami przekręcić przez maszynkę, wymieszać z jajami i natką. Doprawić do smaku solą i pieprzem. Uformować małe kotleciki, obtoczyć je w tartej bułce i usmażyć na oleju. Podawać z bukietem smakowitych surówek.
Kasza z grzybami
Składniki: 30 dag kaszy gryczanej, 20 dag suszonych grzybów, 1 czerwona papryka, 2 cebule, bulion warzywny, oliwa, sól, pieprz, natka pietruszki.
Wykonanie: grzyby namoczyć na 2 godziny, ugotować i posiekać. Kaszę ugotować w bulionie. Na oliwie podsmażyć posiekaną cebulę, paprykę i czosnek, dodać grzyby, poddusić i wymieszać z kaszą.
Do suszonych grzybów, które nadają kaszy gryczanej fantastyczny smak, warto dodać kilka pieczarek lub boczniaków. Do kaszy gryczanej bardzo pasują panierowane kapelusze pieczarek lub boczniaki usmażone jak schabowe. Boczniaki płuczemy, odciskamy z wody, lekko rozbijamy, panierujemy w jajku i bułce. Rewelacja.
Kaszanka po motycku
Składniki: kilogram dobrej kaszanki z kaszy gryczanej w naturalnej osłonce, 4 cebule, 15 dag wędzonki, sól, pieprz.
Wykonanie: najpierw trzeba z kaszanki ściągnąć skórkę. Pokroić w drobne kwadraciki. I przesmażyć z wędzonką pokrojoną w kostkę. Dodać posiekaną cebulkę. Po kilku minutach kaszankę pokrojoną w plastry. Doprawić solą z pieprzem. Smażyć kilka minut.
Kaszanka prosto z patelni najlepiej smakuje ze świeżym, razowym chlebem i odrobiną chrzanu. Kiedy odsmażymy ją na drugi dzień, świetnie smakuje z ziemniakami z wody i surówką z kiszonej kapusty.
Kiełbaski z kaszy gryczanej
Składniki: 4 szklanki kaszy gryczanej, 6 szklanek wody, 3 wędzone skórki z boczku, 15 dag słoniny, 2 cebule, 2 łyżeczki z masła, 15 dag boczku pieczonego, sól, naturalne osłonki na kiełbasy.
Wykonanie: kaszę podsmażyć na maśle. Do wrzącej wody dodać sól i wędzone skórki z boczku. Wsypać kaszę i gotować do zagęszczenia. Następnie wsypać kaszę do prodiża i uprażyć. Doprawić kaszę cebulą przesmażoną na słoninie i boczku, dodać zmielone skórki wędzone. Doprawić do smaku, ewentualnie dodać pieprz. Napełnić osłonki, wędzić godzinę w olszynowym dymie. Do podstawowego farszu można dodawać składniki według uznania - na przykład sarninę.
Krupnik gryczany po kazimiersku
Składniki: 30 dag żołądków drobiowych, 20 dag suszonych grzybów, 2 pietruszki i 3 marchewki pokrojone w kostkę, 20 dag kaszy gryczanej, 15 dag białej fasolki, sól, pieprz, ziele angielskie, liść laurowy.
Wykonanie: fasolkę namoczyć na noc. Żołądki pokroić w kostkę, podsmażyć. Ugotować wywar z warzyw i żołądków, dodać wcześniej namoczone i pokrojone grzybki oraz fasolkę. Na sam koniec dodać kaszę. Gdy wszystko będzie miękkie - doprawić solą i pieprzem. Wrzucić fasolę, zagotować.
Piróg biłgorajski według Makłowicza
Robert Makłowicz przygotował piroga podczas kręcenia Podróży kulinarnych w Obszy koło Biłgoraja. Oto oryginalny przepis.
