Lublin: Obchody rocznicy stanu wojennego. Zobacz program

Obchody rozpoczną się we wtorek rano oficjalnym złożeniem kwiatów przed pomnikiem Wdzięczności przy Drodze Męczenników Majdanka. Od godziny 11 po centrum miasta zaczną chodzić patrole piesze ZOMO. W samo południe rozpocznie się rekonstrukcja ataku na siedzibę Solidarności przy ulicy Królewskiej.

– To były jedne z pierwszych działań władzy w dniu wprowadzenia stanu wojennego w Lublinie – mówi Marian Król, przewodniczący Zarząd Regionu Środkowowschodniego NSZZ "Solidarność” w Lublinie.
Świat o nas nie zapomniał

O godzinie 13.30 na Placu Litewskim zostanie otwarta wystawa "Wasza Solidarność – nasza wolność” przygotowana przez lubelski oddział Instytut Pamięci Narodowej o reakcjach emigracji polskiej i świata na wprowadzenie stanu wojennego. Tuż po otwarciu wystawy na telebimie odbędzie się projekcja dokumentalnego programu wyemitowanego przez amerykańską telewizję w styczniu 1982 r. w wyrazie protestu wobec wprowadzenia stanu wojennego.

– Na apel prezydenta Reagana, wyemitowano półtoragodzinny program zatytułowany "Let Poland be Poland”, nawiązujący do słów piosenki przebywającego w tym czasie na tournée w USA i Kanadzie Jana Pietrzaka "Żeby Polska była Polską” – wyjaśnia Agata Fijuth z lubelskiego oddziału IPN.

– W programie, oprócz słów poparcia, jakie płynęły pod adresem Polaków ze strony premierów i prezydentów (w tym Margaret Thatcher, Ronalda Reagana, Françoisa Mitteranda, Wilfrieda Martensa czy Helmuta Schmidta), pojawiły się tak ważne osoby związane z kulturą jak ludzie filmu Glenda Jackson, Max von Sydow, Kirk Douglas, Orson Welles, Henry Fonda czy wreszcie Czesław Miłosz, który odczytał po polsku i po angielsku swój wiersz "Który skrzywdziłeś człowieka prostego...”

W godzinach 9.30–12 odbędzie się Historyczna Gra Miejska "13 grudnia” przygotowana przez ZHR Lubelski Hufiec Harcerzy "Baszta” i lubelski IPN (zapisy w godz. 9.30–10.00, namiot ZHR na pl. Litewskim. Do gry zaproszone są grupy co najmniej 3-osobowe w wieku min. 14 lat).

Filmy i warsztaty

Pomiędzy godziną 15 a 16 odbędzie się kolejna inscenizacja walk ulicznych. Natomiast o godzinie 17 Ośrodek "Brama Grodzka – Teatr NN” zaprasza na spotkanie z Michałem Kasprzakiem i pokaz archiwalnych materiałów filmowych. Michał Kasprzak był pracownikiem lokomotywowni PKP Lublin w latach 1970–2011, jednym z przywódców strajku na kolei w Lublinie w lipcu 1980 r. W czasie karnawału "Solidarności” własną kamerą i aparatem fotograficznym dokumentował ważne wydarzenia z życia miasta, lokomotywowni PKP i "Solidarności”.

Zobaczymy m.in. filmy ze strajku ostrzegawczego NSZZ "Solidarność” na terenie Lublina w marcu 1981 roku, regionalnego zjazdu delegatów NSZZ "Solidarność” w Świdniku w maju 1981 r; obchodów I rocznicy strajku na kolei w lipcu 1981 roku oraz I Centralnego Święta Kolejarza w listopadzie 1981 roku.

Również w Izbie Drukarstwa TNN (ul. Żmigród 1) o godz. 10, 13 i 15 odbędą się warsztaty "Gdzie dziś jest duch Solidarności?” (liczba miejsc ograniczona, trzeba się zapisać, tel. 81 534 52 33).

Obchody zakończy msza święta o godzinie 19 w archikatedrze lubelskiej w intencji ofiar stanu wojennego i złożenie kwiatów przed pomnikiem Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki.

13 grudnia, Lublin
10.00 – Złożenie kwiatów przed pomnikiem Wdzięczności – Droga Męczenników Majdanka
10.00 – Historyczna Gra Miejska "13 grudnia” przygotowana przez Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej i lubelski IPN
11.00–11.55 – Patrole piesze ZOMO
12.00 – Atak na siedzibę Solidarności
12.30–12.45 – Przemarsz demonstrantów deptakiem
na plac Litewski
12.45 – Początek demonstracji – inscenizacja zamieszek
na placu Litewskim
13.15 – Ułożenie krzyża ze zniczy
13.30 – Otwarcie wystawy IPN "Wasza Solidarność – nasza wolność”. Reakcje emigracji polskiej i świata na wprowadzenie stanu wojennego, IPN
13.30 – Wojskowa grochówka z kuchni polowej, przy koksownikach
14.00 – Film dokumentalny "Let Poland be Poland”
15.00–16.00 – Rekonstrukcja "Walki uliczne” druga tura
17. 00 – Izba Drukarstwa TNN, ul. Żmigród 1, spotkanie z Michałem Kasprzakiem i pokaz archiwalnych materiałów filmowych
18.00 – Koncert "Pieśni Niepokornej” – archikatedra lubelska
19.00 – Msza św. w intencji ofiar stanu wojennego – archikatedra lubelska
20.00 – Złożenie kwiatów przed pomnikiem Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki

13 grudnia, Zamość
19.00 – Koncert zespołu TSA w Zamojskim Domu Kultury
(30 lat temu, gdy w Polsce odwołano koncerty, w Zamościu zagrała grupa TSA)

13 grudnia, Chełm
12.30 – Zarząd Koła Terenowego Stowarzyszenia Osób Represjonowanych w Stanie Wojennym w Chełmie zaprasza do Muzeum Chełmskiego im. Wiktora Ambroziewicza przy ul. Lubelskiej 57 (wejście od Podwalnej) na uroczyste, otwarte spotkanie środowiskowe z okazji 30-lecia wprowadzenia stanu wojennego w Polsce.

13 grudnia Lubartów
15.00 – Otwarcie wystawy "Stan wojenny oczami Lubartowian” – Lubartowski Ośrodek Kultury, ul. Lubelska 68

13 grudnia Biłgoraj
10.00 – Uroczystości w kościele pw. św. Marii Magdaleny
13 grudnia Krasnystaw
11.00–16.30 – Inscenizacja przygotowana przez krasnostawskie Stowarzyszenie "Gloria Vitae”. W programie m.in. manifestacja opozycjonistów, patrole milicji i ORMO, koksownik. W mundury LWP i MO przebiorą się aktorzy Teatru Pokoleń z Siennicy Różanej. Rozdawany będzie biuletyn z informacją o wprowadzeniu stanu wojennego oraz kserokopiami dokumentów związanych ze stanem wojennym, takich jak decyzja o internowaniu czy kupon żywnościowy.

14 grudnia, KUL (Nowa Aula)
Konferencja historyczna w trzydziestą rocznicę polskiej tragedii
9.00–9.15 – Powitanie uczestników przez przewodniczącego Zarządu Regionu Środkowowschodniego NSZZ "Solidarność” Mariana Króla
9.15–09.45 – "Prawo narodu do samostanowienia w kontekście komunistycznej zbrodni stanu wojennego” – ks. Prof. Tadeusz Guz
9.45-10.15 – "Akcja wprowadzania stanu wojennego na Lubelszczyźnie w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r.” – dr Ewa Rzeczkowska
10.15–10.45 – "Lubelskie strajki w grudniu 1981 r.”
– dr Zygmunt Łupina
10.45–12.00 – Panel dyskusyjny " Akcje strajkowe na Lubelszczyźnie w proteście wobec stanu wojennego” – uczestnicy: Norbert Wojciechowski, Lech Ciężki, Wiesław Grzegorczyk, Adam Pęzioł, Zdzisław Wiśniewski, moderator dyskusji
– dr Leszek Pietrzak
12.30–13.45 – Panel dyskusyjny "Represje stanu wojennego na Lubelszczyźnie” – uczestnicy: ks. dr Tadeusz Pajurek, Alfred Bondos, Włodzimierz Blajerski, Andrzej Sokołowski, Henryk Kąkol, moderator dyskusji
– dr Leszek Pietrzak

15 grudnia, IPN Lublin
12.30 – W sali IPN (ul. Staszica 22A) odbędzie się uroczyste rozstrzygnięcie konkursu plastyczno-historycznego zorganizowanego przez lubelski oddział IPN dla szkół "WRONkartun. 13 grudnia – 30 lat później”. Laureatom zostaną wręczone nagrody, a wyróżnione prace zaprezentowane zostaną na wystawie

15 grudnia, KUL (aula CN)
15.00 – Panel dyskusyjny "Wasza solidarność – nasza wolność. O reakcji emigracji polskiej i świata na wprowadzenie stanu wojennego” z udziałem: Basila Kerskiego, prof. Idesbalda Goddeerisa, dr. Patryka Pleskota. Prowadzenie panelu: dr Sławomir Łukasiewicz. Podczas spotkania zostanie zaprezentowany film dokumentalny "Świat i Solidarność” ukazujący reakcje Zachodu na powstanie "Solidarności”.

18 grudnia Tarnogród
10.30 – Zbiórka pocztów sztandarowych przy Miejskim Domu Kultury i przemarsz do kościoła parafialnego pw. Przemienia Pańskiego
11.00 – Msza św. w intencji poległego w KWK "Wujek” Józefa Gizy i wszystkich ofiar stanu wojennego
12.00 – Złożenie wieńców przy grobie Józefa Gizy na cmentarzu parafialnym
13.00 – Koncert młodzieży z Zespołu Szkół Ekonomicznych im. Armii Krajowej (Miejski Dom Kultury)