Składniki: 3 szklanki mąki, 1 kostka masła, 20 g drożdży, szczypta proszku do pieczenia, 1 łyżeczka cukru, 700 g ziemniaków, 500 g kaszy gryczanej, 350 g sera twarogowego, 1 szklanka śmietany, 5 jaj, 1 łyżka smalcu, sól, pieprz.
Wykonanie: najpierw trzeba zrobić farsz. Czyli ziemniaki ugotować, odlać wodę, zostawiając trochę na dnie. Utłuc, wsypać kaszę gryczaną, dodać smalec, pozostawić na małym ogniu, pod przykryciem, aż kasza napęcznieje i zmięknie. Dodać pokruszony ser, przyprawić solą i pieprzem ziołowym, wymieszać. Dodać śmietanę i jajka, wymieszać.
Ciasto: drożdże należy rozkruszyć w miseczce, dodać proszek do pieczenia, szczyptę soli, odrobinę cukru, śmietanę, dokładnie wymieszać. Mąkę wysypać na stolnicę, dodać masło, przesiekać je z mąką, dodać śmietanę z drożdżami. Wyrobić gładkie ciasto. podzielić je na pół, jedną częścią wyłożyć dno i boki wysmarowanej masłem formy. Wyłożyć nadzienie na ciasto, przykryć drugim płatem ciasta, posmarować jajkiem i wstawić do pieca na 1 godzinę i 40 minut.
W międzyczasie trzeba przygotować sos kurkowy: cebulę posiekać, zrumienić na maśle, wrzucić posiekane kurki. Dodać około łyżeczki mąki, wlać trochę bulionu, dodać 30% śmietankę, chwilę pogotować, aby śmietanka zagęściła się, po czym wlać trochę białego wytrawnego wina. Doprawić solą i pieprzem. Upieczony piróg podawać z sosem z kurek, lub z gęstą kwaśną śmietaną.
Pierogi z kaszą gryczaną
Utarło się, że pierogi to typowe danie kuchni staropolskiej, bo w Polsce pierogi wymyślono. Okazuje się, że ojczyzną pierogów są Chiny. Do Europy zostały przywiezione przez podróżnika Marco Polo. Słowo „pierogi” pojawiło się w polszczyźnie dopiero w XVII wieku. Według słownika Aleksandra Brucknera to pozostałość z prasłowiańskiego słowa pir, oznaczającego biesiadę oraz nazwę ciasta obrzędowego. Kiedyś pierogi pieczone były tylko z okazji świąt. Każde święto miało swój pieróg.
Jak zrobić pierogi gryczane? Dwie szklanki kaszy gryczanej wypiec na sypko, dodać 2 drobno posiekane cebule usmażone na smalcu lub maśle oraz 15 dag przesmażonej słoniny. Doprawić solą i pieprzem. Do nadzienia można dodać 20 dag przetartego białego sera. Po ulepieniu i ugotowaniu polać masłem lub słoniną ze skwarkami. I kwaśną śmietaną.
Zrazy kresowe
Zrazy mogą mieć w środku różne niespodzianki. Ale zawsze ważny jest w zrazach smakowity sos, który powstaje podczas duszenia.
Składniki: 70 dag mięsa wołowego, 15 dag chudej szynki wędzonej, 2 ogórki kiszone, kostka rosołowa, 2 łyżki mąki pszennej, olej, sól, pieprz, musztarda, 40 dag kaszy gryczanej.
Wykonanie: wołowinę pokroić na plastry, zbić tłuczkiem, przyprawić solą i pieprzem, posmarować musztardą. Szynkę i ogórki pokroić w słupki i zawijać w plastry mięsa. Zrazy obtoczyć w mące, obsmażyć na rozgrzanym oleju, ułożyć w rondlu, podlać wodą, dodać kostkę rosołową, wstawić do piekarnika i dusić 40 minut. Kaszę gryczaną ugotować na sypko w osolonej wodzie. Podawać zrazy z kaszą i sosem spod pieczenia.